«Η πανδημία του κορωνοϊού και ο εγκλεισμός αποτελούν σημαντικούς ψυχoπιεστικούς παράγοντες», λέει ο καθηγητής Ψυχιατρικής του τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστήμιου Πατρών, Φίλιππος Γουρζής, μιλώντας για την προσπάθεια που ξεκίνησε επιστημονική ομάδα της ψυχιατρικής κλινικής του πανεπιστημιακού νοσοκομείου, με σκοπό την καταγραφή των ψυχολογικών συνεπειών στην ελληνική κοινωνία.
Επίσης, διατυπώνει την εκτίμηση ότι «οι πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες είναι αυτές που αντιμετωπίζουν ήδη τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας, οι άνθρωποι που στερούνται του αναγκαίου κοινωνικού δικτύου στήριξης και βασανίζονται από την απομόνωση και φυσικά οι χρονίως (και ψυχικά) πάσχοντες».
Ειδικότερα, μιλώντας στο ΑΠΕ – ΜΠΕ για την προσπάθεια καταγραφής των ψυχολογικών συνεπειών της πανδημίας στην ελληνική κοινωνία, ο Φίλιππος Γουρζής, επισημαίνει ότι «η πανδημία έχει αλλάξει ριζικά την καθημερινότητά μας» και εξηγεί:
«Η απειλή της μόλυνσης με το νέο ιό και η ενδεχόμενη ασθένεια απασχολεί και φοβίζει τους πάντες. Ο εγκλεισμός συνιστά σημαντικό ψυχοπιεστικό παράγοντα. Η επαγγελματική δραστηριότητα έχει για πολλούς κλάδους περιοριστεί ή και ανασταλεί πλήρως. Η ανησυχία για το παρόν και το μέλλον είναι διάχυτη».
«Για αυτό λοιπόν», όπως τονίζει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, «αποφασίσαμε να προσπαθήσουμε να χαρτογραφήσουμε τις ψυχολογικές συνέπειες της πανδημίας, προκειμένου να συλλέξουμε στοιχεία και πληροφορίες που θα συμβάλλουν στην προετοιμασία των υπηρεσιών ψυχικής υγείας να αντιμετωπίσουν αυτές τις συνέπειες».
Όσοι λοιπόν θελήσουν να συμμετάσχουν στην έρευνα, καλούνται να απαντήσουν ηλεκτρονικά σε ένα ερωτηματολόγιο, η συμπλήρωση του οποίου είναι σύντομη, εθελοντική και ανώνυμη, αλλά κρίνεται σημαντική, προκειμένου να σκιαγραφηθεί το ψυχολογικό αποτύπωμα της πανδημίας.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, «το ερωτηματολόγιο της προσπάθειάς μας βασίζεται σε εγνωσμένου κύρους διαγνωστικά εργαλεία, όπως η νοσοκομειακή κλίμακα άγχους και κατάθλιψης».
Παράλληλα, σημειώνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, ότι «σκοπός μας είναι να προσεγγίσουμε το ψυχολογικό αποτύπωμα της πανδημίας με όσο πιο σφαιρικό τρόπο γίνεται, σε συνδυασμό πάντα με σημαντικά δημογραφικά χαρακτηριστικά που θα μας διευκολύνουν να εντοπίσουμε ποιά τμήματα της κοινωνίας αφορούν οι εκάστοτε δυσκολίες που σχετίζονται με την ψυχική λειτουργία».
Απαντώντας ο Φίλιππος Γουρζής στο ερώτημα αν οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας πρέπει να προετοιμαστούν, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν άμεσα σε τυχόν αυξημένες ανάγκες για ψυχική στήριξη, τονίζει:
«Βλέπουμε καθημερινά το εθνικό σύστημα υγείας να απαντά θετικά στις προκλήσεις της πανδημίας. Η ψυχική στήριξη συνιστά μια σημαντική παράμετρο της διαχείρισης της κρίσης, τώρα που φαίνεται η πανδημία στη χώρα μας να είναι υπό έλεγχο. Γι’ αυτό το λόγο προετοιμαζόμαστε».
Όσον αφορά στο ποια μπορεί να είναι τα συμπτώματα που θα πρέπει να οδηγήσουν έναν πολίτη στην απόφαση να ζητήσει ψυχική στήριξη, ο καθηγητής συμβουλεύει:
«Σε περίπτωση που συμπτώματα άγχους ή κακής διάθεσης, εσωτερικής ανησυχίας, εκρήξεις θυμού, ή προβλήματα με τον ύπνο ή και άλλα συμπτώματα μάς βασανίζουν και δυσκολευόμαστε να τα βγάλουμε πέρα με την καθημερινότητα μας, πρέπει να ζητήσουμε τη βοήθεια κάποιου επαγγελματία ψυχικής υγείας, ψυχιάτρου ή και ψυχολόγου».
Σχετικά με το ποιες μπορεί να είναι οι αρνητικές συνέπειες για πολίτες, οι οποίοι πιθανόν να έχουν ανάγκη από ψυχική στήριξη, αλλά δεν την ζητήσουν, ο καθηγητής λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «υπάρχει ο κίνδυνος της περαιτέρω επιδείνωσης των δυσκολιών τους και να αποκτήσουν αυτές οι δυσκολίες χρόνιο χαρακτήρα, οπότε είναι ακόμα πιο δύσκολη η αντιμετώπισή τους».
Απαντώντας σε άλλο ερώτημα, αν δηλαδή μπορεί να είναι πιο ευάλωτοι οι κάτοικοι των μεγάλων αστικών κέντρων, σε σύγκριση με τους κατοίκους μικρότερων πόλεων και χωριών, ο καθηγητής λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «παρότι δεν έχουμε ακόμα στοιχεία, μπορούμε να εικάσουμε πως οι κάτοικοι των μεγάλων αστικών κέντρων είναι πιο ευάλωτοι, εάν λάβουμε υπόψη τις δυσκολότερες συνθήκες που αντιμετωπίζουν λόγω του εγκλεισμού τους σε διαμερίσματα, αλλά και των ίσως μεγαλύτερων δυσκολιών που έχουν λόγω της συρρίκνωσης των επαγγελματικών δραστηριοτήτων».
Όσον αφορά στο αν οι όποιες συνέπειες μπορεί να είναι παροδικές ή μακροχρόνιες, ο καθηγητής τονίζει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «φοβούμαι πως θα είναι μακροχρόνιες», προσθέτοντας ότι «η οξεία φάση της πανδημίας θα αφήσει πίσω της ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον που θα επιβαρύνει πιθανότατα την ψυχική υγεία».
Τέλος, απαντώντας στο ερώτημα για το αν έχουν ανάγκη από μεγαλύτερη στήριξη όσοι πάσχουν ήδη από κάποια ψυχική νόσο, ο Φίλιππος Γουρζής, λέει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι «όπως ισχύει για όλες τις ασθένειες, είναι αναγκαίο να συνεχίσουν να παρακολουθούνται συστηματικά και τακτικά από τον ιατρό τους, προκειμένου να αντιμετωπιστεί εγκαίρως και άμεσα η όποια τάση επιδείνωσης της κατάστασης τους».
Μάλιστα, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, «η πανδημία συνιστά σήμερα έναν μείζoνα ψυχoπιεστικό παράγοντα».
