Νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι τα μικροπλαστικά έχουν διεισδύσει ακόμη και στο αναπαραγωγικό μας σύστημα
Από την κορυφή του Έβερεστ έως τα βάθη των ωκεανών, τα μικροπλαστικά έχουν διεισδύσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Τώρα, οι επιστήμονες εντοπίζουν αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια ακόμα και στα πιο ευαίσθητα σημεία του ανθρώπινου σώματος: στα υγρά του αναπαραγωγικού συστήματος ανδρών και γυναικών.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Μούρθια στην Ισπανία ανέλυσαν ωοθυλακικό υγρό από 29 γυναίκες και σπερματικό υγρό από 22 άνδρες. Τα αποτελέσματα ήταν ανησυχητικά: 69% των γυναικών και 55% των ανδρών είχαν μικροπλαστικά στα αναπαραγωγικά τους υγρά. Ανιχνεύθηκαν υλικά όπως τεφλόν, πολυστυρένιο, ίνες από πλαστικά δοχεία, μάλλινα υφάσματα και υλικά μόνωσης.
Ο επικεφαλής της μελέτης, Δρ Εμίλιο Γκόμεζ-Σάντσεθ, δήλωσε:
«Δεν μας εξέπληξε η παρουσία μικροπλαστικών, αλλά το πόσο συχνή ήταν. Η ανεύρεσή τους στο αναπαραγωγικό σύστημα μας προβληματίζει ιδιαίτερα».
Τι σημαίνει αυτό για τη γονιμότητα;
Η μελέτη δεν αξιολόγησε άμεσα την επίδραση των μικροπλαστικών στη γονιμότητα. Ωστόσο, προηγούμενες μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι τα μικροπλαστικά μπορούν να προκαλέσουν: Φλεγμονή στους ιστούς, οξειδωτικό στρες και βλάβες στο DNA, ενδοκρινικές (ορμονικές) διαταραχές και μείωση της ποιότητας σπέρματος και ωαρίων. Οι επιστήμονες τονίζουν την ανάγκη για άμεσες και εκτενέστερες μελέτες ώστε να διαπιστωθεί αν και πώς αυτά τα σωματίδια επηρεάζουν την ανθρώπινη αναπαραγωγή.
Από πού εισέρχονται τα μικροπλαστικά στο σώμα μας;
Τα μικροπλαστικά, σωματίδια μικρότερα των 5 χιλιοστών, εισέρχονται στον οργανισμό μέσω:
Τροφής και νερού
Αναπνοής
Επαφής με το δέρμα
Από εκεί μεταφέρονται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος σε διάφορα όργανα – συμπεριλαμβανομένων των αναπαραγωγικών.
Ποιες καθημερινές πηγές τα απελευθερώνουν;
Σύμφωνα με σχετική βάση δεδομένων, μικροπλαστικά απελευθερώνονται από: Πλαστικά μπουκάλια & καπάκια, σακούλες, ποτήρια, τάπερ, σακουλάκια τσαγιού αλλά και μπιμπερό και πλαστικά σκεύη, ξύλα κοπής και συσκευασίες τροφίμων
Αξιοσημείωτο: Ένα μόνο σακουλάκι τσαγιού μπορεί να απελευθερώσει δισεκατομμύρια μικροπλαστικά στο σώμα σας, σύμφωνα με μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης.
Ο Δρ Κάρλος Καλάζ-Χόρχε, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αναπαραγωγής, ανέφερε: «Η παρουσία μικροπλαστικών στα αναπαραγωγικά υγρά ενισχύει το επιχείρημα ότι πρέπει να περιορίσουμε τη χρήση πλαστικών στην καθημερινότητά μας». Από την άλλη, ειδικοί όπως η Δρ Stephanie Wright του Imperial College London, προειδοποιούν για πιθανούς παράγοντες μόλυνσης των δειγμάτων κατά τη διάρκεια της έρευνας, ζητώντας περισσότερα δεδομένα πριν εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα.
Τι μπορεί να προκαλέσουν τα μικροπλαστικά στο ανθρώπινο σώμα;
Σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό International Journal of Environmental Research and Public Health, η κατανόηση των πιθανών επιπτώσεων των μικροπλαστικών στην ανθρώπινη υγεία παραμένει εξαιρετικά ελλιπής. Υπάρχουν σοβαρά «κενά γνώσης» γύρω από το θέμα, αναφέρουν οι επιστήμονες. Η Δρ Rachel Adams, λέκτορας Βιοϊατρικής στο Cardiff Metropolitan University, επισημαίνει ότι η κατανάλωση μικροπλαστικών ενδέχεται να προκαλέσει αρκετές δυνητικά επιβλαβείς επιπτώσεις.
Όταν προκαλείται φλεγμονή, τα λευκά αιμοσφαίρια και άλλες αμυντικές ουσίες του οργανισμού ενεργοποιούνται για να μας προστατεύσουν από λοιμώξεις. Όμως, η χρόνια ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους ιστούς.
Ανοσοαπόκριση σε ξένες ουσίες
Το σώμα μπορεί να αναγνωρίσει τα μικροπλαστικά ως «ξένες» ουσίες, ενεργοποιώντας ανοσολογικές αποκρίσεις που προκαλούν επιπλέον καταστροφή ιστών.
Μεταφορά τοξικών ουσιών
Τα μικροπλαστικά έχουν την ιδιότητα να δεσμεύουν τοξίνες όπως βαρέα μέταλλα (π.χ. υδράργυρο), φυτοφάρμακα και οργανικούς ρύπους όπως οι διοξίνες – ενώσεις γνωστές για τις καρκινογόνες, αναπαραγωγικές και αναπτυξιακές επιδράσεις τους.
Εάν αυτά τα μικροπλαστικά εισέλθουν στον ανθρώπινο οργανισμό, οι τοξίνες που μεταφέρουν μπορεί να συσσωρευτούν στους λιπώδεις ιστούς, αυξάνοντας τις πιθανότητες μακροπρόθεσμων βλαβών.
