Να φρενάρει το ράλι της οικοδομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα απειλεί η πρωτοφανής άνοδος των τιμών των υλικών οικοδομής, που ξεκίνησε πριν το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και επιταχύνεται.
Το νέο σκηνικό που διαμορφώνει ο πόλεμος, με πρόσθετες αυξήσεις στο ενεργειακό κόστος και νέες ανατιμήσεις σε υλικά που εξαρτώνται από την παγκόσμια αγορά, εκφράζονται φόβοι ότι θα ανακόψει τους επόμενους μήνες την ισχυρή δυναμική ανάκαμψης της οικοδομικής δραστηριότητας.
Όπως σημειώνει η Alpha Bank, ο Δείκτης Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτιρίων Κατοικιών αυξήθηκε κατά 9%, σε ετήσια βάση, τον Φεβρουάριο του 2022, ενώ, και τους προηγούμενους τρεις μήνες, η ετήσια αύξηση ξεπέρασε το 7%. Από τις επιμέρους κατηγορίες του δείκτη, τις μεγαλύτερες ετήσιες αυξήσεις κατέγραψαν τον Φεβρουάριο οι εξής: καύσιμα μηχανημάτων (diesel), ηλεκτρική ενέργεια, νερό (44,6%), μεταλλικά υλικά βασικής επεξεργασίας (13,7%), ηλεκτρολογικά υλικά (12,6%) και τεχνητά πετρώδη υλικά (11,5%).
Στα ύψη ο γενικός δείκτης τιμών των υλικών
Η… απογείωση των υλικών οικοδομής
Κατηγορίες υλικών Μεταβολή %
Ηλεκτρική ενέργεια 71,4
Πετρέλαιο κίνησης (Diesel) 26,1
Σίδηρος οπλισμού 19,1
Αγωγοί χάλκινοι 17
Τούβλα 14,2
Σωλήνες χαλκού 12,9
Πλαστικοί σωλήνες 9,6
Θερμαντικά σώματα 8,7
Ξυλεία oικοδομών 8,4
Σωλήνες πλαστικοί, συνθετικοί, ινοτσιμέντου 8,2
Κουφώματα αλουμινίου 7
Πόρτες εσωτερικές 6,6
Παρκέτα 6,6
Εντοιχισμένα ντουλάπια 6,1
Υαλοπίνακες ασφαλείας 6
Έτοιμο σκυρόδεμα 5,9
Παράθυρα ξύλινα 5,8
Τσιμέντο 4,9
Πλαστικό, ακρυλικό, νερού 4,1
Μαρμαρόπλακες 3,4
Παράγοντες της αγοράς εκφράζουν ανησυχία για την επίδραση που θα έχει η αύξηση του κόστους των υλικών κατασκευής στην οικοδομική δραστηριότητα των επόμενων μηνών, καθώς μάλιστα η εξέλιξη αυτή συμπίπτει με την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού, όπου είναι εποχικά αυξημένες οι κατασκευαστικές εργασίες.
Βγαίνουν εκτός προϋπολογισμών τα δημόσια έργα
Ήδη, τονίζουν, στον τομέα των μικρών και μεσαίων δημοσίων έργων τα αυξημένα κόστη των υλικών έχουν προκαλέσει «έμφραγμα», με τις εταιρείες να πιέζουν για αναθεώρηση των προϋπολογισμών ή ακόμη και για προσωρινή παύση της εκτέλεσης των έργων, καθώς τα ακριβά υλικά ανατρέπουν πλήρως τους υπολογισμούς, ιδιαίτερα σε έργα που είχαν αναληφθεί με μεγάλες εκπτώσεις.
Στα ιδιωτικά έργα οικοδομής, ανάλογα με τις εξελίξεις που θα υπάρξουν στις τιμές τους επόμενους μήνες, δεν αποκλείεται ακόμη και να «παγώσουν» οικοδομές, στις περιπτώσεις όπου θα εξαντληθεί η αντοχή των ιδιοκτητών στις ανατιμήσεις των υλικών.
Η Alpha Bank σημειώνει ότι το ποσοστό των επιχειρηματιών που εκτιμά ότι οι ελλείψεις υλικού ή/και εξοπλισμού θα περιορίσουν την ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα έχει αυξηθεί σημαντικά, από τον Μάιο του 2021 και μετά. Τον Μάρτιο του 2022, ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε στις 13 μονάδες, ενώ, από το 2019 μέχρι και τον Απρίλιο πέρυσι, η μέση τιμή του δείκτη ήταν σχεδόν ίση με τη μονάδα.
Προς το παρόν, πάντως, οι προσδοκίες παραμένουν υψηλές στον τομέα της οικοδομής. Η Alpha Bank αναφέρει ότι οι επιχειρηματικές προσδοκίες στις ιδιωτικές κατασκευές (κατασκευή κτιρίων) έδειξαν αντοχή στη διάρκεια της πανδημίας. Κινήθηκαν έντονα πτωτικά, κατά τους πρώτους μήνες της πανδημίας, ενώ εν συνεχεία βελτιώθηκαν και πέρασαν σε θετικό έδαφος τους τελευταίους τέσσερις μήνες του 2021. Τον Μάρτιο του 2022, ο εν λόγω δείκτης διαμορφώθηκε σε 6 μονάδες, βελτιωμένος σημαντικά σε σύγκριση με τον Ιανουάριο (-10 μονάδες), αλλά και με τον Φεβρουάριο (4 μονάδες).
Στον τομέα των κατασκευών και την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, οι συνέπειες των πολεμικών συγκρούσεων στην Ουκρανία αναμένονται, όπως επισημαίνει η Alpha, μέσω:
- Πρώτον, της ενδεχόμενης αναβολής υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων και άμεσων ξένων επενδύσεων, εξαιτίας της αβεβαιότητας που επικρατεί, εξέλιξη που συμπιέζει μεσοπρόθεσμα την προσφορά κατοικιών.
- Δεύτερον, της ανόδου των τιμών των υλικών κατασκευής και του ενεργειακού κόστους και της ενδεχόμενης μετακύλησης μέρους αυτής στις τιμές κατοικιών, που θα κινηθούν ανοδικά
- Τρίτον, σε περίπτωση παρατεταμένης πληθωριστικής πίεσης, μέσω της στροφής των επενδυτών από τις κινητές αξίες στα ακίνητα, προκειμένου να προστατευτούν από τον φόβο ενός ισχυρού πληθωρισμού.
Η τράπεζα εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξη ότι οι τρεις ανωτέρω παράγοντες μπορεί να επιβραδύνουν, αλλά δύσκολα θα ανακόψουν την ανοδική πορεία της κατασκευαστικής δραστηριότητας, ενώ δρουν μάλλον αυξητικά επί των τιμών των ακινήτων.
