Αναδρομικά: «Πράσινο φως» για πληρωμές αναδρομικών στους συνταξιούχους από τις περικοπές Δώρων και από μειώσεις επικουρικών συντάξεων φαίνεται να ανάβει από το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ), καθώς, όπως προκύπτει από την εισήγηση του Δικαστηρίου, την οποία αποκαλύπτει ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, δεν αμφισβητούνται οι αποφάσεις που έκριναν τις εν λόγω περικοπές αντισυνταγματικές.

Ακόμη, όμως, και αν τελικά οι δικαστές διαφωνήσουν με την εισήγηση και κρίνουν εκ του μηδενός αν οι μειώσεις ήταν αντισυνταγματικές ή όχι, αυτό που θα κριθεί είναι μόνον τα Δώρα στις συντάξεις. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και σε μια αρνητική για τους συνταξιούχους έκβαση της υπόθεσης, τα Δώρα θα φύγουν από το τραπέζι των διεκδικήσεων αλλά δεν θα επηρεαστούν τα υπόλοιπα αναδρομικά που αφορούν στην επιστροφή των μειώσεων 11 μηνών για τις επικουρικές συντάξεις.

Αν, όμως, γίνει αποδεκτή στο σύνολό της η εισήγηση του ΑΕΔ, τότε, αφενός, θα επαναβεβαιωθεί η αντισυνταγματικότητα της κατάργησης των Δώρων και, αφετέρου, εκτός από την επιστροφή των αναδρομικών από τα κομμένα Δώρα για ένα 11μηνο, μπορεί να ανοίξει εκ νέου η συζήτηση για τη μόνιμη επαναφορά τους στις συντάξεις.

Το χρονικό

Το θέμα των αναδρομικών έφτασε στο Ανώτατο Δικαστήριο από τον Αρειο Πάγο, ο οποίος ήρθε σε διαφωνία με τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (2287-8/2015) όσον αφορά στα Δώρα επικουρικών συντάξεων των συνταξιούχων της Τραπέζης της Ελλάδος, κρίνοντας ότι η κατάργησή τους είναι συνταγματική, με το σκεπτικό ότι παρά την αφαίρεση των Δώρων οι εν λόγω συνταξιούχοι παίρνουν περισσότερα από τους συνταξιούχους των άλλων Ταμείων και δεν τίθεται σε διακινδύνευση η αξιοπρεπής διαβίωσή τους.

Οι δύο αποφάσεις είναι διαφορετικές, αναφέρει η εισήγηση του ΑΕΔ, αφενός, γιατί το ΣτΕ έκρινε την αντισυνταγματικότητα των περικοπών σε κύριες και επικουρικές συντάξεις και Δώρα ενώ είχαν προηγηθεί και άλλες μειώσεις επί των ίδιων συντάξεων και, αφετέρου, διότι το Ταμείο της Τραπέζης της Ελλάδος είχε εξαιρεθεί από δύο μειώσεις που είχαν επιβληθεί στους συνταξιούχους με τους νόμους 4024/2011 και 4051/12.

Εν προκειμένω, οι επικουρικές των συνταξιούχων της ΤτΕ δεν είχαν τις μειώσεις επικουρικών από τον νόμο 4024/2011 που ήταν κατά 30% από τα 150 ευρώ σύνταξης και πάνω στους συνταξιούχους του ΙΚΑ και κατά 15% από το πρώτο ευρώ στους συνταξιούχους από Ταμεία ΔΕΚΟ-Τραπεζών, ενώ δεν είχαν και τις μειώσεις επικουρικών με τον νόμο 4051/2012 σε ποσοστά 10%, 15% και 20% από τα 200 ευρώ και πάνω. Ως εκ τούτου, αναφέρει η εισήγηση του ΑΕΔ, θα πρέπει να ερευνηθεί: 

1 Αν το Μετοχικό Ταμείο Υπαλλήλων της Τραπέζης της Ελλάδος δύναται να θεωρηθεί φορέας επικουρικής ασφάλισης ίδιος με εκείνους για τους οποίους το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές. 

2 Οτι τα δύο δικαστήρια (ΣτΕ και Αρειος Πάγος) έκριναν μεν τις ίδιες περικοπές αλλά σε συνδυασμό με άλλες διατάξεις αφού το ΣτΕ συνεκτίμησε ως βασικό στοιχείο τις προγενέστερες περικοπές και μειώσεις επί των συντάξεων, ορισμένες, όμως, από τις οποίες δεν αφορούσαν και δεν έγιναν στις επικουρικές συντάξεις των συνταξιούχων της Τραπέζης της Ελλάδος.

Λίγες πιθανότητες

Στην περίπτωση που θεωρηθεί ότι οι δύο αποφάσεις αφορούν στο ίδιο ζήτημα (δηλαδή, περικοπές Δώρων από ομοειδή Ταμεία σε συνέχεια προηγούμενων μειώσεων), τότε το μόνο που θα εξεταστεί από το ΑΕΔ είναι αν η κατάργηση των Δώρων από τις επικουρικές συντάξεις είναι σύμφωνη ή όχι με το Σύνταγμα. Ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, δηλαδή, που συγκεντρώνει λίγες πιθανότητες, δεν θα θιγούν τα αναδρομικά 11μήνου από τις μειώσεις των επικουρικών συντάξεων.

Η απόφαση του ΑΕΔ αναμένεται τους προσεχείς μήνες (έως το φθινόπωρο). Σε περίπτωση που η πλειονότητα των δικαστών συμφωνήσει με την εισήγηση, τότε αμφότερες οι αποφάσεις θα μείνουν σε ισχύ, που σημαίνει ότι περικοπές των Δώρων των επικουρικών συντάξεων στον ιδιωτικό τομέα θα παραμείνουν αντίθετες προς το Σύνταγμα κατά τις αποφάσεις του ΣτΕ, ενώ θα είναι συνταγματική η περικοπή των Δώρων στις επικουρικές συντάξεις των συνταξιούχων της Τραπέζης της Ελλάδoς.

Αναδρομικά: Σκέψεις για πληρωμές  με νομοθετική ρύθμιση

Αναδρομικά σε όλους ή μόνον σε όσους έχουν κάνει προσφυγές είναι το δίλημμα στο οποίο καλείται να απαντήσει η κυβέρνηση, μετά την απόφαση του ΑΕΔ που, όπως όλα δείχνουν, ακόμη και χωρίς τα Δώρα, δεν θα επηρεάσει τις επιστροφές μειώσεων 11μήνου που διεκδικούν στα δικαστήρια 370.000 συνταξιούχοι.

Η κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι όσοι έχουν προσφύγει με αγωγές στα δικαστήρια θα πάρουν τα αναδρομικά που διεκδικούν με βάση τις αποφάσεις των δικαστηρίων.

Με προσφυγές είναι 370.000 συνταξιούχοι. Υπάρχουν όμως άλλοι 900.000 συνταξιούχοι με τις ίδιες περικοπές αλλά χωρίς αγωγές. Σε αυτούς ο νόμος δεν αναγνωρίζει τίποτε γιατί οι αγωγές έπρεπε να είχαν ασκηθεί έως τον Ιούλιο του 2020 και όσοι έχασαν την προθεσμία δεν μπορούν να το πράξουν εκ των υστέρων.

Για όσους δεν έκαναν αγωγές υπάρχει δίλημμα στην κυβέρνηση αν θα συμπεριληφθούν σε μια συνολική λύση πληρωμών στα διεκδικούμενα αναδρομικά.

Δύο σενάρια

Σε κάθε περίπτωση μετά την απόφαση του ΑΕΔ η κυβέρνηση θα πρέπει να εξετάσει το σενάριο πληρωμών με νομοθετική ρύθμιση για να σταματήσει η ταλαιπωρία των συνταξιούχων.

Δυο είναι τα σενάρια που θα εξεταστούν:

1. Να πληρωθούν τα αναδρομικά στους 370.000 συνταξιούχους που έχουν καταθέσει αγωγές.
2. Να πληρωθούν αναδρομικά με ένα εφάπαξ ποσό της τάξης των 600 έως 800 ευρώ και οι 900.000 συνταξιούχοι που δεν έχουν κάνει προσφυγή για να τα διεκδικήσουν.

Ο λογαριασμός για τις πληρωμές των αναδρομικών ετοιμάζεται στο υπουργείο Εργασίας. Το ποσό των αναδρομικών για επικουρικές και Δώρα μόνο για τους 370.000 συνταξιούχους με προσφυγές δεν ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ. Αν μπουν και τα Δώρα των κύριων συντάξεων για τους 370.000 συνταξιούχους, τότε ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 750 εκατ. ευρώ. Αν η κυβέρνηση αποφασίσει ότι θα πρέπει να επιστραφούν οι περικοπές και σε όσους δεν άσκησαν προσφυγή, τότε ο λογαριασμός ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ και μπορεί να πληρωθεί μόνο σε δόσεις.

Στο σενάριο αυτό το υπουργείο Εργασίας επεξεργάζεται σχέδιο που περιλαμβάνει τις εξής ενέργειες:

1. Να εξακριβωθεί πόσοι συνταξιούχοι έχουν εκκρεμείς δίκες με αγωγές έως τον Ιούλιο του 2020.
2. Να υπολογιστεί το ποσό -κατ’ εκτίμηση- των αναδρομικών που δικαιούνται.
3. Να βρεθεί η νομοθετική λύση για τον τερματισμό των δικών και την επιστροφή των αναδρομικών στους συνταξιούχους.

Σύμφωνα με τους πίνακες του «Ε.Τ» της Κυριακής τα αναδρομικά από επικουρικές και Δώρα επικουρικής σύνταξης ανάλογα με το ταμείο στο οποίο ανήκουν οι συνταξιούχοι διαμορφώνονται ενδεικτικά ως εξής:

• Για συνταξιούχους ΙΚΑ αναδρομικά από 410 ευρώ έως 2.372 ευρώ.
• Για συνταξιούχους από ταμεία ΔΕΚΟ και τραπεζών αναδρομικά από 1.111 ευρώ έως 4.004 ευρώ.
• Για συνταξιούχους Δημοσίου αναδρομικά από 727 ευρώ έως 2.820 ευρώ.
• Για συνταξιούχους λοιπών επικουρικών ταμείων (Δικηγόρων, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών κ.ά.) αναδρομικά από 668 ευρώ έως 2.399 ευρώ.
• Για συνταξιούχους ΝΑΤ αναδρομικά μόνο για τη μείωση επικουρικής από τον νόμο 4093 και τα Δώρα επικουρικής από 503 ευρώ έως 1.985 ευρώ.

ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ 11 ΜΗΝΩΝ ΓΙΑ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ-ΔΩΡΑ ΑΝΑ ΤΑΜΕΙΟ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΙΣ 13 ΜΑΪΟΥ 2016

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΙΚΑ

Επικουρική σύνταξη προ φόρου	ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ
	Από μείωση νόμου 4051	Από μείωση νόμου 4093	Από Δώρα	Τελικό ποσό πληρωμής
294	1.069	642	661	2.372
262	899	360	589	1.848
235	807	323	528	1.658
229	787	315	515	1.616
212	728	291	477	1.496
201	690	276	452	1.418
191	438	124	429	992
184	422	119	413	954
181	415	118	406	939
176	254	114	394	762
160	230	104	358	692
142	0	92	318	410

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΤΑΜΕΙΩΝ ΔΕΚΟ-ΤΡΑΠΕΖΩΝ

Επικουρική σύνταξη προ φόρου	ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ
	Από μείωση νόμου 4051	Από μείωση νόμου 4093	Από Δώρα	Τελικό ποσό πληρωμής
504	1.832	1.099	1.073	4.004
436	1.584	950	979	3.514
399	1.447	868	896	3.211
386	1.402	841	867	3.110
361	1.311	786	811	2.908
326	1.119	448	732	2.299
308	1.119	671	692	2.483
288	989	395	647	2.031
235	855	513	528	1.896
224	767	307	502	1.575
205	495	281	459	1.235
184	446	252	413	1.111

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ (ΤΕΑΔΥ)

Επικουρική σύνταξη προ φόρου	ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ
	Από μείωση νόμου 4051	Από μείωση νόμου 4093	Από Δώρα	Τελικό ποσό πληρωμής
350	1.271	763	786	2.820
323	1.174	704	726	2.604
296	1.076	646	665	2.387
279	1.013	608	626	2.248
233	845	507	522	1.874
224	769	308	503	1.579
204	700	280	458	1.438
199	482	273	447	1.202
187	452	256	419	1.128
175	422	239	392	1.053
181	262	118	407	787
168	242	109	376	727

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ (*)

Επικουρική σύνταξη προ φόρου		ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ
		Από μείωση νόμου 4051	Από μείωση νόμου 4093	Από Δώρα	Τελικό ποσό πληρωμής
341	1.168		467	764	2.399
317	1.086		435	711	2.232
296	1076		646	665	2.387
286	1039		624	643	2.306
269	976		586	603	2.165
259	939		563	580	2.083
251	911		547	563	2.021
241	874		524	540	1.938
235	807		323	528	1.658
215	738		295	483	1.517
205	503		281	459	1.242
154	222		100	345	668

*Δικηγόρων, Εμποροϋπαλλήλων, Αρτοποιών

ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΝΑΤ

Επικουρική σύνταξη προ φόρου	ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ
	Από μείωση νόμου 4093	Από Δώρα	Τελικό ποσό πληρωμής
449	978	1.007	1.985
381	830	855	1.685
310	675	696	1.371
286	624	643	1.267
262	572	589	1.160
252	345	565	910
237	325	533	858
223	306	500	806
215	295	482	777
200	274	449	723
185	254	415	669
174	113	390	503

ΕΑΣ

Αναδρομικά έως 6.486 ευρώ για τις συντάξεις του Δημοσίου

Ανεξάρτητα από την απόφαση, σε εκκρεμότητα είναι και αναδρομικά του Δημοσίου για την ΕΑΣ που επίσης κρίθηκε αντισυνταγματική από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Αν προστεθεί και η ΕΑΣ στα χρωστούμενα αναδρομικά, τότε οι δικαιούχοι αυξάνονται με επιπλέον 350.000 συνταξιούχους από το Δημόσιο και ο λογαριασμός ανεβαίνει κατά 400 εκατ. ευρώ.

Τα αναδρομικά από την ΕΑΣ αφορούν τους παλαιούς συνταξιούχους του Δημοσίου που αποχώρησαν πριν απ’ την έναρξη του νόμου Κατρούγκαλου, δηλαδή πριν απ’ τις 13/5/2016 και καλύπτουν το διάστημα Φεβρουαρίου 2017-Δεκεμβρίου 2018, δηλαδή 23 μήνες.

Για αυτούς τους μήνες το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε ότι η ΕΑΣ είναι αντισυνταγματική και οι κρατήσεις πρέπει να επιστραφούν σε όλους τους συνταξιούχους του Δημοσίου.

Οι συνταξιούχοι του Δημοσίου που είχαν καταθέσει προσφυγές για να τους επιστραφεί η ΕΑΣ πριν βγει η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (πριν απ’ τον Φεβρουάριο του 2017), όπως και όσοι προσέφυγαν εντός τριετίας μετά την απόφαση, θα πάρουν τα αναδρομικά τους για μία 5ετία και για μία 2ετία αντίστοιχα, ανεξάρτητα από το τι θα πει το Ανώτατο Δικαστήριο.

Οσοι δεν έχουν κάνει προσφυγή θα περιμένουν λύση από την κυβέρνηση, διαφορετικά θα υπάρχουν συνταξιούχοι δυο ταχυτήτων.

Από το 2019 και μετά, η ΕΑΣ κρίθηκε συνταγματική για τους παλαιούς συνταξιούχους σύμφωνα με την 1975/2021 απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι χρηματοδοτεί τον κουμπαρά του ασφαλιστικού (το λεγόμενο Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών-ΑΚΑΓΕ).

Τα ποσά

Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα που δημοσιεύει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, οι συνταξιούχοι του Δημοσίου ανάλογα με το ποσό της κύριας σύνταξης ή το άθροισμα κύριων συνάξεων που εισπράττουν δικαιούνται αναδρομικά από την ΕΑΣ τα εξής ποσά:

• Συνταξιούχος με αρχική μικτή κύρια σύνταξη (ή άθροισμα κύριων συντάξεων) 2.815 ευρώ και σημερινή σύνταξη 1.718 ευρώ, προ φόρου δικαιούται επιστροφή κρατήσεων 6.486 ευρώ από την ΕΑΣ για 23 μήνες.
• Συνταξιούχος με αρχική μικτή κύρια σύνταξη (ή άθροισμα κύριων συντάξεων) 2.625 ευρώ και 1.692 ευρώ σήμερα προ φόρου δικαιούται επιστροφή κρατήσεων 6.049 ευρώ από την ΕΑΣ για 23 μήνες.
• Συνταξιούχος με αρχική μικτή κύρια σύνταξη (ή άθροισμα κύριων συντάξεων) 1.730 ευρώ και 1.279 ευρώ σήμερα προ φόρου δικαιούται επιστροφή κρατήσεων 2.392 ευρώ από την ΕΑΣ για 23 μήνες.
• Συνταξιούχος με αρχική μικτή κύρια σύνταξη (ή άθροισμα κύριων συντάξεων) 1.535 ευρώ που σήμερα παίρνει 1.197 ευρώ προ φόρου δικαιούται επιστροφή κρατήσεων 1.058 ευρώ από την ΕΑΣ για 23 μήνες.

ΤΑ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΑ ΓΙΑ ΠΑΛΙΟΥΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΑΣ

Αρχική κύρια σύνταξη (1)	Σύνταξη σήμερα (2)	Μηνιαία κράτηση ΕΑΣ	Αναδρομικά 23 μηνών
2.815	1.718	282	6.486
2.720	1.692	272	6.256
2.625	1.692	263	6.049
2.530	1.588	228	5.244
2.500	1.573	225	5.175
2.435	1.540	219	5.037
2.340	1.491	211	4.853
2.245	1.468	157	3.611
2.150	1.418	151	3.473
2.055	1.368	144	3.312
1.990	1.346	119	2.737
1.925	1.311	116	2.668
1.860	1.277	112	2.576
1.795	1.316	108	2.484
1.730	1.279	104	2.392
1.665	1.273	50	1.150
1.600	1.235	48	1.104
1.535	1.197	46	1.058
1.470	1.160	44	1.012
1.425	1.144	25	575

1. Μικτό ποσό πριν από τις περικοπές των μνημονίων.
2. Σύνταξη πριν από τον φόρο μαζί με προσωπική διαφορά.

ΟΙ ΔΥΟ ΕΡΓΑΤΟΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ

Στον «Ε.Τ.» ο Δ. Μπούρλος και ο Λ. Αποστολίδης που πήραν μέρος στη δίκη

Δυο έγκριτοι δικηγόροι-εργατολόγοι, ο Δημήτρης Μπούρλος και ο Λουκάς Αποστολίδης, άσκησαν παρέμβαση υπέρ των συνταξιούχων στο ΑΕΔ και μιλούν αποκλειστικά για το τι περιμένουν από το Ανώτατο Δικαστήριο στον «Ε.Τ.» της Κυριακής.

«Ελπίζουμε και πρέπει η απόφαση του ΑΕΔ να είναι σταθμός για την κοινωνική ασφάλιση στη χώρα μας», δηλώνει ο Δ. Μπούρλος και προσθέτει ότι περιμένει η απόφαση να «δημιουργήσει ένα τείχος προστασίας του πυρήνα των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, που όπως δείχνουν τα πράγματα, θα συρρικνωθούν στο μέλλον».

«Το ΑΕΔ καλείται να άρει την αμφισβήτηση που δημιουργήθηκε, κατόπιν των αντίθετων αποφάσεων του ΣτΕ και του Αρείου Πάγου», αναφέρει στη δήλωσή του ο Λ. Αποστολίδης και τονίζει τα εξής:

«Επί της παρέμβασης που ασκήσαμε προβάλαμε ότι η κατάργηση των δώρων εορτών και αδείας είναι αντισυνταγματική. Το θέμα της έλλειψης εκπόνησης αναλογιστικής μελέτης, ειδικής και τεκμηριωμένης, που να δικαιολογεί τη λήψη των εν λόγω μέτρων, αναδείχτηκε σε όλη του την έκταση από το ΣτΕ, ενώ ως προς το ζήτημα τούτο καμία μνεία δεν έχει διαλάβει ο Αρειος Πάγος.

Ευελπιστούμε το ΑΕΔ να άρει την αμφισβήτηση υπέρ των συνταξιούχων. Είναι επιτακτική ανάγκη να εκδοθεί απόφαση το συντομότερο δυνατό, διότι οι συνταξιούχοι δεν μπορούν να περιμένουν άλλο την ικανοποίηση των αξιώσεών τους, η εκδίκαση των οποίων συνεχώς αναστέλλεται λόγω εκκρεμών σχετικών με τις αξιώσεις τους δικών. Επιτέλους, η Πολιτεία θα πρέπει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να εφαρμόσει την απόφαση του ΣτΕ, σε όλη της την έκταση».