Δεσποτική εορτή, από τις μεγαλύτερες της Χριστιανοσύνης. Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου, ημέρα των εγκαινίων του ομώνυμου ναού που ίδρυσε στο Θαβώρ η Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν ο Σωτήρης, η Σωτηρία, η Ευμορφία και η Μόρφω.Παραμονή της ημέρας εορτασμού της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και σε πολλές περιοχές της Αιτωλοακαρνανίας όπου υπάρχουν οι ομώνυμοι ναοί θα τελεστούν πανηγυρικές λειτουργίες σήμερα και αύριο. Eνα μικρό αφιέρωμα σε κάποια εξ αυτών!
Κοντά στην πόλη του Αγρινίου βρίσκεται το Ησυχαστήριο Μεταμόρφωση του Σωτήρος στη θέση Τσουκαλάδες Παραβόλας και μόλις 25λεπτά. Σήμερα το απόγευμα θα τελεστεί λειτουργία μετά αρτοκλασίας ενώ αύριο θα τελεστεί πανηγυρική λειτουργία στο χώρο του ναού. Οι επισκέπτες μπορούν να μεταβούν στο μοναστήρι είτε από το Καινούργιο με κατεύθυνση προς Τραγάνα είτε από Παραβόλα με κατεύθυνση προς Περιστέρι ακολουθώντας τις πινακίδες.
Εορτάζει και ο ναός Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, ο Παντοκράτορας όπως τον καλούν οι ντόπιοι στο Αγγελόκαστρο. Το Αγγελόκαστρο έχει την τιμητική του αφού εκατοντάδες κόσμου συρρέουν τόσο για προσκύνημα όσο και για το φημισμένο από χρόνια πανηγύρι του.
Όσοι από εσάς βρεθείτε στη Ναύπακτο μπορείτε να μεταβείτε στο μοναστήρι της Μεταμόρφωσης το οποίο απέχει περίπου 6km από την πόλη. Η Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναυπάκτου, είναι ένα σύγχρονο μοναστήρι που στηρίχτηκε κυρίως σε εθελοντικές προσφορές και οικονομική συμπαράσταση ιδιωτών, καθώς και στην εργασία των μοναχών και ιερομονάχων, μελών της μοναστικής αδελφότητος.
Πετροχώρι
Πανέμορφο ξωκλήσι που βρίσκεται στα Δυτικά του χωριού, σε απόσταση 3 χιλιομέτρων, στην παραλίμνια τοποθεσία Σωτήρα.
Η τελευταία, ίσως και μοναδική κτηριακή παρέμβαση έγινε το 1926.
Το 2015 έγινε σημαντική παρέμβαση καλωπισμού του εσωτερικού του Ναού, κατασκευάστηκε νέο τέμπλο σε αντικατάσταση του παλιού σαρακωμένου ξύλινου τέμπλου, τοποθετήθηκαν εικόνες Βυζαντινής τεχνοτροπίας, έγινε επέμβαση εξωμάλυνσης των ατελιών του δαπέδου κ.α.
Κατά το διήμερο 5 και 6 Αυγούστου, πανηγυρίζει ο Ιερός προσκυνηματικός Ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (Αγία Σωτήρα) στα Αμπάρια Παναιτωλίου.
Το πρόγραμμα της εορτής :
Δευτέρα 05/08.
ΩΡΑ 19:00 μμ. Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετ αρτοκλασίας και Θείου Κηρύγματος.
Τρίτη 06/08.
ΩΡΑ 06:55 πμ. Όρθρος και Πανηγυρική Θεία Λειτουργία μετά Θείου Κηρύγματος.
ΩΡΑ 19:15 μμ. Εσπερινός και Ιερά Παράκληση εις την Υπεραγία Θεοτόκο.Προσκαλούνται άπαντες οι Χριστιανοί, να τιμήσουν τη μεγάλη αυτή Δεσποτική εορτή.
Παραμονή του Σωτήρος θα πραγματοποιηθεί και Πανηγυρικός Εσπερινός μετ’ Αρτοκλασίας στο Βυζαντινό Επιβλητικό ναό του Παντοκράτορος που είναι αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρα, στο Μοναστηράκι Βόνιτσας.Σύμφωνα με την Αμφικτιονία Ακαρνάνων διάφορες ενδείξεις συνηγορούν για χρονολόγηση του ναού Παντοκράτορα στα τέλη του 13ου ή τις πρώτες δεκαετίες του 14ου αιώνα.
Εκκλησιαστικά
Μέχρι τον 4ο αιώνα η Μεταμόρφωση του Χριστού γιορταζόταν πριν από το Πάσχα, αλλά από την ημέρα των εγκαινίων του Ναού της Μεταμορφώσεως, τον οποίο έχτισε η Αγία Ελένη στο όρος Θαβώρ, επικράτησε ο εορτασμός του γεγονότος να γίνεται στις 6 Αυγούστου.
Μόνο την ημέρα της εορτής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος κάμπτεται η αυστηρή νηστεία, που προηγείται του Δεκαπενταύγουστου, καθώς επιτρέπεται η ιχθυοφαγία.
Το απολυτίκιο της ημέρας:
Μετεμορφώθης ἐν τῷ ὄρει Χριστὲ ὁ Θεός, δείξας τοῖς Μαθηταῖς σου τὴν δόξαν σου, καθὼς ἠδύναντο. Λάμψον καὶ ἡμῖν τοῖς ἁμαρτωλοῖς, τὸ φῶς σου τὸ ἀΐδιον, πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου, φωτοδότα δόξα σοι.
Λαογραφία
Στις αγροτικές περιοχές συνηθίζεται ανήμερα της Μεταμόρφωσης να προσκομίζονται στις εκκλησίες για να ευλογηθούν με ειδική ευχή τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, τα οποία στη συνέχεια διανέμονται στο εκκλησίασμα.
Στις 6 Αυγούστου λήγουν οι «δρίμες», όπως ονομάζονται οι έξι πρώτες ημέρες του μήνα. Τις μέρες αυτές, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, επενεργούν ανεξιχνίαστες δυνάμεις και όποιος κάνει μπάνιο στη θάλασσα κινδυνεύει να πάθει μεγάλο κακό (ίσως να συνδέεται με τα μπουρίνια και τα μελτέμια), ενώ όποιος ή όποια πλένει ρούχα αυτά κινδυνεύουν να καταστραφούν. Μόνο αν ρίξει ένα καρφί στο νερό μπορεί να «καρφώσει» τις δρίμες και να τις εξουδετερώσει.