Είναι γνωστό ότι στις 15 Ιανουαρίου 2021 ο Επικεφαλής της Δημοτικής μας Παράταξης «ΑΓΡΙΝΙΟ, ΑΝΟΙΧΤΟ & ΠΡΑΣΙΝΟ» κος. Τραπεζιώτης, διατύπωσε μια ακόμη πρόταση του για την βελτίωση των συνθηκών της πόλης του Δήμου Αγρινίου με σχετικό κείμενο – άρθρο του με τίτλο: «Πάρκα τσέπης – μια δροσερή πνοή και ένα δίκτυο πρασίνου στον αστικό ιστό».

Ήταν μία ρεαλιστική και σύγχρονη πρόταση που στόχευε στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών, δίνοντας προτεραιότητα στο πράσινο, τη μικροκλιματική βελτίωση και την αισθητική αναβάθμιση των πυκνοδομημένων περιοχών του Αγρινίου.

Με έκπληξη διαπιστώνουμε ότι, μετά από σχεδόν τέσσερα χρόνια, ο κος. Πιστιόλας παρουσιάζει την ίδια ακριβώς πρόταση, αναπαράγοντάς την ουσιαστικά αυτούσια, χωρίς καμία αναφορά ή αναγνώριση στην αρχική μας πρωτοβουλία.

Η επανάληψη της πρότασής μας από τη Δημοτική Παράταξη του κου. Πιστιόλα χωρίς τουλάχιστον αναφορά στην αρχική της προέλευση, αποκαλύπτει ένδεια προτασεων , «παράνομη» ιδιοποίηση των δικών μας προτασεων και γεννά ερωτήματα όχι μόνο για την πολιτική συνέπεια, αλλά και για την αξιοπιστία αυτών που σήμερα την παρουσιάζουν ως “νέα” ιδέα.

Η κοινωνία του Αγρινίου έχει μνήμη και κρίση. Οι δημότες γνωρίζουν ποιοι καταθέτουν προτάσεις με όραμα, τεκμηρίωση και συνέπεια, και ποιοι απλώς ακολουθούν, οικειοποιούμενοι ιδέες άλλων, όταν αυτές αποδεικνύονται επίκαιρες και δημοφιλείς.

Η αντιγραφή, από μόνη της, είναι σιωπηρή αποδοχή της αξίας μιας πρότασης.

Όμως η πολιτική δεν είναι χώρος για σιωπηλή «υιοθέτηση», αλλά για διάλογο, αξιοπιστία και σεβασμό. Καλούμε λοιπόν τον κο. Πιστιόλα να το αναγνωρίσει δημοσίως, ως ελάχιστη πράξη πολιτικής εντιμότητας.

Παραθέτουμε αυτούσια την πρόταση του κου. Τραπεζιώτη όπως διατυπώθηκε και δημοσιεύθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2021:

«PocketParks (Πάρκα τσέπης)

Μια δροσερή πνοή και ένα δίκτυο πρασίνου στον αστικό ιστό

Όχι άλλο τσιμέντο

ΣΤΑΜΑΤΕΙΣΤΕ ΤΗ ΦΡΑΓΗ ΤΟΥ ΕΔΑΦΟΥΣ

Του Δημήτρη ΤΡΑΠΕΖΙΩΤΗ

Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα του αστικού περιβάλλοντος του Αγρινίου είναι το έλλειμα πρασίνου και κοινόχρηστων χώρων καθώς επίσης και η απουσία του υγρού στοιχείου.

Δυστυχώς προτιμήθηκε η στερεότητα του μπετόν από την ασάφεια και τη ρευστότητα του νερού. Τα ρέματα έκλεισαν και έγιναν δρόμοι και οικόπεδα.

Oι μεγάλοι ελεύθεροι κοινόχρηστοι χώροι, oι φαρδείς δρόμοι, οι Πλατείες, τα πάρκα, με τα ορεινά εποικιστικά ρεύματα που κατέλυσαν την πόλη του Αγρινίου, θεωρήθηκαν πολυτέλεια και ο ορθός πολεοδομικός σχεδιασμός συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση των μεγαλοιδιοκτητών στην απαλλοτρίωση των περιουσιών τους.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον άναρχο πολεοδομικό σχεδιασμό, την αυθαίρετη δόμηση και κατ’ επέκταση τη μείωση των ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου στην πόλη, τη στενότητα των δρόμων και τις πολυκατοικίες να κονταροχτυπιούνται και να υψώνονται σαν φράγματα και οι οποίες σε συνδυασμό με την πυκνότητα των κτιρίων και το μεγάλο ύψος αυτών μειώνουν την ταχύτητα του αέρα και τη διασπορά των ρίπων, υποβαθμίζουν την ποιότητα του αέρα και του αερισμού των δρόμων και των κτιρίων και έτσι το Αγρίνιο μετατρέπεται τους καλοκαιρινούς μήνες σε θερμοκήπιο, το κέντρο της πόλης σε «θερμονησίδα» και φυσικά οι κάτοικοι να δραπετεύουν.

Για το λόγο αυτό άλλωστε ο μελετητής του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ.) για την αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος του Αγρινίου προτείνει μεταξύ άλλων τη διάσπαση του δομημένου όγκου και την επαύξηση των κοινοχρήστων χώρων και του Πράσινου.

Επισημαίνει δε ότι για το μέγεθος της πόλης του Αγρινίου υπολείπονται 250 στρέμματα πάρκου και προτείνει τη δημιουργία πάρκων πόλης στις Πολεοδομικές Ενότητες Πανεπιστημίου, Ελευθερίας και Ηρώων Άγ. Γιάννη που θα καλύψουν τις ανάγκες με βάση τα σταθερότυπα (5,5 τμ. Ανά κάτοικο).

Δυστυχώς όμως παρά τις ως άνω επισημάνσεις και υποδείξεις του Γ.Π.Σ. για την επαύξηση του πρασίνου και παρά την υποχρέωση του Δήμου για τη λήψη μέτρων αντιρρόπησης του φαινομένου της κλιματικής κρίσης παρατηρείται διαχρονικά μια αντίστροφη τάση.

Έχουμε φραγή του εδάφους, επαύξηση του τσιμέντου και υποβάθμιση του υφισταμένου πρασίνου καθώς και περιορισμό του.

Αναφέρομαι ενδεικτικά στις σχεδιαζόμενες πεζοδρομήσεις του κέντρου(χωρίς να είμαστε αντίθετοι στις σημειακές πεζοδρομήσεις) που θα σφραγίσουν το σφραγισμένο ήδη έδαφος και στο τσιμέντο που τοποθετήθηκε σε διάφορα σημεία της πόλης ακυρώνοντας τη δυνατότητα δημιουργίας αστικού Πράσινου.

Για παράδειγμα στο οικόπεδο που απαλλοτριώθηκε στην γωνία των Οδών Γρίβα και Παναγωπούλου, αντί να διαμορφωθεί έτσι ώστε να αποτελέσει, όπως αναμέναμε, μια μικρή όαση στην πόλη και ήταν ιδανικός χώρος για τη δημιουργία ενός πάρκου «τσέπης» μετατράπηκε σε πάρκινγκ ποδηλάτων καλύπτοντας τη μισή έκτασή του με τσιμέντο.

Με δεδομένα λοιπόν όλα τα προαναφερόμενα προβλήματα του αστικού χώρου της πόλης του Αγρινίου και το γεγονός επίσης ότι το Πάρκο κείτεται επί μια δεκαετία και πλέον εγκαταλελειμμένο και καθημαγμένο και το οποίο προβλέπεται να παραμείνει στην ίδια κατάσταση για μεγάλο ακόμα χρονικό διάστημα, το Δίκτυο «Actnow – ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΡΑ» προκειμένου να συμβάλει στην επίλυση του προβλήματος της αναβάθμισης του αστικού περιβάλλοντος που έχει άμεση σχέση με την ποιότητα ζωής και την Βιώσιμη Ανάπτυξη της πόλης του Αγρινίου

ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ: τη μετατροπή όλων των ελεύθερων χώρων σε χώρους αστικού πρασίνου.

Σε διεθνές επίπεδο, το αστικό πράσινο περιλαμβάνει από πάρκα μητροπολιτικής σημασίας και μεγαλύτερης εμβέλειας έως μικρά πάρκα τα λεγόμενα «πάρκα τσέπης» (pocketparks).

Η ιδέα για τα πάρκα τσέπης εμφανίστηκε στην αρχή της δεκαετίας του 1980 στην περιοχή του Νορθχαμπτονσάιρ (Northamptonshire) της Αγγλίας.

Τα πάρκα τσέπης (pocketparks) αποτελούν μια παρέμβαση μικρής κλίμακας, δηλαδή σε επίπεδο γειτονιάς, όμως μεγάλης σημασίας και αναγκαιότητας στις πόλεις με πυκνή δόμηση.

Δημιουργούνται με τη συμμετοχή των κατοίκων της εκάστοτε γειτονιάς και η κοινότητα είναι κατά κύριο λόγο αυτή που αποφασίζει πως θα είναι το σχέδιο και η χρήση τους με βάση τις αρχές της αυτοδιαχείρισης και της αυτοοργάνωσης δημιουργώντας ταυτόχρονα την ταυτότητα της γειτονιάς και μια συμμετοχική κουλτούρα.

Πολλές φορές μάλιστα υιοθετούνται και από τη γειτονιά γεγονός που μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά για τη βιωσιμότητα του χώρου. Διαμορφώνονται συνήθως σε οικόπεδα εγκαταλελειμμένα και αναξιοποίητα, σε μικρές νησίδες ανάμεσα στα κτίρια, σε ακάλυπτους χώρους πολυκατοικιών, υπαίθρια πάρκινγκ μέσα στην πόλη, πεζόδρομους και στενά.

Δηλαδή δημιουργούνται στα λεγόμενα «αστικά κενά» που όλα μαζί συνθέτουν ένα δυναμικό σε λανθάνουσα κατάσταση που μπορεί να αξιοποιηθεί.

Συχνά διακοσμούνται με έργα τέχνης και εξ αιτίας αυτών των χαρακτηριστικών τους επαναφέρουν στο προσκήνιο τη διαχείριση – αξιοποίηση των «τυφλών τοίχων».

Βελτιώνουν έτσι την αισθητική του χώρου προωθώντας παράλληλα καλλιτεχνικές δράσεις που εκφράζονται επίσης και μέσω της τέχνης του δρόμου (streetart).

Χαρακτηρίζονται κυρίως από πράσινο (φυτά και δέντρα) και περιλαμβάνουν στοιχεία αστικού εξοπλισμού όπως παγκάκια, σιντριβάνια, κάδους ανακύκλωσης, φωτισμό κ.α.

Τα πάρκα τσέπης έχουν τη δυνατότητα βελτίωσης του μικροκλίματος και λειτουργούν σαν «πνεύμονες» στην πόλη.

Η φύση και το υδάτινο στοιχείο που τοποθετούνται στα πάρκα τσέπης βοηθούν στην καλύτερη ρύθμιση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος κατά τους θερινούς μήνες και ιδιαιτέρως στους καύσωνες. Χαρακτηριστικά η αύξηση της φύτευσης κατά 10% μειώνει την κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση-κλιματισμό κατά 5-10% και τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος κατά 10 βαθμούς Κελσίου.

Τα πάρκα τσέπης με τη σωστή τοποθέτησή τους στο χώρο, στα κατάλληλα σημεία των πόλεων, μπορούν να συνδυαστούν με τους μεγαλύτερους χώρους πρασίνου της πόλης και να δημιουργήσουν συνεχή «Δίκτυα Πράσινου».

Δεν χαρακτηρίζονται από μεγάλες απαιτήσεις και τεράστια κόστη κατασκευής, με τον καιρό εξελίσσονται σε εστίες αναψυχής και είναι ανοικτά και διαθέσιμα προς όλους.

Αυτονόητον είναι ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εφαρμογή του σχεδίου πόλης για τη δημιουργία των κοινόχρηστων χώρων πρασίνου που ήδη προβλέπονται και ότι οι προβλέψεις χώρων αστικού πρασίνου στα νέα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (Τ.Π.Σ.) θα πρέπει να αυξηθούν.

Δημήτρης ΤΡΑΠΕΖΙΩΤΗΣ

Δικηγόρος, π. Δήμαρχος Θεστιέων»