Το χάος στη Μέση Ανατολή προκαλεί παγκόσμιες αναταράξεις και τα πάντα θα κριθούν από τη διάρκεια και την ένταση της σύγκρουσης. Ωστόσο, σε αυτό το περιβάλλον διεθνούς αβεβαιότητας και γεωπολιτικής αστάθειας η ελληνική οικονομία ξεκινά από πλεονεκτική θέση, καθώς έχει διασφαλίσει την εγγύηση του πρωτογενούς πλεονάσματος, που θα είναι και φέτος πάνω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

ΠΡΟΦΑΝΩΣ, είναι ακόμα πολύ νωρίς για να προβλεφθούν οι εξελίξεις και, το κυριότερο, για να εκτιμηθεί η αντίδραση των αγορών. Ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης μελετά προσεκτικά και ψύχραιμα τα δεδομένα, έχοντας εναλλακτικές για όλα τα σενάρια. Το δυσμενέστερο από αυτά, σε περίπτωση που η σύγκρουση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ παραταθεί για μεγάλο διάστημα, είναι η εκτίναξη του πληθωρισμού, που θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμα και σε ενεργειακή κρίση ανάλογη του 2022. Αν οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και η επίδραση που θα έχουν στη διεθνή τιμή του πετρελαίου συνδυαστούν με τους δασμούς Τραμπ, τότε η παγκόσμια κοινότητα θα είναι μπροστά σε μια διπλή ενεργειακή και πληθωριστική «καραμπόλα». Ωστόσο, τα περιθώρια αντίδρασης και προσαρμογής δεν είναι τα ίδια για κάθε χώρα.

Η ΑΣΚΗΣΗ ακριβείας που εξετάζει διεξοδικά το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών περιλαμβάνει όλη την αλυσίδα της αγοράς που θα μπορούσε να επηρεαστεί. Δηλαδή, πώς θα μπορούσε μια πληθωριστική πίεση να επιβαρύνει τις τιμές της ενέργειας και τον εφοδιασμό αγαθών και υπηρεσιών. Στην εξίσωση μπαίνουν και οι διεθνείς επενδύσεις, στον βαθμό που θα επηρεαστούν από τους δασμούς και τις αναταράξεις από τις εχθροπραξίες, όπως και οι ελληνικές εξαγωγές.

ΩΣΤΟΣΟ, η Ελλάδα έχει το δικό της «οικονομικό Iron Dome», που έχει χτιστεί από το 2019 μέχρι σήμερα και συνεχίζει να ενισχύεται. Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας γίνεται πλέον σε περιβάλλον σταθερότητας και όχι στο ασταθές περιβάλλον δίδυμων ελλειμμάτων που είχαμε παλαιότερα. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε κατακτήσει μια βιώσιμη και απολύτως ανθεκτική ανάπτυξη με ρυθμισμένο χρέος και υπερπλεονάσματα που βασίζονται στην υπέρβαση των στόχων, στα έσοδα, στις επενδύσεις και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.

ΕΙΝΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΟ ότι η οικονομία θα συνεχίσει να υπεραποδίδει μέχρι το τέλος του έτους, ενώ παράλληλα παραμένει η «ασπίδα» του τεράστιου Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ύψους περίπου 15 δισ. ευρώ. Το υπερπλεόνασμα του 2025, που αναμένεται να ξεπεράσει το 4% του ΑΕΠ, δηλαδή να φθάσει στα 10 δισ. ευρώ, εγγυάται ότι παρά τις διεθνείς εξελίξεις ο σχεδιασμός για το πακέτο της ΔΕΘ δεν πρόκειται να αλλάξει. Αντίθετα, με την πρόβλεψη του υπερπλεονάσματος επεκτείνεται ο δημοσιονομικός χώρος για στοχευμένες κοινωνικές παροχές κατά περίπου 2 δισ. ευρώ σε σχέση με την τελευταία αναθεώρηση.

ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ που θα ξεκλειδώσει το τελικό ύψος του ποσού που θα επιστραφεί στην κοινωνία με μειώσεις φόρων βρίσκεται στην πρόβλεψη των νέων δημοσιονομικών κανόνων, σύμφωνα με τους οποίους, αν το κράτος-μέλος έχει αυξήσει τα έσοδά του πάνω από τον στόχο με δική του παρέμβαση, μπορεί τότε να χρησιμοποιήσει τα χρήματα όπως επιθυμεί. Η Ελλάδα εφαρμόζει από το 2024 δύο πακέτα πρόσθετων εσόδων, που είναι οι παρεμβάσεις για τη φοροδιαφυγή και το τέλος ανθεκτικότητας για την κλιματική αλλαγή. Πρόκειται για μέτρα μόνιμα και επαναλαμβανόμενα, που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από την Ευρώπη. Ετσι, θα επιτευχθεί ο διπλός στόχος, που είναι η ενίσχυση των εισοδημάτων και η επιτάχυνση του ρυθμού σύγκλισης με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο.