Το εγγειοβελτιωτικό έργο «Δίκτυο Ανοικτών Διωρύγων πεδιάδος Μόρνου Ν. Φωκίδας», μέρος του οποίου αποτελεί και ο αναδασμός της πεδιάδας του Μόρνου, είχε ως στόχο να λειτουργήσει ως αντιστάθμισμα της μείωσης της παροχής αρδευτικού νερού, εξαιτίας της κατασκευής του φράγματος του Ταμιευτήρα του Μόρνου στον ποταμό Μόρνο το 1981. Το έργο εξελίχθηκε σε δύο φάσεις. Κι ενώ η πρώτη ολοκληρώθηκε με χρηματοδότηση από το Β’ΚΠΣ (1990-1994), η δεύτερη, η οποία περιελάμβανε την κατασκευή αρδευτικού δικτύου ανοικτών διωρύγων, δεξαμενής αναρρύθμισης, στραγγιστικού δικτύου, αντλιοστασίων, αγροτικών δρόμων και υποχρεωτικό αναδασμό 8.000 στρεμμάτων, άρχισε να υλοποιείται το 2006 αλλά το έργο που εκτελέστηκε παρουσίασε σοβαρά προβλήματα, κακοτεχνίες και ατέλειες. Το 2011 δόθηκαν στον ΤΟΕΒ Πεδιάδας Μόρνου με διοικητική παραλαβή για χρήση, μόνο κάποια τμήματα του έργου, με αποτέλεσμα η άρδευση της πεδιάδας, να μην μπορεί να λειτουργήσει ούτε καν δοκιμαστικά.
Έκτοτε το έργο παραμένει στάσιμο και τα προβλήματα που δημιουργούνται είναι πολλαπλάσια. Το Υπουργείο, 10 χρόνια μετά, δεν έχει παραλάβει το όποιο έργο έχει εκτελεστεί, ενώ έχει διαλύσει την εργολαβία μετά από σχετική δικαστική απόφαση. Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, μετά από αίτημα των τοπικών φορέων, ενεπλάκη το 2006 για να δώσει λύση στο προβληματικό ανοιχτό δίκτυο με μελέτη που εκπόνησε και αναμένεται να δημοπρατήσει το νέο κλειστό αρδευτικό δίκτυο. Ωστόσο, υπάρχει ακόμα σειρά προβλημάτων για την αντιμετώπιση των οποίων την αποκλειστική ευθύνη έχει το Υπουργείο, όπως η έλλειψη στεγανότητας της δεξαμενής, τα πλημμυρικά φαινόμενα λόγω ημιτελούς αποστράγγισης, οι βασικές ισοπεδώσεις, η εφαρμογή της μελέτης αναδασμού κλπ. Έναντι των προβλημάτων αυτών, υπάρχει για χρόνια απραξία από το Υπουργείο και τις υπηρεσίες του. Τα προβλήματα αυτά διαπιστώθηκαν μάλιστα και το Σεπτέμβριο του 2020 από κλιμάκια του Υπουργείου Αγρ. Ανάπτυξης με επικεφαλής τον τότε Υφυπουργό κ. Σκρέκα και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, που επισκέφτηκαν το έργο μετά από πιέσεις του ΤΟΕΒ και των καλλιεργητών. Καμία εξέλιξη ωστόσο δεν υπήρξε έκτοτε. Κι ενώ η Περιφέρεια ετοιμάζεται να δημοπρατήσει τμήμα του έργου, το Υπουργείο δεν κάνει έστω το αυτονόητο για να προωθήσει τη διαδικασία, ήτοι να παραλάβει το έργο.
Επίσης, ζήτημα δημιουργείται και αναφορικά με τους ιδιοκτήτες των αγροτεμαχίων τα οποία λόγω της εκτέλεσης του έργου, τεμαχίστηκαν, ακυρώθηκε η άρδευσή τους και συνεπώς δεν μπορούν να καλλιεργηθούν. Έως και το 2010 υπήρχε σχετική πρόβλεψη και καταβάλλονταν στους δικαιούχους καλλιεργητές αποζημιώσεις ηρτημένης εσοδείας. Έκτοτε, παρά το γεγονός ότι η περιουσία τους παραμένει “δεσμευμένη” με ευθύνη του Δημοσίου, δεν τους καταβάλλονται αποζημιώσεις. Ήδη η Νομική Υπηρεσία της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας γνωμοδότησε υπέρ της καταβολής αποζημιώσεων έως την παράδοση του έργου και συνεπώς δημιουργούνται σχετικές ευθύνες του Δημοσίου, οι οποίες με τα χρόνια πολλαπλασιάζονται.
Η ολοκλήρωση του έργου του αναδασμού πεδιάδας Μόρνου, αποτελεί πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας της Δωρίδας και των δικαιούχων καλλιεργητών, οι οποίοι βρίσκονται πλέον σε απόγνωση. Αποτελεί ταυτόχρονα επιταγή με βάση το δημόσιο συμφέρον, αφού έχει άμεσες επιδράσεις στη ζωή των πολιτών, στην οικονομία, στην ανάπτυξη, στην παραγωγή, στην προστασία του περιβάλλοντος. Έως σήμερα ωστόσο, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, αρμόδιο για το σχεδιασμό και την υλοποίηση του εν λόγω συγχρηματοδοτούμενου έργου, που έχει ήδη κοστίσει πάνω από 15 εκ. ευρώ, δεν έχει αναλάβει καμία πρωτοβουλία για την οριστική επίλυση του προβλήματος. Σημειώνω μάλιστα, ότι το θέμα είχα θέσει και με την υπ’ αρ. πρωτ. 5194/26-3-2020 ερώτησή μου, στην οποία το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, ουδέποτε απάντησε.
Κατόπιν αυτών, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
Ποιος είναι ο σχεδιασμός του Υπουργείου για την ολοκλήρωση και τη χρηματοδότηση του έργου «Δίκτυο Ανοικτών Διωρύγων πεδιάδος Μόρνου» (Αναδασμός Πεδιάδας Μόρνου);
Πως θα αντιμετωπισθούν οι διοικητικές και τεχνικές εκκρεμότητες του έργου και ποια μέριμνα θα υπάρξει για την καταβολή αποζημιώσεων ηρτημένης εσοδείας στους δικαιούχους καλλιεργητές από το 2011 και εντεύθεν, με δεδομένο ότι ο ΤΟΕΒ Πεδιάδας Μόρνου πιστοποιεί ότι τα κτήματα αυτά δεν αρδεύτηκαν και συνεπώς η ζημία τους είναι αναμφισβήτητη; Θα τους καταβληθούν αποζημιώσεις έως την παράδοση του έργου;
Ο Ερωτών Βουλευτής
Δημήτρης Κωνσταντόπουλος
