- Δύο παραδείγματα δημάρχων στη βορειοανατολική Αττική
Ανείπωτη η θλίψη και αμέτρητη η οργή για την “κόλαση του Δάντη” στη βορειοανατολική Αττική. Τα συμπεράσματα είναι όμως αναγκαία, αν επιδιώκουμε να μην θρηνούμε νεκρούς μετά από κάθε ακραία εκδήλωση πλημμύρας ή πυρκαγιάς.
Δεν θα αναφερθώ στις διαχρονικές αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων. Ούτε στον τρόπο με τον οποίο “στήνεται” ένας οικισμός. Θα σταθώ στο ρόλο της αυτοδιοίκησης, ο οποίος είναι καθοριστικός στον τομέα της πολιτικής προστασίας. Τόσο και ιδίως στην πρόληψη όσο και στην προστασία των πολιτών. Στην τραγωδία που ζούμε αυτές τις ημέρες σε Ραφήνα – Μαραθώνα, αναδείχθηκαν δυο εντελώς διαφορετικές πλευρές της αυτοδιοίκησης και δυο εντελώς διαφορετικοί ρόλοι δήμαρχων.
Το πρώτο θετικό παράδειγμα είναι ο δήμαρχος Πεντέλης, ο Δημήτρης Στεργίου. Δεν είναι γνωστός στους πολλούς. Δεν είναι κάθε μέρα στα κανάλια. Έχει όμως οργανώσει το πλέον αποτελεσματικό σύστημα πολιτικής προστασίας στην Ελλάδα, τόσο για το δήμο του όσο και το Πεντελικό όρος. Εγκεκριμένο με ΑΔΑ και αναρτημένο στην ιστοσελίδα του δήμου, δοκιμασμένο στη μεγάλη πυρκαγιά του 2009.
Η πρόσφατη φωτιά ξεκίνησε από το Νταού Πεντέλης. Όλη η περιοχή ήταν στο δείκτη επικινδυνότητας 4. Έπρεπε όλες οι υπηρεσίες (Δήμος, Περιφέρεια, Πυροσβεστική, Εθελοντές), να βρίσκονται σε κατάσταση απολύτου ετοιμότητας. Ο Δήμος Πεντέλης ήταν, όπως και ο ίδιος ο δήμαρχος ο οποίος ήταν παρών από το πρώτο λεπτό. Η φωτιά κατασβήστηκε στα πρώτα 15 λεπτά. Οι ισχυροί άνεμοι την έστρεψαν προς Ραφήνα και Μαραθώνα.
Όσοι έχουμε την ελάχιστη εμπειρία δασικής πυρκαγιάς υπό κατάσταση δυνατών ανέμων, γνωρίζουμε πως αν δεν επιτευχθεί η κατάσβεση στο πρώτο της στάδιο, μετά το παιχνίδι είναι χαμένο, τουλάχιστον με γήινα μέσα. Η προτεραιότητα της πολιτικής προστασίας από αυτό το σημείο και ύστερα είναι διπλή. Περιορισμός της έκτασης της πυρκαγιάς, ιδίως όσον αφορά τις κατοικημένες περιοχές και κυρίως προστασία της ανθρώπινης ζωής.
Το δεύτερο αρνητικό παράδειγμα είναι ο δήμαρχος Μαραθώνα, ο Ηλίας Ψινάκης. Γνωστός σε όλους μας, όχι λόγω των δημοτικών του επιτευγμάτων αλλά ένεκα του life style. Ο οικισμός «ΜΑΤΙ», ο χώρος που μετατράπηκε σε εκατόμβη δεκάδων θυμάτων, ανήκει διοικητικά στο Δήμο Μαραθώνα, όπως και ο οικισμός νέος “ΒΟΥΤΖΑΣ”. Οι υπηρεσίες του δήμου και ο ίδιος ο δήμαρχος ήταν άφαντοι. Το σχέδιο πολιτικής προστασίας ανύπαρκτο. Ούτε στο τηλέφωνο δεν έβγαινε, ο κατά τ’ άλλα λαλίστατος Ηλίας. Οι κολλητοί του στα κανάλια “ξέχασαν” και το όνομα του. Ενδεχομένως να βρισκόταν σε κάποιο ακόμη πάρτι στη Μύκονο, ίσως και με φίλους του από το Μεσολόγγι…
Ο μηχανισμός του δήμου Μαραθώνα αν βρισκόταν σε ετοιμότητα στο “ΜΑΤΙ” δεν θα έκανε κατάσβεση. Θα έκανε κάτι σπουδαιότερο. Θα κατεύθυνε εγκαίρως τους κατοίκους της περιοχής στην εγκατάλειψη των εστιών τους και στην προστασία της ζωής τους (Σχέδιο “Ξενοκράτης”). Μόνο οι άνθρωποι του δήμου μαζί με την αστυνομία θα μπορούσαν να το πράξουν αυτό σωστά, για ένα λόγο. Είναι γνώστες του χώρου, κάτι που δεν ισχύει για τους εργαζομένους των άλλων υπηρεσιών και τους εθελοντές. Δεκάδες συνάνθρωποι μας κάηκαν γιατί δεν έφυγαν εγκαίρως και οργανωμένα από τον οικισμό.
Ο συντονισμός και η ετοιμότητα των δυνάμεων της αυτοδιοίκησης Α και Β βαθμού, καθώς και οι διακριτοί ρόλοι στη βάση εκπονηθέντος δημοτικού και διαδημοτικού σχεδίου, είναι πλέον θέμα ζωής ή θανάτου λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων. Τέτοιο σχέδιο συντονισμού δυνάμεων δεν εφαρμόστηκε στη βορειοανατολική Αττική και οι ευθύνες της Περιφέρειας Αττικής είναι σοβαρές.
Και επειδή παθαίνουμε αλλά δεν μαθαίνουμε, θυμηθείτε:
Εμείς επιλέγουμε, εμείς εισπράττουμε και τα αποτελέσματα των επιλογών μας…
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΤΣΟΥΛΗΣ
