Αλλαγές στις διαδικασίες επιστροφής του ΦΠΑ σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες, με στόχο τη μείωση του χρόνου αναμονής καθώς και την ενίσχυση της ρευστότητας των δικαιούχων, σχεδιάζει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).

Παράλληλα προωθεί την ενεργοποίηση ενός νέου συστήματος επιβολής προστίμων σε όσους δεν υποβάλλουν ή υποβάλλουν εκπρόθεσμα τις δηλώσεις ΦΠΑ.

Βασικό εργαλείο θα αποτελέσει την αναβάθμιση του αυτοματοποιημένου συστήματος επιστροφών, ώστε τους επόμενους μήνες το 95% των αιτημάτων να διεκπεραιώνονται αυτόματα και χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, με χρήση ανάλυσης κινδύνου.

Στόχος είναι να επιλυθεί το ζήτημα των «καθυστερημένων αιτήσεων» το οποίο άφησε σε εκκρεμότητα άνω των 90 ημερών, περισσότερα από 1.000 αιτήματα επιστροφής ΦΠΑ προκαλώντας προβλήματα ρευστότητας στις επιχειρήσεις.

• Συνολικά το 2024 η ΑΑΔΕ διεκπεραίωσε 48.549 αιτήσεις και χαμηλότερα ΦΠΑ ύψους 3,3 δισεκ. ευρώ.

Με βάση το σημερινό καθεστώς, τα αιτήματα για τις επιστροφές ΦΠΑ ελέγχονται με κριτήρια ανάλυσης κινδύνου. Κατά προτεραιότητα διεκπεραιώνονται τα αιτήματα που έχουν ενταχθεί στη «χρυσή λίστα» καθώς πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια. Δηλαδή:

• Έχουν ελεγχθεί για τουλάχιστον τρεις φορολογικές περιόδους και το σύνολο των επιστραφέντων κατόπιν ελέγχων ποσών δεν διαφέρει από το συνολικό αιτούμενο ποσό σε ποσοστό άνω του 5%.
• Δεν έχουν υποβληθεί σε φορολογικές και τελωνειακές παραβάσεις, και:
• Δεν χαρακτηρίζονται ύποπτες για συμμετοχή σε απάτη που αφορά τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, κατόπιν κριτηρίων ανάλυσης κινδύνου, που εξετάζονται αποκλειστικά σε κεντρικό επίπεδο και δεν δημοσιοποιούνται.

Ταχύτερη επιστροφή του φόρου προβλέπεται και στις περιπτώσεις αιτήσεων που ΦΠΑ υποκείμενων σε άλλα κράτη- μέλη. Εντός 4,5 μηνών θα καταβάλλεται το 40% των περιπτώσεων που εξετάζονται χωρίς αναζήτηση επιπρόσθετων πληροφοριών και εγκρίνονται για επιστροφή, και το 95% εντός προθεσμίας 8,5 μηνών, με ή και χωρίς αναζήτηση επιπρόσθετων πληροφοριών.

Τα πρόστιμα

Όσον αφορά στο ποινολόγιο, έως το τέλος Ιουνίου να τεθεί σε εφαρμογή το νέο σύστημα αυτόματης επιβολής προστίμων στους φορολογούμενους που υποβάλλουν εκπρόθεσμα τις δηλώσεις ΦΠΑ.

Με το νέο σύστημα με την υποβολή της εκπρόθεσμης δήλωσης θα βεβαιωθεί ότι θα προστεθούν από το ψηφιακό σύστημα και θα κοινοποιηθούν ηλεκτρονικά στους φορολογούμενους αμέσως μετά την εκπρόθεσμη υποβολή της δήλωσης.

Σήμερα στις περιπτώσεις υποβολής εκπρόθεσμων δηλώσεων περνούν μήνες έως ότου οι αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχουν και εντοπίζουν τις παραβάσεις και εκδώσουν τις σχετικές πράξεις επιβολής προστίμων.