Γράφει ο Αδάμης Ευθύμιος  (Φιλόλογος-Αρχαιολόγος) Δ/ντής του 5^ου Γυμνασίου

Το 5^ο Γυμνάσιο στα πλαίσια των δράσεων ενίσχυσης  Ενεργού Πολιτειότητας θέλησε να επισκεφτεί τον αρχαιολογικό χώρο του Αρχαίου Αγρινίου, ένα εμβληματικό χώρο που συνδέει την πόλη μας με την αρχαία της ιστορία και το νεότερο όνομά της «Αγρίνιο». Η αρχαία πόλη κατά τους αρχαιολόγους – ανασκαφείς ήταν  μεγάλη  με  οχύρωση  12-15 σταδίων και  το  ίδιο  σημαντική  όπως  η Στράτος.

Σκεφτήκαμε λοιπόν να δούμε από κοντά μια τόσο σημαντική περιοχή της πόλης μας  και της τοπικής μας ιστορίας η οποία δυστυχώς είναι ξεχασμένη και παραμελημένη.

Αναζητήσαμε λοιπόν  την θέση του αρχαιολογικού χώρου, με τον πιο έγκυρο τρόπο, διότι ελάχιστοι σήμερα γνωρίζουν το αρχαίο Αγρίνιο είτε γιατί δεν υπάρχουν σημάνσεις, είτε γιατί δεν το έχουν ποτέ επισκεφτεί.

Ένα δεύτερο στοιχείο που μας απασχόλησε είναι το τι μπορεί να δει εκεί ο επισκέπτης, είτε αυτός είναι μαθητής, είτε περιηγητής (αρχαιόφιλος), είτε ένας πολίτης του Αγρινίου.

Σύμφωνα  με τα αποτελέσματα των ανασκαφών του Μηλιάδη στις αρχές του προηγούμενου αιώνα η ανευρεθείσα αρχαία πόλη  ήταν τειχισμένη  και  απλωνόταν  στα  διπλανά υψώματα (λοφίσκους)  της   περιοχής  των ανασκαφών,  τα  οποία  βρίσκονται  το  ένα  απέναντι στο  άλλο(Α και Δ όπως  προσδιορίζονται στον  ευρύτερο αρχαιολογικό χώρο,  ο οποίος σήμερα τέμνεται  από την παλιά  εθνική οδό  Αθηνών – Ιωαννίνων).  Η  ακρόπολη  της  πόλης  υπολογίστηκε  στο  ύψωμα  Δ. 

Στον αρχαιολογικό χώρο υπάρχει κυρίως η  αγορά, μια στοά μήκους 72 μ., όπου   μπροστά  της  εντοπίστηκαν βάθρα αγαλμάτων, επίσης  υπάρχουν δυο αρχαίες οικίες  καθώς  και ένα  οικοδόμημα  που  κατά τους ανασκαφείς μοιάζει με  ναό (ναόσχημο).

Νοτίως  της  πόλης  κατά  τον  Μηλιάδη  βρίσκεται  το νεκροταφείο, έξω  από  την  οχύρωση (προς  το Ζαπάντι).

Πρώτα, λοιπόν, αναζητήσαμε το ΦΕΚ 506/β/6-8-1992 που προσδιορίζει με σαφήνεια τον αρχαιολογικό χώρο του αρχαίου Αγρινίου:

Έπειτα, με βάση το ΦΕΚ, αναζητήσαμε  το αρχαίο Αγρίνιο στο αρχαιολογικό κτηματολόγιο https://www.arxaiologikoktimatologio.gov.gr/  όπου εκεί μπορούμε να δούμε το συνολικό γεωγραφικό εύρος της αρχαίας πολιτείας του Αγρινίου(χρωματισμένο).

Τέλος  αναζητήσαμε στο χάρτη το ειδικότερο γεωγραφικό στίγμα, το σημείο της επισκεπτικού ενδιαφέροντος, το οποίο εμφανίζεται ως εξής:

Ν’ αναφερθεί ότι  μεταβαίνοντας στο χώρο και ερχόμενοι σε επαφή με τα ερείπια σχολιάσαμε δύο πηγές: τη  γνωστή   περιγραφή του Πολύβιου (Πολύβιος V, 6) που  αφορά  τη  διαδρομή  του  Φιλίππου του Ε΄  κατά  την  εισβολή στις  περιοχές της  Αιτωλίας, ότι δηλαδή περνώντας  τη Στράτο και  τον Αχελώο (για να  μπει στην  λεκάνη  των  δύο  λιμνών ) αφήνει στα  αριστερά  του πρώτα  το Αγρίνιο, αφού  περάσει το  ποτάμι  και  μετά  τους  Θεστιείς… αλλά και την μαρτυρία του  Διόδωρου του Σικελιώτη(ΙΘ 67.4), που αναφέρει ότι ο  Κάσσανδρος ήρθε  στην  Αιτωλία και  μαζί  με  τους  Ακαρνάνες  κατέλαβε το Αγρίνιο και  εγκατέστησε  εκεί Δεριείς, όμως  αναχωρώντας  οι  Αιτωλοί  πολιόρκησαν το  Αγρίνιο, τους  ανάγκασαν  να  παραδοθούν  και τους  εξόντωσαν, έτσι  ο  Κάσσανδρος  απέστειλε  ξανά δύναμη  και  κατέστρεψε  την  πόλη.

Εκείνο που μας αιφνιδίασε είναι η τραγική  κατάσταση του αρχαιολογικού χώρου η οποία μας απογοήτευσε και μας προβλημάτισε(επισυνάπτουμε φωτογραφίες). Ίσως αποτελέσαμε το πρώτο σχολείο που προγραμμάτισε επίσκεψη τα τελευταία 50 χρόνια και συνάντησε αυτήν την κατάσταση:

Ο χώρος γεμάτος χόρτα, χωρίς ενημερωτικές πινακίδες, χωρίς σημειώσεις για το σχέδιο του χώρου και τα ορατά κατάλοιπα των ανασκαφών, χωρίς πρόσβαση, με μπάζα να κλείνουν την  προσέγγιση  από τον δρόμο…

Κατάσταση απίστευτη για μια σύγχρονη πολιτεία που τιμά την τοπική ιστορία, τον πολιτισμό και την ταυτότητά της.

Πιστεύω ότι όλα τα σχολεία του Αγρινίου, πρέπει να πάνε εκεί, προκειμένου οι μαθητές να γνωρίσουν τον χώρο (να δουν και να μάθουν από κοντά), το ίδιο θα πρέπει να κάνουν όλοι οι δημότες.  Αποτελεί χρέος στον πολιτισμό μας!

Πρέπει όμως και οι αρμόδιοι φορείς, άμεσα, να αφυπνιστούν, να κάνουν κάτι…..να αναδείξουν τον χώρο, να τον καταστήσουν επισκέψιμο.