Εντείνονται οι ανησυχίες της Ελλάδας για την ενεργειακή επάρκεια, μετά και τις πρόσφατες δηλώσεις της Gazprom ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί την καλή λειτουργία του Nord Stream 1, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να διακοπεί πλήρως η ροή του ρωσικού αερίου μετά την 21η Ιουλίου.
Τα βλέμματα πλέον είναι στραμμένα στις επόμενες κινήσεις της Ρωσίας, σχετικά με τον αγωγό Nord Stream και το φυσικό αέριο, εν μέσω κλίματος ανησυχίας σε ολόκληρη την Ευρώπη, μετά και τις έμμεσες πλην σαφείς απειλές της εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα διαμήνυσε ότι το μέλλον του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 1 προς τη Γερμανία θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση φυσικού αερίου στην Ευρώπη και τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Η Ζαχάροβα επιρρίπτει στη Δύση ευθύνες για το κλείσιμο της «στρόφιγγας» του φυσικού αερίου, τονίζοντας ότι η επαναλειτουργία του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 1 μετά από την τρέχουσα περίοδο συντήρησης είναι πρωτίστως ευθύνη της Δύσης.
«Όσον αφορά τη λειτουργία του αγωγού αερίου στο μέλλον, πολλά θα εξαρτηθούν από τους εταίρους μας -σχετικά με τη ζήτηση του αερίου αλλά και με την αποτροπή αρνητικών συνεπειών ή παράνομων περιοριστικών μέτρων», είπε χαρακτηριστικά.
Ο αγωγός υποβάλλεται σε ετήσια συντήρηση έως τις 21 Ιουλίου, αλλά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανησυχούν ότι η Μόσχα θα μπορούσε να το παρατείνει, προκειμένου να περιορίσει την ευρωπαϊκή προμήθεια φυσικού αερίου, διαταράσσοντας τα σχέδια για τη δημιουργία αποθηκών για τον χειμώνα.
Ο ενεργειακός κολοσσός Gazprom ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφαλή λειτουργία ενός κρίσιμου τμήματος του Nord Stream 1 λόγω αμφιβολιών σχετικά με την επιστροφή μιας τουρμπίνας από τον Καναδά, ο οποίος είχε επιβάλει κυρώσεις σε βάρος της εταιρείας.
Εντείνοντας τις ανησυχίες στην Ευρώπη και την Ελλάδα…. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εμφανίστηκε σχεδόν σίγουρος ότι η Ρωσία θα κλείσει την στρόφιγγα του φυσικού αερίου προς την ΕΕ, κάνοντας λόγο για ένα «δύσκολο και σκληρό φθινόπωρο» τόσο στο μέτωπο της στρατιωτικής σύγκρουσης στην Ουκρανία, όσο και στο μέτωπο της γαλλικής και ευρωπαϊκής οικονομίας.
Το Plan B της Ελλάδας στη σύσκεψη στο Μαξίμου
Η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει εναλλακτικά σενάρια για την αντιμετώπιση μιας ακόμα πιο βαθιάς ενεργειακής κρίσης τον χειμώνα, στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης στο Μέγαρο Μαξίμου, υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ο κ. Μητσοτάκης ενημερώθηκε από την Επιτροπή Διαχείρισης Ενεργειακών Κρίσεων του ΥΠΕΝ για τα εναλλακτικά σενάρια που έχει επεξεργαστεί η Επιτροπή, σε περίπτωση μειωμένης διάθεσης ή και πλήρους διακοπής ρωσικού φυσικού αερίου το φθινόπωρο και τον χειμώνα προς την Ευρώπη, προκειμένου να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια της χώρας.
Στη σύσκεψη παρουσιάστηκαν όλα τα δεδομένα παραγωγής, εισαγωγών, εξαγωγών και αποθήκευσης και διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πιο ευνοϊκή θέση συγκριτικά με άλλες χώρες της ΕΕ.
Επίσης κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, έγινε εκτίμηση για την πορεία των διεθνών τιμών καυσίμων και η επίπτωση στις δημοσιονομικές αντοχές της οικονομίας.
Η χώρα μας προετοιμάζεται από καιρό και λαμβάνει κάθε εφικτό μέτρο για την αντιμετώπιση ακόμη και του πιο ακραίου σεναρίου.
Σχέδιο τεσσάρων σημείων
Σχέδιο τεσσάρων σημείων για τη διασφάλιση ενεργειακής επάρκειας σε λογικές – χαμηλότερες από τις τρέχουσες – τιμές προέκυψε από την χθεσινή σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου, υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με την Επιτροπή Διαχείρισης Ενεργειακών Κρίσεων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Στο επίκεντρο βρίσκεται η αύξηση της λιγνιτικής παραγωγής της ΔΕΗ σε επίπεδο διπλάσιο από το τρέχον, δηλαδή στις 10 τερραβατώρες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ – ΜΠΕ το σχέδιο για τον διπλασιασμό της λιγνιτικής παραγωγής που παρουσίασε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης περιλαμβάνει:
1. Την κατά προτεραιότητα ένταξη των λιγνιτικών μονάδων στον ημερήσιο προγραμματισμό για την κάλυψη του φορτίου, δεδομένων των τεχνικών τους χαρακτηριστικών που δεν επιτρέπουν την συνεχή αυξομείωση της παραγωγής τους.
2. Τη διασφάλιση επαρκούς χρονικού ορίζοντα ώστε να αποπληρωθούν οι επενδύσεις που θα απαιτηθούν για την εντατική εκμετάλλευση των υφιστάμενων λιγνιτωρυχείων και τη διάνοιξη νέων. Πρόκειται για επενδύσεις οι οποίες σύμφωνα με τις εκτιμήσεις προσεγγίζουν, αν δεν ξεπερνούν τα 150 εκατ. Ευρώ.
3. Την εγγύηση κάλυψης των δαπανών ΔΕΗ και εργολάβων στην (απίθανη με τα σημερινά δεδομένα) περίπτωση που ανατραπεί το σκηνικό στην διεθνή αγορά ενέργειας και καταρρεύσουν οι τιμές του φυσικού αερίου.
4. Την κατάργηση της ρήτρας που προβλέπει ότι η ΔΕΗ ως το 2023 θα διαθέτει το 40 – 50 % της λιγνιτικής παραγωγής ως αντιστάθμισμα για την υπόθεση της μονοπωλιακής πρόσβασης της ΔΕΗ στον λιγνίτη (Anti-Trust Case), της περιόδου του 2007.
Ουσιαστικά η λιγνιτική παραγωγή θα υποκαταστήσει μεγάλο μέρος της παραγωγής με φυσικό αέριο, η οποία εκτός από ακριβή ενδέχεται να μην είναι και διαθέσιμη στην περίπτωση που η Ρωσία προχωρήσει σε διακοπή του εφοδιασμού. Δεδομένου ότι από τις αρχές του Ιουλίου έχει επιβληθεί πλαφόν στην αποζημίωση των ηλεκτροπαραγωγών, κάθε λιγνιτική μεγαβατώρα αποζημιώνεται με 208 ευρώ ενώ η αντίστοιχη ποσότητα ενέργειας από τις μονάδες φυσικού αερίου με τις σημερινές διεθνείς τιμές του καυσίμου εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 400 ευρώ. Έτσι για τις 5 επιπλέον τερραβατώρες που καλείται να καλύψει ο λιγνίτης το κόστος περιορίζεται στο 1 δισεκ. ευρώ ενώ για το φυσικό αέριο θα ήταν διπλάσιο. Χωρίς να συνυπολογίζεται το όφελος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και τις τοπικές οικονομίες στις λιγνιτικές περιοχές.
Αρμόδιες πηγές επεσήμαναν στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ότι θα χρειαστεί κινητοποίηση με «πολεμικά χαρακτηριστικά» για να επιτευχθεί η ανάπτυξη και εκμετάλλευση των λιγνιτωρυχείων σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Πρόσθεταν ότι είναι κρίσιμο οι εργασίες να αρχίσουν άμεσα, μέσα στο καλοκαίρι και πριν οι καιρικές συνθήκες δυσχεράνουν τις εκσκαφές και πάντως, χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις για εγκρίσεις εντός και εκτός Ελλάδας.
