Ο θάνατος του μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας Κοσμά, άνοιξε για μία ακόμα φορά τη συζήτηση για τα γεωγραφικά όρια των μητροπόλεων της Αιτ/νίας, μία συζήτηση η οποία λειτουργεί υπό τη μορφή ντόμινο, αφού η μία δημόσια τοποθέτηση, ακόμα κι αν είναι σε άτυπο επίπεδο προκαλεί μία δεύτερη… και πάει λέγοντας. Το Αγρίνιο θέλει και το λέει όλο και πιο δυνατά έδρα μητρόπολης, το Μεσολόγγι επιθυμεί να διατηρήσει τα κεκτημένα του, ενώ η Ναύπακτος δεν μένει ανεπηρέαστη από τη συγκεκριμένη συζήτηση. Διαβάστε σήμερα στην «ε» ποια είναι τα δεδομένα του θέματος, πως έχει τυπικά η διαδικασία για την όποια αλλαγή (εάν κάτι τέτοιο αποφασιστεί), καθώς και το πιο είναι πιθανό ως σενάριο στην περίπτωση που ανάψει πράσινο φως για κάποια τροποποίηση της υπάρχουσας κατάστασης.
Οι πρώτες φωνές για αλλαγές στις μητροπόλεις της Αιτ/νίας και αυτή τη φορά ακούστηκαν από την περιοχή του Αγρινίου και έχουν ως κύριο άξονα το ότι η μεγαλύτερη πόλη του νομού, μακράν της δεύτερης, δεν είναι δυνατόν να μην έχει έδρα μητρόπολης. Ποιας μητρόπολης όμως, είναι το ερώτημα που τίθεται. Της υπάρχουσας, η οποία έχει ως έδρα το Μεσολόγγι, μίας άλλης που θα προκύψει από την αναδιάρθρωση των ορίων των δύο σημερινών μητροπόλεων του νομού, ή μίας 3ης η οποία θα δημιουργηθεί κάνοντας τώρα τα πρώτα της βήματα; Πάνω σε αυτό το ερώτημα δομείται κατά βάση και όλη η συζήτηση που έχει ξεκινήσει, με κάθε περιοχή, έστω και ατύπως για την ώρα να διατυπώνει τα αιτήματά της.
Η συνέντευξη τύπου του Ιερόθεου
Ο μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος για την Τετάρτη (σσ την ώρα που η «ε» ήταν ήδη στο τυπογραφείο) είχε προγραμματίσει συνέντευξη τύπου στο Μεσολόγγι, ως τοποτηρητής άλλωστε της περιοχής μετά το θάνατο του μακαριστού Κοσμά. Σε αυτή ήταν δεδομένο πως το παραπάνω θέμα θα έμπαινε στη συζήτηση, τουλάχιστον από την πλευρά των μέσων ενημέρωσης, κάτι άλλωστε που ήδη είχε γίνει γνωστό από τις προηγούμενες μέρες.
Εικάζουμε ότι θα μιλούσε για τις αρμοδιότητες που έχει ως τοποτηρητής πλέον στην περιοχή ευθύνης της μητρόπολης Αιτωλίας και Ακαρνανίας, ποιμαντικές και διοικητικές έως ενός σημείου, χωρίς να μπορεί να προχωρήσει σε αλλαγές και μεταβολές. Λογικά θα μιλούσε για τη σχέση του με τον Κοσμά και το πως πορεύτηκαν μαζί από τα μαθητικά τους χρόνια στο Αγρίνιο, τα κοινά τους ενδιαφέροντα, έχοντας την άποψη ότι ο μακαριστός μητροπολίτης πρέπει να κριθεί για το σύνολο της εργασίας που επιτέλεσε στη μητρόπολή του κατά την πέρασμα του χρόνου.
Έχοντας έως σήμερα ουκ ολίγες φορές τοποθετηθεί δημοσίως για το θέμα της πανδημίας, ο κ. Ιερόθεος θεωρείται δεδομένο πως θα μιλούσε και για τη σημασία της τήρησης των μέτρων προστασίας, καθώς και για το ότι δεν υφίσταται σύγκρουση μεταξύ επιστήμης και θεολογίας, αφού είναι άλλα τα όρια των δύο. «Για θέματα υγείας πορευόμαστε σύμφωνα με τις υποδείξεις των ειδικών», έχει πει κατά καιρούς, και θα ήταν έκπληξη αν δεν το επαναλάμβανε για μία ακόμα φορά.
Δεν παίρνει θέση ο Ιερόθεος
Για το μείζον θέμα, τώρα, αυτό για το οποίο σας μιλήσαμε αρχικά, είναι βέβαιο πως ο μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου δεν θα τοποθετηθεί επί της ουσίας δημοσίως παίρνοντας θέση, αφενός γιατί αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει επίσημη συζήτηση και αφετέρου γιατί είναι τέτοιος ο ρόλος του σήμερα που δεν του επιτρέπει να τοποθετηθεί υπέρ κάποιου σεναρίου.
Εδώ όμως έχει σημασία να αναφέρουμε, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ μας, πως έχουν τυπικά οι διαδικασίες για τη δρομολόγηση ενός τέτοιου ζητήματος. Καταρχάς το θέμα τυπικά τίθεται στην Ιερά σύνοδο, από κάποιο πρόσωπο, συνήθως τον αρχιεπίσκοπο ή κάποιον άλλο και ακολούθως αποτελεί εργασία μίας εκ των επιτροπών η οποία και θα αναλάβει να καταθέσει την πρόταση τεκμηριωμένα. Στη συνέχεια πηγαίνει στην ιεραρχία της εκκλησίας όπου και με ψηφοφορία λαμβάνεται η όποια απόφαση. Εάν από εκεί έχει ανάψει το πράσινο φως, τότε ο τελευταίος λόγος περνά στην κυβέρνηση αφού απαιτείται η έκδοση ενός νέου Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο και θα αντικαταστήσει το υπάρχον που ορίζει τα γεωγραφικά όρια των μητροπόλεων. Με λίγα λόγια δεν πρόκειται για θέμα μόνο της εκκλησίας αλλά και της πολιτείας, αφού για την όποια αλλαγή απαιτείται βούληση και των δύο.
Θέμα από… παλιά
Αξίζει εδώ να παρατηρήσουμε επίσης ότι το θέμα αυτό ξεκίνησε από τη δεκαετία του ‘60, όταν ο τότε μητροπολίτης Θεόκλητος έβλεπε το «πρόβλημα» και μιλούσε για επίλυσή του μέσω της ίδρυσης δύο μητροπόλεων με έδρες το Μεσολόγγι και το Αγρίνιο. Σε αυτό βέβαια θα πρέπει να συνυπολογίσουμε ως ισχυρό κίνητρο και το ότι έβλεπε τον τότε πρωτοσύγκελό του Καλλίνικο (μετέπειτα Εδέσσης) ως μητροπολίτη στο Αγρίνιο.
Η δεύτερη φορά που άνοιξε, και μάλιστα εκτενώς, ήταν όταν στη θέση του αρχιεπισκόπου βρισκόταν ο Χριστόδουλος, ο οποίος είχε προσωπικά θέσει ζήτημα αλλαγής των ορίων στα όργανα της εκκλησίας, βλέποντας δυσλειτουργίες που υπήρχαν (πχ το ότι ο Άγιος Βλάσιος δεν υπάρχει λόγος να ανήκει στη Μητρόπολη Ναυπάκτου), όμως και πάλι τότε το θέμα δεν προχώρησε.
Μάλιστα λέγεται ότι στη τότε συζήτηση που είχε γίνει η υπουργός Παιδείας είχε εκφραστεί αρνητικά για το ενδεχόμενο αλλαγής, απορρίπτοντας το σενάριο να υπάρξουν τρεις μητροπόλεις στην Αιτ/νία, χωρίς όμως να είναι αυτό το αντικείμενο συζήτησης, αφού ο μακαριστός Χριστόδουλος στρεφόταν περισσότερο στην ιδέα αναδιάρθρωσης των δύο υφιστάμενων μητροπόλεων. Η πρόταση μιλούσε συγκεκριμένα για τη δημιουργία μίας μητρόπολης που θα περιλαμβάνει κατά βάση τη Ναύπακτο και το Μεσολόγγι (με δύο έδρες) και μία δεύτερη που θα έχει το Αγρίνιο, την Αμφιλοχία και Βόντσα (με έδρα το Αγρίνιο). Το θέμα δεν προχώρησε καθώς είχαν αντιδράσει «δυνάμεις» του Μεσολογγίου, ενώ δεν το άγγιξαν σχεδόν καθόλου βουλευτές και δήμαρχοι της τότε περιόδου πηγαίνοντας στο… αρχείο.
Το σήμερα
Ερχόμενοι στο σήμερα, και εξετάζοντας τα δεδομένα, στο νομό υπάρχουν τρία κέντρα που δικαίως το κάθε ένα φαίνεται να μη διαπραγματεύεται το ότι αξίζει να έχει την έδρα μίας μητρόπολης. Το Μεσολόγγι ως έδρα νομού και Ιερά πόλη, το Αγρίνιο ως η μεγαλύτερη πόλη που πολύ μικρότερές του ανά την Ελλάδα έχουν το προνόμιο και τέλος η Ναύπακτος η οποία έχει μητρόπολη από τον 4ο αιώνα. Πώς θα γίνει όμως ο συνδυασμός όλων αυτών; Όπως προκύπτει από το δικό μας ρεπορτάζ, δεν είναι εύκολο να συνδυαστούν όλα τα ανωτέρω δεδομένα, με την υποσημείωση όμως παράλληλα ότι η μητρόπολη της Ναυπάκτου σήμερα δεν είναι και η πλέον βιώσιμη μητρόπολη. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν ανοίξει η συζήτηση επίσημα, ένα ενδεχόμενο θετικό για την περιοχή θα ήταν να αλλάξουν τα όριά της, δίνοντας για παράδειγμα τον Άγιο Βλάσιο και παίρνοντας τις ενορίες της Χάλκειας, που άλλωστε ανήκουν στο δήμο Ναυπακτίας, ή ακόμα και το Θέρμο με τον οποίο υπάρχουν δεσμοί λόγω γειτνίασης.
Ακόμα όμως κι αν αυτό ήταν εφικτό δε θα απαντούσε στο μείζον που θέτει η πλευρά του Αγρινίου και το οποίο φαντάζει σήμερα ως αρκετά δύσκολο να συμβεί. Ποιο είναι το πιο πιθανό; Όπως πάντα προκύπτει από το δικό μας ρεπορτάζ, θα μπορούσε να υπάρξει μερική αναδιάρθρωση των ορίων των δύο υπαρχουσών μητροπόλεων… και έως εκεί. Με αυτό ως φράση κλείνουμε το σημερινό μας θέμα, αναμένοντας τις εξελίξεις…
Από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας «εμπρός» Ναυπάκτου
