Εξι στους δέκα ελεύθερους επαγγελματίες μένουν συνεπείς στην πληρωμή των εισφορών τους προς τον ΕΦΚΑ, ενώ τέσσερις στους δέκα δεν καταβάλλουν τα οφειλόμενα ποσά σωρεύοντας χρέη και θέτοντας σε κίνδυνο ακόμη και την ίδια τους τη σύνταξη.
Η εισπραξιμότητα του ΕΦΚΑ από τις εισφορές των μη μισθωτών διαμορφώνεται στο 66,4%, όπως δείχνουν τα στοιχεία για τα έσοδα του πρώτου τριμήνου του 2025, τα οποία παρουσιάζει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής. Το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024 η εικόνα ήταν καλύτερη, καθώς η εισπραξιμότητα έφτανε στο 72,4%. Οσον αφορά το πρώτο τρίμηνο του 2025, τα στοιχεία δείχνουν ότι σε σύνολο απαιτητών εισφορών ύψους 748,78 εκατ. ευρώ από 1.030.345 ασφαλισμένους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολουμένους, ο ΕΦΚΑ εισέπραξε 497,26 εκατ. ευρώ, με το συνολικό ποσοστό των εισπράξεων να διαμορφώνεται στο 66,4% και τις απλήρωτες εισφορές να ανέρχονται στα 251,51 εκατ. ευρώ.
Στα 255 ευρώ τον μήνα
Τις μεγαλύτερες οφειλές έχουν οι ασφαλισμένοι της 1ης κατηγορίας, που έχουν επιλέξει σχεδόν οι εννέα στους δέκα επαγγελματίες, λόγω χαμηλού ασφαλίστρου. Για το 2025 την 1η κατηγορία επέλεξαν 924.273 ασφαλισμένοι, αλλά σε σύνολο απαιτητών εισφορών 625 εκατ. ευρώ για το πρώτο τρίμηνο εισπράχθηκαν μόνο 382 εκατ. ευρώ, με το ποσοστό εισπραξιμότητας να διαμορφώνεται στο 61,18%. Η συνολική εισφορά της πρώτης κατηγορίας είναι 255 ευρώ τον μήνα και αντιστοιχεί σε συνολικές εισφορές (εργοδότη και εργαζομένου) για μισθό 1.400 ευρώ.
Στις επόμενες κατηγορίες η εισπραξιμότητα είναι μεγαλύτερη και ενδεικτικά για τους ασφαλισμένους της 2ης κατηγορίας είναι 89,5% και της 6ης κατηγορίας φτάνει σχεδόν στο 94%. Η εισφορά της 6ης κατηγορίας είναι στα 670 ευρώ, αντιστοιχεί σε συνολικές εισφορές (εργοδότη και εργαζομένου) για μισθό 3.350 ευρώ. Η αύξηση των εισπράξεων στις εισφορές των επαγγελματιών που επέλεξαν από τη 2η κατηγορία και πάνω σημαίνει ότι όσοι επιλέγουν τις υψηλότερες κλίμακες έχουν αφενός την οικονομική δυνατότητα να τις καταβάλουν και αφετέρου ότι ενδιαφέρονται να «χτίσουν» ένα καλό ποσό σύνταξης μελλοντικά, γι’ αυτό και τα ποσοστά συνέπειας είναι από 90% και πάνω. Το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024 σε σύνολο απαιτητών εισφορών ύψους 726,19 εκατ. ευρώ από 1.037.721 ασφαλισμένους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολουμένους ο ΕΦΚΑ εισέπραξε 525,51 εκατ. ευρώ, με το συνολικό ποσοστό των εισπράξεων να διαμορφώνεται στο 72,37%, ενώ οι απλήρωτες εισφορές ήταν 200,67 εκατ. ευρώ.
Η αιτία
Η χαμηλότερη -σε σχέση με το 2024- εισπραξιμότητα του ΕΦΚΑ για το πρώτο τρίμηνο του 2025 μπορεί να αποδοθεί στην αύξηση που παίρνουν κάθε χρόνο οι εισφορές των μη μισθωτών σε ποσοστό ίδιο με τον εκάστοτε πληθωρισμό του προηγούμενου έτους. Για το 2025 οι εισφορές αυξήθηκαν κατά 2,7% και αυτή η αναπροσαρμογή φαίνεται ότι επηρέασε και τις εισπράξεις του πρώτου τριμήνου, που είναι λιγότερες από το περυσινό τρίμηνο. Υπάρχουν και άλλοι λόγοι, όπως το γεγονός πως ένα αρκετά υψηλό ποσοστό ασφαλισμένων που βρίσκεται στην πρώτη και φθηνότερη κατηγορία έχει επιλέξει να μην καταβάλει στην ώρα τους ή και καθόλου τις ασφαλιστικές εισφορές του και μόνο αν παραστεί ανάγκη, όπως όταν πρόκειται να βγει στη σύνταξη, θα φροντίσει να κάνει κάποια ρύθμιση για να κατεβάσει τις οφειλές του. Από την ανάλυση των στοιχείων φαίνεται ότι οι εισφορές μπορεί να αυξήθηκαν φέτος για τους 1 εκατ. επαγγελματίες, αλλά ο ΕΦΚΑ εισέπραξε λιγότερα από πέρυσι. Ακόμη και στις υψηλότερες κατηγορίες, παρότι οι εισπράξεις είναι από 90% και πάνω, υπάρχει υστέρηση, έστω και μικρή, καθώς το περυσινό τρίμηνο η εισπραξιμότητα στις υψηλότερες κατηγορίες άγγιζε το 100%.
Αν δεν αυξηθεί το ποσοστό συνέπειας στην πληρωμή των εισφορών από τους επαγγελματίες, τότε θα υπάρξει πιθανώς η ανάγκη για μια διαφορετική «τιμολόγηση» των εισφορών τους, ιδίως από τη στιγμή που το 2026 η αύξηση θα είναι διπλάσια από τον πληθωρισμό, καθώς με τη διάταξη που πρόκειται -εξ αναβολής- να εφαρμοστεί από 1/1/2026 η αύξηση των εισφορών θα ακολουθεί τις αυξήσεις του δείκτη μισθών.
Η παγίδα των χαμηλών συντάξεων
Συντάξεις με ποσά κάτω από τα 900 ευρώ ακόμη και με 40 χρόνια ασφάλισης θα πάρουν οι επαγγελματίες που επιλέγουν την 1η ασφαλιστική κατηγορία. Εφόσον δεν επιλέξουν υψηλότερη κατηγορία μέχρι να συνταξιοδοτηθούν, τότε οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια σε συντάξεις φτώχειας.
Για παράδειγμα:
*Η σύνταξη που βγάζει η νέα εισφορά της 1ης κατηγορίας με 33 έτη ασφάλισης είναι 728 ευρώ. Στα 35 έτη η σύνταξη είναι 773 ευρώ, στα 37 έτη είναι 819 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 888 ευρώ.
*Η σύνταξη που βγάζει η εισφορά της 2ης κατηγορίας με 33 έτη ασφάλισης είναι 786 ευρώ. Στα 35 έτη είναι 841 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 978 ευρώ.
*Η σύνταξη για 33 έτη με τη νέα εισφορά της 3ης κατηγορίας είναι 881 ευρώ. Με 35 έτη φτάνει στα 949 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης η σύνταξη περνάει τα 1.000 ευρώ και ανέρχεται στα 1.124 ευρώ.
*Η σύνταξη με τη νέα εισφορά της 4ης κατηγορίας για 35 έτη είναι 1.082 ευρώ και με 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.302 ευρώ.
*Στην 5η κατηγορία για 37 έτη η σύνταξη είναι 1.347 ευρώ και με 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.511 ευρώ.
*Η σύνταξη με τη νέα εισφορά της 6ης κατηγορίας για 37 έτη είναι 1.670 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.893 ευρώ.
Οι χαμηλές εισφορές οδηγούν, αδιαμφισβήτητα, σε χαμηλή σύνταξη και η επιλογή ενός μέσου ασφαλίστρου μεταξύ δεύτερης, τρίτης και τέταρτης κατηγορίας μπορεί να αποβεί πιο ωφέλιμη για τους επαγγελματίες.
Εισφορές επαγγελματιών – αυτοαπασχολουμένων και ποσοστά είσπραξης
- Α’ τρίμηνο 2025
| Ασφαλιστική κατηγορία | Πλήθος ασφαλισμένων | Σύνολο εισφορών τριμήνου | Εισπραχθείσες εισφορές τριμήνου | Ποσοστό είσπραξης (%) |
| 1 | 924.273 | 625.259.668 € | 382.532.111 € | 61,18 |
| 2 | 34.941 | 31.016.922 € | 27.772.479 € | 89,54 |
| 3 | 33.840 | 36.530.211 € | 34.165.822 € | 93,53 |
| 4 | 18.201 | 22.895.289 € | 21.562.134 € | 94,18 |
| 5 | 8.970 | 13.404.706 € | 12.749.138 € | 95,11 |
| 6 | 10.120 | 19.673.024 € | 18.481.640 € | 93,94 |
| Σύνολα | 1.030.345 | 748.779.818 € | 497.263.325 € | 66,41 |
2.Α’ τρίμηνο 2024
| Ασφαλιστική κατηγορία | Πλήθος ασφαλισμένων | Σύνολο εισφορών τριμήνου | Εισπραχθείσες εισφορές τριμήνου | Ποσοστό είσπραξης (%) |
| 1 | 931.257 | 606.022.668 € | 408.412.011 € | 67,39 |
| 2 | 35.656 | 30.604.582 € | 29.370.578 € | 95,97 |
| 3 | 32.665 | 34.120.736 € | 33.344.410 € | 97,72 |
| 4 | 18.639 | 22.669.779 € | 22.217.954 € | 98,01 |
| 5 | 9.072 | 13.119.701 € | 12.927.765 € | 98,54 |
| 6 | 10.432 | 19.654.122 € | 19.242.610 € | 97,91 |
| Σύνολα | 1.037.721 | 726.191.588 € | 525.515.327 € | 72,37 |
Πηγή: Υπηρεσίες Εσόδων ΕΦΚΑ
Οι συντάξεις των επαγγελματιών με τις εισφορές του 2025
| Ασφαλιστική κατηγορία | Μηνιαία εισφορά σύνταξης 2025 | Ποσά σύνταξης για κάθε κατηγορία ανάλογα με τα έτη ασφάλισης(*) | |||
| Με 33 έτη | Με 35 έτη | Με 37 έτη | Με 40 έτη | ||
| 1 | 180,58 € | 728 € | 773 € | 819 € | 888 € |
| 2 | 216,70 € | 786 € | 841 € | 895 € | 978 € |
| 3 | 274,95 € | 881 € | 949 € | 1.019 € | 1.124 € |
| 4 | 346,01 € | 995 € | 1.082 € | 1.169 € | 1.302 € |
| 5 | 429,89 € | 1.131 € | 1.238 € | 1.347 € | 1.511 € |
| 6 | 582,50 € | 1.377 € | 1.523 € | 1.670 € | 1.893 € |
(*) Ποσά συντάξεων μικτά
