Νέο μοντέλο διαχείρισης των υδάτων ανακοινώσει η κυβέρνηση. Ο κατακερματισμός, οι δυσλειτουργίες, η μείωση πάνω από 50% των αποθεμάτων στην Αττική

Τα δεδομένα χτυπούν ήδη κόκκινο συναγερμό: Τα αποθέματα νερού στην Αττική είναι σήμερα μειωμένα κατά τουλάχιστον 50% σε σύγκριση με μόλις τρία χρόνια πριν – το 2022. Η επάρκεια νερού φτάνει μόνο στα 2,5 χρόνια στο Λεκανοπέδιο της Αττικής. Η στάθμη των φραγμάτων βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα – σημειωτέον, τα φράγματα της ΔΕΗ χρησιμοποιούνται τόσο για την παραγωγή ενέργειας όσο και για άρδευση και ύδρευση, συνεπώς η μείωση των αποθεμάτων εγκυμονεί κινδύνους όχι μόνο για την επάρκεια νερού αλλά και για το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο εμφάνισης λειψυδρίας ενώ σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, το ένα πέμπτο της Ευρώπης αντιμετωπίζει ήδη πίεση στους υδάτινους πόρους.

Με βάση αυτά, ο εφιάλτης της λειψυδρίας είναι εδώ και η κυβέρνηση ψάχνει πλέον δραστικές απαντήσεις απέναντι σε ένα σύστημα διαχείρισης που έχει πάψει να είναι λειτουργικό και ύστερα από μεμονωμένες αποφάσεις, οι οποίες δεν είναι αποδοτικές.

Τεχνητή νοημοσύνη

Στο Μέγαρο Μαξίμου παρουσιάζεται σήμερα, Τετάρτη 23 Ιουλίου, το νέο μοντέλο – ως «εθνικό σχέδιο» για το νερό, την προετοιμασία του οποίου εποπτεύει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης- με βραχυπρόθεσμα μέτρα και μακροπρόθεσμες ενέργειες. Στόχος, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «να προετοιμαστεί η χώρα για τις μεγάλες προκλήσεις των επόμενων 30 ετών».

Στο τραπέζι είναι η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, μεταξύ των οποίων και η τεχνητή νοημοσύνη, οι συμπληρωματικοί τρόποι παραγωγής νερού, όπως οι αφαλατώσεις, αλλά και οι διαρθρωτικές αλλαγές με σύσταση νέων φορέων. «Το νερό είναι και παραμένει δημόσιο αγαθό» αναμένεται πάντως να διαμηνυθεί από την κυβερνητική έδρα. Κάτι που είναι ψηλά στον σχεδιασμό έχει να κάνει με τον στόχο της ενιαίας διαχείρισης των υδάτων – ή έστω ενός πιο λειτουργικού συστήματος. Εξ ου και έχει συζητηθεί η δημιουργία οργανισμών διαχείρισης υδάτων σε κάθε περιφέρεια (Κρήτη, Πελοπόννησος, Δυτική Ελλάδα κ.ο.κ), κατά το μοντέλο της Θεσσαλίας.

Ο κίνδυνος

Το βέβαιο είναι ότι με βάση το νέο μοντέλο διαχείρισης των υδάτων θα ενισχυθεί ο ρόλος της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ ως προς την περίμετρο της δράσης τους. Εξάλλου στα χέρια της κυβέρνησης βρίσκονται τα αποτελέσματα στοχευμένης μελέτης, από τα οποία ξεχωρίζουν μεταξύ άλλων δύο παράμετροι: πρώτον, ότι είναι μεγάλος ο κίνδυνος για τη διαθεσιμότητα του ύδατος όσο εξελίσσεται η κλιματική κρίση και δεύτερον, ότι υπάρχει κατακερματισμός ως προς τους αρμόδιους διαχείρισης των υδάτων – ανώνυμες εταιρίες (ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΟΔΥΘ), δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, τοπικών ή γενικών οργανισμών εγγείων βελτιώσεων (ΓΟΕΒ-ΤΟΕΒ) για την άρδευση κ.ά.

Το αποτέλεσμα είναι τελικά ένα σύστημα που δυσλειτουργεί με φορείς να έχουν αλληλεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες. Από την κυβέρνηση λένε ότι από το 2019 «έχουν γίνει πάνω από 270 έργα για τη διαχείριση των υδάτων» και ότι βρίσκονται σε εξέλιξη περισσότερα από 1.200 έργα, όμως παραδέχονται ότι χρειάζονται επειγόντως πρόσθετα μέτρα.

Τα νησιά

Στον κυβερνητικό σχεδιασμό μάλιστα ξεχωριστό κεφάλαιο αποτελεί η διαχείριση του νερού στα νησιά. Πληροφορίες λένε ότι πιθανώς να αντιμετωπίσουν το μεγαλύτερο πρόβλημα φέτος η Κέρκυρα, η Λέσβος, η Νάξος, η Άνδρος, η Φολέγανδρος και ορισμένοι δήμοι της Κρήτης

Για τα νησιά δρομολογούνται μεταξύ άλλων 5 βασικές παρεμβάσεις:

• Χαρτογράφηση υποδομών και αναγκών.
• Ένα ταμείο «μικρών έργων» για στοχευμένες χρηματοδοτήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
• Fast track xορήγηση αδειών προσωρινής εγκατάστασης και λειτουργίας αφαλατώσεων.
• Χρηματοδότηση μελετών και τεχνικών συμβούλων.
• Έκτακτες παρεμβάσεις όπως μίσθωση μονάδων αφαλάτωσης.

tanea.gr