Τις τελευταίες δεκαετίες, οι Ευρωπαίοι αποκτούν γενικά λιγότερα παιδιά και αυτό εξηγεί εν μέρει την επιβράδυνση της πληθυσμιακής αύξησης της ΕΕ.
Τα ποσοστά γονιμότητας μειώνονται σταθερά από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 έως τις αρχές του αιώνα στις χώρες της ΕΕ. Ωστόσο, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το συνολικό ποσοστό γονιμότητας στην ΕΕ έδειξε σημάδια νέας αύξησης. Συγκεκριμένα το 2021 το ποσοστό γονιμότητας αυξήθηκε στο 1,53 που συμπίπτει με την πανδημία COVID-19. Το 2022, το συνολικό ποσοστό γονιμότητας στην ΕΕ μειώθηκε ξανά (1,46) και το 2023 έφτασε σε ιστορικό χαμηλό και ήταν 1,38 γεννήσεις ζώντων ανά γυναίκα.
To 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, γεννήθηκαν σχεδόν 2 φορές λιγότερα παιδιά στην ΕΕ από ό,τι πριν από 6 δεκαετίες.
Στην πλειονότητα των χωρών της ΕΕ, το συνολικό ποσοστό γονιμότητας μειώθηκε σημαντικά μεταξύ 1980 και 2000-2003: έως το 2000, οι τιμές είχαν πέσει κάτω από το 1,30 ανάμεσα σε άλλες χώρες και στην Ελλάδα. Αφού έφτασε σε χαμηλό σημείο μεταξύ 2000 και 2003, το συνολικό ποσοστό γονιμότητας αυξήθηκε σε πολλές από τις χώρες της ΕΕ και μέχρι το 2023, εκτός από την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα, την Πολωνία και τη Φινλανδία.
Στη χώρα μας, το ποσοστό γονιμότητας βρίσκεται πλέον στο 1,26, όταν στην αρχή της οικονομικής κρίσης (2008) ήταν στο 1,50 και 2,09 στις αρχές της δεκαετίας του 1980, κάτι που μεγιστοποιεί το πρόβλημα.
Στην Ελλάδα σήμερα οι γυναίκες αποφασίζουν να αποκτήσουν παιδιά σε μεγαλύτερες ηλικίες από ό,τι τα παλαιότερα χρόνια. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μη ανεύρεση του κατάλληλου συντρόφου, στη δύσκολη επαγγελματική αποκατάσταση, που έχει αποτέλεσμα οικονομικές δυσκολίες για τη στήριξη μιας οικογένειας, στην επιλογή καριέρας, και -πιθανώς- σε κακή πληροφόρηση ότι η βιολογική ηλικία που έχει η γυναίκα στα 40 έτη -λόγω άριστης φυσικής κατάστασης-, πιστεύεται ότι συμβαδίζει και με την αναπαραγωγική της ηλικία.
Έτσι, ενώ ο προσδόκιμος χρόνος επιβίωσης για τις γυναίκες τα τελευταία 100 χρόνια από 55-60 έφθασε τα 80-90, ο αναπαραγωγικός χρόνος παραμένει ο ίδιος, με αποτέλεσμα από την ηλικία των 40 ετών και άνω να υπάρχουν προβλήματα στη γονιμότητα.
Σήμερα οι σύγχρονες μέθοδοι που εφαρμόζονται για την προσπάθεια επίτευξης εγκυμοσύνης σε προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικίας μιας γυναίκας είναι:
Η PRP (Platelet Rich Plasma) Ωοθηκών:
Πρόκειται για έγχυση πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια στις ωοθήκες με στόχο να ενεργοποιηθεί η παραγωγή νέων ωαρίων.
Η βελτίωση της ωοθηκικής λειτουργίας με φάρμακα
Την αντικατάσταση μιτοχονδρίων:
Η μέθοδος αυτή εφαρμόστηκε για πρώτη φορά παγκοσμίως στην Ελλάδα όπου σε γυναίκες με αποτυχημένες προσπάθειες εμφύτευσης ωαρίων σε ηλικίες των 40 ετών έγινε μεταφορά και αντικατάσταση του πυρήνα των ωαρίων τους σε ωάριο νέας γυναίκας της οποίας χρησιμοποιήθηκαν μόνο τα μιτοχόνδριά της. Με τη μέθοδο αυτή έχουν γεννηθεί μέχρι σήμερα 7 υγιή παιδία, 2 εκ των οποίων από την ίδια οικογένεια.
Αυτά και άλλα πολλά κρίσιμα θέματα και νέες θεραπευτικές εξελίξεις στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή πρόκειται να αναδειχτούν στο SPRING FERTILITY FORUM 2025, μια διεθνή επιστημονική συνάντηση για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το διήμερο 28-29 Μαρτίου 2025. Στην συνάντηση θα συμμετέχουν έγκριτοι επιστήμονες διεθνούς φήμης, Έλληνες και ξένοι ερευνητές και έμπειρα στελέχη Μονάδων Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.
Το SPRING FERTILITY FORUM 2025 διοργανώνεται από την Ελληνική Εταιρεία Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΕΛ.Ε.Ι.Υ.Α.) σε συνεργασία με την Controversies in Obstetrics, Gynecology and Infertility (COGI) και με την υποστήριξη της Ferring.
Πρόεδροι και συντονιστές του επιστημονικού προγράμματος είναι ο αν. καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της ΕΛ.Ε.Ι.Υ.Α., κ. Θέμης Μαντζαβίνος και εκ μέρους της COGI, ο καθηγητής κ. Zion Ben Rafael.
