Τον καθοριστικό ρόλο της Κοινωνικής Συμφωνίας στην αναβάθμιση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας υπογράμμισε ο υφυπουργός Εργασίας, Κώστας Καραγκούνης, κατά την ομιλία του σε επιστημονική εσπερίδα του ΠΜΣ Πολιτικής Δικονομίας και Εργατικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ, με θέμα «Η πολιτεία συνομιλεί με την πανεπιστημιακή κοινότητα για τα εργασιακά ζητήματα του νέου ν. 5239/2025».

Ο κ. Καραγκούνης χαρακτήρισε την Κοινωνική Συμφωνία «ορόσημο», τονίζοντας ότι αποτελεί προϊόν επτάμηνης διαβούλευσης και φέρει την υπογραφή όλων των εθνικών κοινωνικών εταίρων —εργαζομένων και εργοδοτών— γεγονός που, όπως είπε, αναδεικνύει τη σημασία της συναίνεσης στο εργασιακό τοπίο.

«Δεν έχει ξαναγίνει ποτέ συμφωνία στα εργασιακά μεταξύ της κυβέρνησης και των εθνικών κοινωνικών εταίρων σε τέτοιο εύρος. Αυτό δείχνει πόσα πολλά μπορούμε να πετύχουμε, όταν συζητάμε», σημείωσε ο υφυπουργός Εργασίας, επισημαίνοντας ότι η Κοινωνική Συμφωνία θα οδηγήσει σε περισσότερες Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, μεγαλύτερη προστασία και ασφάλεια εργαζομένων, πιο σταθερό εργασιακό περιβάλλον για επιχειρήσεις, καθώς και σε ξεκάθαρους κανόνες στην αγορά εργασίας.

Παράλληλα, ο κ. Καραγκούνης σχολίασε ότι, τα τελευταία χρόνια, το υπουργείο Εργασίας έχει θεσπίσει ρυθμίσεις που προστατεύουν τους εργαζόμενους και διευκολύνουν τις επιχειρήσεις, μέσω της μείωσης του κόστους λειτουργίας τους και της πάταξης της γραφειοκρατίας.

«Την ίδια ώρα», όπως είπε, «η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η έλλειψη προσωπικού σε πολλούς τομείς της οικονομίας. Σήμερα, ψάχνουμε για εργαζόμενους και όχι για θέσεις εργασίας, όπως συνέβαινε στο παρελθόν».

Στο πλαίσιο της τοποθέτησής του, ο υφυπουργός υπογράμμισε ότι η νομοθέτηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εργασιακή πραγματικότητα και τις προκλήσεις που αναδύονται.

Σχετικά με τις διατάξεις που θεσπίστηκαν για την ισορροπία μεταξύ του οικογενειακού και του εργασιακού βίου, ο κ. Καραγκούνης ανέφερε ενδεικτικά τη ρύθμιση για την τετραήμερη εργασία, την επέκταση του επιδόματος κυοφορίας και λοχείας σε περισσότερες δικαιούχους, τη θέσπιση του επιδόματος γονικής άδειας ως αφορολόγητου, ακατάσχετου και ανεκχώρητου, την απαγόρευση της μείωσης των αποδοχών, μετά την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, καθώς και την επέκταση της άδειας μητρότητας και σε ανάδοχες μητέρες.

Επίσης, ο υφυπουργός Εργασίας συμπλήρωσε ότι με τον ν. 5239/2025:

• Διευκολύνονται και επιταχύνονται οι προσλήψεις. Η ολοκλήρωση της αναγγελίας πρόσληψης γίνεται με μόλις ένα έγγραφο, αντί για τέσσερα που χρειάζονταν.
• Δημιουργείται ψηφιακό αρχείο εργαζομένου στο myErgani, ενώ δημιουργείται εφαρμογή τύπου myErgani και για τους εργοδότες.
• Δίνεται δυνατότητα για fast track προσλήψεις, μέσω κινητού, για εργασία έως δύο ημερών, προκειμένου να καλυφθούν άμεσες ανάγκες, ειδικά σε εποχιακά επαγγέλματα, όπως π.χ. τα τουριστικά, με απαρέγκλιτη τήρηση του θεσμικού πλαισίου και όλων των προστατευτικών διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας.
• Μειώνεται η γραφειοκρατία. Καταργούνται έντυπα, όπως το βιβλίο αδειών, ο Ετήσιος Πίνακας Αδειών (Ε11) και ο Ετήσιος Πίνακας Προσωπικού (Ε4). Δεν απαιτείται πλέον η έντυπη μορφή για έγγραφα που τηρούνται ηλεκτρονικά, ενοποιούνται οι πολιτικές πρόληψης βίας, παρενόχλησης και εσωτερικών καταγγελιών, ώστε να υπάρχει ένα ενιαίο, σαφές και εφαρμόσιμο πλαίσιο, ενώ διευθετούνται πρακτικά ζητήματα εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας.

Ταυτόχρονα, όπως υπογράμμισε, η εξασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την κυβέρνηση και το υπουργείο εργασίας.

«Και αναφέρομαι στην υγεία και στην ασφάλεια, διότι, όταν η συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο εξειδικεύεται στις ποιοτικές δουλειές, ένα από τα βασικά κριτήρια είναι η υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων», τόνισε ο κ. Καραγκούνης.

Μάλιστα, προσέθεσε ότι η επαγγελματική υγεία και ασφάλεια αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο του εργασιακού νόμου 5239.

Όπως είπε, ήδη από πέρσι, ξεκίνησε η νομοθέτηση με το Προεδρικό Διάταγμα 819/2024, με οποίο αφενός μεν ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο η ευρωπαϊκή οδηγία σχετικά με τις οριακές τιμές έκθεσης των εργαζομένων σε καρκινογόνους, μεταλλαξιογόνους και τοξικούς για την αναπαραγωγή παράγοντες αφετέρου δε κωδικοποιήθηκε η ήδη ισχύουσα νομοθεσία σε ένα ενιαίο κείμενο, προκειμένου να διευκολυνθεί ο έλεγχος και η εφαρμογή των παραπάνω μέτρων.

Στο σημείο αυτό, ο υφυπουργός Εργασίας γνωστοποίησε ότι ετοιμάζονται δύο ακόμα Προεδρικά Διατάγματα για τον μόλυβδο και τον αμίαντο, ενώ υπενθύμισε τις εγκυκλίους που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας το καλοκαίρι του 2024 και διέτασσαν την υποχρεωτική παύση εργασιών σε εξωτερικούς χώρους, λόγω του καύσωνα.

Συνοψίζοντας, ο κ. Καραγκούνης δήλωσε ότι βασικός στόχος είναι ο εξορθολογισμός του τρόπου άσκησης καθηκόντων των τεχνικών ασφαλείας και ιατρών εργασίας, δηλαδή των δύο θεσμών πυλώνων για την εξασφάλιση της ενσωμάτωσης των κανόνων υγείας και ασφάλειας στον κάθε τόπο εργασίας.

Επιπλέον, όπως σημείωσε, οι τεχνικοί ασφαλείας και οι ιατροί εργασίας θα παρέχουν πλέον τις υποδείξεις και τις συμβουλές τους προς τον εργοδότη αποκλειστικά γραπτά, ενώ, παράλληλα, προβλέπεται η ψηφιοποίηση του βιβλίου υποδείξεών τους στο Πληροφοριακό Σύστημα της Επιθεώρησης Εργασίας, η οποία θα λειτουργήσει σύντομα.

Μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός Εργασίας ανέφερε τα ακόλουθα:

• Η χρήση των σύγχρονων τεχνολογικών μέσων είναι εργαλείο που αξιοποιείται, προκειμένου να μειωθεί η γραφειοκρατία, να επιταχυνθούν οι διαδικασίες και να διασφαλιστούν διαφανείς διαδικασίες και αποτελεσματικότερος έλεγχος.
• Περαιτέρω, ενισχύουμε την πρόληψη των επαγγελματικών ασθενειών.

Σε αυτό το πλαίσιο, ορίζεται προθεσμία αναγγελίας των επαγγελματικών ασθενειών από τον εργοδότη στην Επιθεώρηση Εργασίας και στον ασφαλιστικό φορέα.

Επικαιροποιείται ο εθνικός κατάλογος επαγγελματικών ασθενειών.

Θεσπίζονται τα κριτήρια αναγνώρισης των επαγγελματικών ασθενειών, όπως προβλέπονται από τη Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

• Παρέχεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να απευθύνονται σε πανεπιστημιακά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα και στο Ελληνικό Ινστιτούτο για την Υγεία και την Ασφάλεια των εργαζομένων, για να τους παρέχουν υλικοτεχνικό εξοπλισμό, ώστε να προβαίνουν στις μετρήσεις έκθεσης εργαζομένων σε επικίνδυνους παράγοντες.
• Ομάδα εργασίας ειδικών θα καταρτίσει για πρώτη φορά τα κριτήρια αξιολόγησης των επαγγελματικών ασθενειών.
• Δίνεται έμφαση στην κατανόηση των οδηγιών από τους εργαζόμενους. Ο εργοδότης δεν αρκεί να παρέχει τις κατάλληλες οδηγίες στους εργαζομένους του, αλλά θα πρέπει να τις παρέχει με αντιληπτό τρόπο.
• Αυστηροποιείται το πλαίσιο σχετικά με τη δυνατότητα των εργοδοτών να ασκούν οι ίδιοι καθήκοντα τεχνικού ασφαλείας στις δραστηριότητες Γ’ κατηγορίας επικινδυνότητας. Μειώθηκε το όριο αριθμού εργαζομένων τους οποίους μπορεί να απασχολεί ο εργοδότης, προκειμένου να ασκεί ο ίδιος καθήκοντα τεχνικού ασφαλείας από 50 σε 20.
• Προβλέφθηκε υποχρεωτική παρουσία του συντονιστή ασφαλείας στα τεχνικά και οικοδομικά έργα.
• Θεσπίστηκε η υποχρεωτική παροχή μαθημάτων καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ) και λαβής Χάιμλιχ, καθώς αποτελούν τεχνικές οι οποίες μπορούν να παράσχουν άμεσα βοήθεια σε επείγοντα περιστατικά και να σώσουν ζωές, ενισχύοντας τόσο την επαγγελματική όσο και τη δημόσια υγεία.
• Ενισχύεται ο ρόλος των Επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας Εργαζομένων (ΕΥΑΕ) και των εκπροσώπων εργαζομένων, καθώς και των Εσωτερικών Υπηρεσιών Προστασίας και Πρόληψης (ΕΣΥΠΠ).

Τέλος, προβλέφθηκε για τον εργοδότη προθεσμία δύο ημερών για την ενημέρωση των Επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας Εργαζομένων (ΕΥΑΕ) και των εκπροσώπων των εργαζομένων σε περίπτωση θανατηφόρου εργατικού ατυχήματος. Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα στις Επιτροπές να συνεδριάζουν και εκτάκτως και, παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα σε όποιον εργοδότη επιθυμεί να συστήσει Εσωτερική Υπηρεσία Προστασίας και Πρόληψης (ΕΣΥΠΠ) στην επιχείρησή του.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης τοποθετήθηκαν, εκ μέρους του υπουργείου Εργασίας, ο Γενικός Διευθυντής Εργασιακών, Υγείας, Ασφάλειας και Ένταξης στην Εργασία, Κωνσταντίνος Αγραπιδάς και ο Γενικός Γραμματέας Εργασιακών Σχέσεων, Νίκος Μηλαπίδης.

Από την πλευρά του, ο κ. Μηλαπίδης υπογράμμισε ότι η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, σε συνδυασμό με τη διευκόλυνση της επέκτασης, την καθολική επαναφορά της μετενέργειας και την επιτάχυνση των διαδικασιών του ΟΜΕΔ, δημιουργεί ένα ασφαλές πλαίσιο, που εξασφαλίζει ότι η επόμενη μέρα στην αγορά εργασίας θα λειτουργήσει υπέρ των εργαζομένων και των επιχειρήσεων.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ