Ο δεύτερος νόμος σχεδιάζεται προσεκτικά από το υπουργείο Εσωτερικών, σε συνεργασία με το πρωθυπουργικό επιτελείο, και αφορά την Τοπική Αυτοδιοίκηση ενώ ο τρίτος, που βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο επεξεργασίας ακόμη, αφορά τις ευρωεκλογές.
«Πρόθεσή μας είναι τα πάντα να ξεκαθαρίσουν γρήγορα, κάτι που αποτελεί επιλογή αξιοπιστίας και ευθύνης για εμάς», τονίζει στα «Παραπολιτικά» ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος, που εξηγεί ότι επελέγη συνειδητά να έρθουν όλοι οι εκλογικοί νόμοι μέσα στον πρώτο χρόνο διακυβέρνησης, ώστε να γνωρίζουν όλοι τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού πολύ πριν από τις κάλπες και να μην υπάρξει κανένας απολύτως αιφνιδιασμός.
Η αρχή, μάλιστα, όπως τονίζει, έγινε το 2019 με το πιο δύσκολο νομοθέτημα, αυτό της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, που εκ του Συντάγματος απαιτούσε 200 ψήφους για την επικύρωσή του. Σε σχέση με τις περιφέρειες και τους δήμους, δεν είναι μόνο το εκλογικό σύστημα που αλλάζει. Ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, με τους συνεργάτες του και με την πολύτιμη αρωγή του υφυπουργού Θεόδωρου Λιβάνιου, επεξεργάζονται βαθιές τομές στον τρόπο εκλογής των «αρχόντων» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις οποίες θα συζητήσουν διεξοδικά με τους εκπροσώπους της ΚΕΔΕ και της ΣΝΠΕ.
Στο βασικό σενάριο που φέρεται να εξετάζεται οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες να εκλέγονται από τον πρώτο γύρο, με ποσοστό 40%, αντί της απόλυτης πλειοψηφίας τον 50%. «Όταν κάποιος εκλέγεται πρωθυπουργός με 40%, γιατί να μην εκλέγεται και δήμαρχος;» , τονίζει χαρακτηριστικά το ίδιο κυβερνητικά στέλεχος. Εξετάζεται, όμως, παράλληλα, να μπει και μια δεύτερη προϋπόθεση: Η διαφορά του πρώτον υποψήφιου δημάρχου με τον δεύτερο να είναι τουλάχιστον 5%. Μόνο, δηλαδή, με 40% και 5 μονάδες διαφορά από τον επόμενο θα εκλέγεται δήμαρχος από τον πρώτο γύρο. Θυμίζουμε ότι το 2006 είχε νομοθετηθεί για πρώτη φορά ρύθμιση βάσει της οποίας δήμαρχοι και περιφερειάρχες εκλέγονταν όσοι συγκέντρωναν κατ’ ελάχιστο ποσοστό 42%.
Αλλαγές στη λειτουργία των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων
Σημαντικές τομές θα γίνουν και στον τρόπο λειτουργίας των Δημοτικών και των Περιφερειακών Συμβουλίων, αλλά και στην ίδια τη σύνθεσή τους. Υπό επεξεργασία είναι, δηλαδή, και το ενδεχόμενο μείωσης του αριθμού των συμβούλων, ακόμα και κατά 30%. Χαρακτηριστικό είναι ότι στις τελευταίες εκλογές υπήρχαν σε όλη την επικράτεια 69.821 υποψήφιοι δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι και 7.668 υποψήφιοι περιφερειάρχες και περιφερειακοί σύμβουλοι. Όπως επισημαίνει, στα «Π» στέλεχος που ασχολείται με την κατάρτιση του νομοσχεδίου, ο Δήμος Αιγάλεω έχει 41 δημοτικούς συμβούλους και η Νέα Υόρκη 51! Με τη μεταρρύθμιση που σχεδιάζει η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο εσωτερικών, κάθε εκλεγμένος δήμαρχος και περιφερειάρχης θα έχει πλέον την πλειοψηφία στο συμβούλιο, λιγότερο ωστόσο διευρυμένη. Η απλή αναλογική θα έχει εφαρμοστεί, συνεπώς, για πρώτη και τελευταία φορά το 2019.
Εξετάζεται, πάντως, και το ενδεχόμενο ο αριθμός των συμβούλων που εκλέγει να εξαρτάται και από το ποσοστό που λαμβάνει ο συνδυασμός του, να αυξάνεται δηλαδή κλιμακωτά ανάλογα με το ποσοστό, στη βάση τον μοντέλου που υιοθετεί ο νέος εκλογικός νόμος για τις εθνικές εκλογές. Άλλη μία προσαρμογή που εξετάζεται στο πρότυπο των εθνικών εκλογών είναι να θεσπιστεί ελάχιστο όριο 3% για την εκλογή δημοτικών συμβούλων από κάποιον συνδυασμό και την είσοδο στο Δημοτικό Συμβούλιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η νομοθετική παρέμβαση τον υπουργείου Εσωτερικών το προσεχές διάστημα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν εξαντλείται στον εκλογικό νόμο. Κατόπιν διαβούλευσης με τους εκπροσώπους των δήμων και των περιφερειών, Θα κατατεθεί μια μεγάλη νομοθετική μεταρρύθμιση, με κύριο χαρακτηριστικό την ενδυνάμωση του πρώτου και δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης, με τη μεταφορά σημαντικών αρμοδιοτήτων.
Εθνικές Εκλογές: Αυτοδυναμία με 38%
Πιστή εφαρμογή των προεκλογικών δεσμεύσεων της Νέας Δημοκρατίας αποτελεί, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο εκλογικός νόμος που θα ψηφιστεί αυτή την εβδομάδα, με την ψήφο της Ν.Δ. και της Ελληνικής Λύσης, και θα εφαρμοστεί από τις μεθεπόμενες εκλογές.
«Ο κ. Μητσοτάκης πριν από τις εκλογές είχε πει ότι το θέμα του εκλογικού νόμου θα κατατεθεί το πρώτο διάστημα της κυβερνητικής μας δραστηριότητας. Αυτό κάνει. Δεύτερον, είχε πει ότι ο εκλογικός νόμος που θα καταθέσει θα είναι αναλογικότερος, αλλά θα διασφαλίζει την κυβερνησιμότητα”, τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, κατά την ομιλία του στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Με τον νέο νόμο καταργείται η απλή αναλογική, χωρίς να επανέρχεται αυτόματα το μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα. Το κόμμα που έρχεται πρώτο στις εκλογές, εφόσον συγκεντρώνει ποσοστό 25%, Θα λαμβάνει ως «μπόνους 20 έδρες και από εκεί και πέρα Θα λαμβάνει μία επιπλέον έδρα για κάθε 0,5% επιπλέον που παίρνει στις εκλογές, με μέγιστο μπόνους τις 50 έδρες. Έτσι, με ένα ποσοστό 38%, το κόμμα που πρωτεύει στις κάλπες μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Η διάταξη αυτή θα εφαρμόζεται στο εξής και για συνασπισμό συνεργαζόμενων κομμάτων, εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων που τον απαρτίζουν είναι μεγαλύτερος από τη δύναμη του κόμματος εκείνον εξ αυτών που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων.
Αν το πρώτο κόμμα δεν ξεπεράσει το 25%, τότε και οι 300 έδρες κατανέμονται αναλογικά σε όλα τα κόμματα που εισέρχονται στη Βουλή. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο δεν έτρεφαν αυταπάτες σχετικά με την εξεύρεση 200 ψήφων στη Βουλή, ώστε να ισχύσει άμεσα ο εκλογικός νόμος. Εκτιμούν, ωστόσο, ότι το Κίνημα Αλλαγής κινήθηκε αμιγώς με κριτήριο την αντίθεση στην κυβερνητική επιλογή, καθώς το μπόνους των 40 εδρών που έδινε ο Νόμος Σκανδαλίδη είναι πολύ κοντά και στην αριθμητική και στη φιλοσοφία του Νόμου Θεοδωρικάκου. Ως προς τον ΣΥΡΙΖΑ, η επιμονή στην απλή αναλογική θεωρείται προσχηματική, καθώς, όπως τόνισε στη Βουλή ο υπουργός Εσωτερικών, «εάν ήταν τόσο σπουδαίο θέμα για τον ΣΥΡΙΖΑ το ζήτημα της απλής αναλογικής, θα μπορούσε να είχε ψηφίσει τον εκλογικό νόμο της απλής αναλογικής στο πρώτο εξάμηνο» και όχι να περιμένει πρώτα να γίνει και η δεύτερη εκλογική αναμέτρηση με ενισχυμένη αναλογική.
Ευρωεκλογές: Λίστα ή πέντε περιφέρειες
Αλλαγή του εκλογικού νόμου για τις ευρωεκλογές είναι έτοιμη να βάλει στο τραπέζι η κυβέρνηση. Η εκλογή ευρωβουλευτων από μία περιφέρεια, που είναι ολόκληρη η επικράτεια, έχει αποδειχθεί προβληματική, καθώς μεταξύ άλλων προκρίνει κυρίως πρόσωπα με πανελλαδική αναγνωρισιμότητα. «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε προτείνει πρώτος το σπάσιμο της Β’ Αθηνών σε μικρότερες περιφέρειες, πώς να δεχθεί να είναι όλη η χώρα μία εκλογική περιφέρεια; », επισημαίνει μιλώντας στα «Π» κυβερνητικό στέλεχος που γνωρίζει τους προβληματισμούς που αναπτύσσονται στο Μέγαρο Μαξίμου για τις ευρωεκλογές. Οι πρώτες σκέψεις στο Μαξίμου και το ΥΠ.ΕΣ. κατευθύνονται σε δύο επιλογές: Είτε στην επαναφορά της λίστας είτε στη διατήρηση τον σταυρού που καθιερώθηκε πρώτη φορά το 2014-, αλλά με σπάσιμο της χώρας σε πέντε μεγάλες περιφέρειες.
«Έχει εφαρμοστεί ο σταυρός προτίμησης σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι εννόησε πάρα πολύ αυτούς που είναι γνωστοί, κυρίως έχουν δημοφιλία μέσω τηλεόρασης ή είναι γνωστοί λόγω της επαγγελματικής σταδιοδρομίας τους, και ήταν σχεδόν ανυπέρβλητο εμπόδιο για ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στα ΜΜΕ», τόνισε ο υφυπουργός Εσωτερικών, ο Θεόδωρος Λιβάνιος, μιλώντας στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» 90,1. « Θα εξεταστούν διάφορα ενδεχόμενα. Προφανώς η επαναφορά της λίστας είναι μια περίπτωση, μπορεί να συζητήσουμε και σε σπάσιμο της επικράτειας σε περισσότερες εκλογικές περιφέρειες, είναι κάτι όμως το οποίο θα εξεταστεί και με βάση την εμπειρία των δύο προηγούμενων εκλογικών αναμετρήσεων», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.
Παραπολιτικά
