Δημιουργία πιστοποιημένων μεταγυμνασιακών δομών, πρότυπα ΕΠΑΛ, αναβάθμιση των ΙΕΚ και σχεδιασμός με στόχο τη σύνδεση με την αγορά εργασίας φέρνει το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για την Επαγγελματική Εκπαίδευση που τίθεται σε δημόσια διαβούλευση.

Με τους διεθνείς δείκτες να κατατάσσουν τη χώρα μας στα χαμηλότερα επίπεδα μεταξύ άλλων χωρών όσον αφορά την απορρόφηση των αποφοίτων της τεχνικής εκπαίδευσης στην αγορά εργασίας, το νομοσχέδιο αυτό έρχεται νωρίτερα από τις εξαγγελίες που έχουν γίνει εδώ και πολλούς μήνες για αλλαγές στην εισαγωγή στα Πανεπιστήμια. Στόχος της πολιτικής ηγεσίας είναι να δημιουργήσει συνθήκες ανάπτυξης εναλλακτικών επιλογών για τους μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου και να αποσυμφορήσει τα Πανεπιστήμια από τον τεράστιο όγκο μαθητών που κατευθύνονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, ελλείψει άλλων διεξόδων που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν απορρόφηση στην αγορά εργασίας.

Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα μόλις το 28% των μαθητών επιλέγουν τις δομές Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, ενώ το 72% κατευθύνεται προς τα Γενικά Λύκεια. 

Βασικά σημεία

1. Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης: Την ολοκλήρωση του Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων με τη συμπλήρωση του επιπέδου 3 επιχειρεί το υπουργείο Παιδείας μέσω του νομοσχεδίου το οποίο ορίζει τη θέσπιση των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης. Πρόκειται για μεταγυμνασιακές δομές, οι οποίες θα μπορούν να ιδρυθούν από το υπουργείο Παιδείας, από άλλα υπουργεία, από επιμελητήρια και φορείς. Θα συνδέονται με την τοπική αγορά εργασίας αλλά και με τις ανάγκες που δημιουργούνται στην αγορά και οι απόφοιτοί τους θα λαμβάνουν πιστοποίηση από τον ΕΟΠΠΕΠ.

Ο γ.γ. Επαγγελματικής Εκπαίδευσης κ. Γιώργος Βούτσινος κατά την παρουσίαση του νομοσχεδίου χαρακτήρισε το επίπεδο 3 ως το «επίπεδο του τεχνίτη» και ανέλυσε: «Υπάρχει μία σειρά αναγκών στην αγορά, για τις οποίες δεν υπάρχουν εργαζόμενοι με κατάρτιση. Υπάρχει πεδίο λαμπρό για επαγγελματική αποκατάσταση σε αυτή την κατηγορία, κι ακόμα κι αν θεωρούμε ότι πρόκειται για προσόντα χαμηλού επιπέδου, η αγορά τα ζητάει».

Οι σχολές αυτές απευθύνονται στους απόφοιτους Γυμνασίου και στόχο έχουν την κατάρτισή τους ανταποκρινόμενη στις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Η φοίτηση θα είναι διετής και θα περιλαμβάνει θεωρητική εκπαίδευση αλλά και πρακτική άσκηση. Η διαμόρφωση του αντικειμένου κατάρτισης αλλά και του προγράμματος σπουδών δεν θα αποτελεί μόνο σχεδιασμό του υπουργείου Παιδείας αλλά και των κοινωνικών εταίρων που θα συμβάλλουν ενεργά με προτάσεις τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε εθνικό. 

2. Πρότυπα ΕΠΑΛ-Πειραματικά ΙΕΚ: Αναμόρφωση ειδικοτήτων με καταργήσεις και δημιουργίες νέων θεματικών αλλά και υιοθέτηση στον χώρο της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης του ρόλου των πρότυπων και πειραματικών μονάδων όπως λειτουργούν στην Γενική Εκπαίδευση. Οι πρώτες αλλαγές σχεδιάζονται να έρθουν από το νέο σχολικό έτος, καθώς με τη ψήφιση του νομοσχεδίου στα τέλη του Δεκέμβρη θα συσταθούν οι αρμόδιες επιτροπές και θα ξεκινήσει η διαδικασία για τον σχεδιασμό των νέων ειδικοτήτων.

Παράλληλα, θα δημιουργηθούν πρότυπα ΕΠΑΛ, στα οποία η εισαγωγή θα γίνεται με βάση τον βαθμό του απολυτηρίου Γυμνασίου, θα επιλέγονται εκπαιδευτικοί με αυξημένα προσόντα, οι οποίοι θα επιμορφωθούν και σε πρώτη φάση, ο αριθμός των σχολικών μονάδων θα είναι 15, με σταδιακή επέκταση εντός της τετραετίας.

Τα πρότυπα ΕΠΑΛ όπως και τα πειραματικά ΙΕΚ θα λειτουργήσουν ως «πιλότοι» της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της στόχευσης των εν λόγω δομών. Η πολιτική του υπουργείου Παιδείας θα ξεκινήσει πρώτα από αυτά, θα δοκιμαστεί και στη συνέχεια θα επεκταθεί καθολικά.

Στα ΙΕΚ εισάγεται και η αξιολόγηση, ενώ ο ρόλος τους ενισχύεται με τη λειτουργία αγγλόφωνων προγραμμάτων και δημιουργία Γραφείων Διασύνδεσης Σταδιοδρομίας, τα οποία θα παρακολουθούν την πορεία των αποφοίτων στην αγορά εργασίας.

Για όλα τα παραπάνω προβλέπεται η Σύσταση Κεντρικού Συμβουλίου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με τριετή θητεία και συμμετοχή και των κοινωνικών εταίρων, εκπροσώπων της αγοράς και λοιπών εμπλεκόμενων φορέων.
Παράλληλα, συστήνεται Συμβούλιο Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας (Σ.Σ.Π.Α.Ε.) σε κάθε περιφέρεια της χώρας, που θα μελετήσει και θα κάνει προτάσεις για τις τοπικές ανάγκες της αγοράς εργασίας ανά περιοχή.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές που θα κατευθυνθούν στην Επαγγελματική Εκπαίδευση να συνεχίσουν την κατάρτισή τους εφόσον το επιθυμούν. Οι απόφοιτοι των Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης θα μπορούν να συνεχίσουν στο β’ έτος των ΕΠΑΛ, εφόσον το επιθυμούν, ενώ οι απόφοιτοι ΕΠΑΛ δύνανται να συνεχίζουν, όπως ισχύει και σήμερα στα ΙΕΚ.