Κουίζ αρκετά μεγάλης δυσκολίας: «Γιατί δεν έχει μιλήσει ποτέ ο Κώστας Καραμανλής για τη διακυβέρνησή του;».
Α: Δεν είχε τι να πει.
Β: Δεν υπήρχε ακροατήριο.
Γ: Θα απέβαινε σε βάρος της χώρας.
Δ: Δεν ήταν η κατάλληλη ώρα.
Ε: Δεν γνωρίζω, δεν απαντώ.
Κερδίζει όποιος επίλεξε το Δ! Υπάρχουν πλέον ενδείξεις ότι ο πρώην Πρωθυπουργός δεν θα μείνει για πάντα χωρίς απαντήσεις σε όσα του καταλογίζουν. Και μάλλον αρχίζει να προλειαίνει το έδαφος, μέσω της «σχέσης» του με ένα βιβλίο! Με τον τίτλο: «Γιαβόλ! Αίμα, Λήθη και Υποτέλεια» – εκδόσεις ΠΕΔΙΟ.
Στις σελίδες του ο δημοσιογράφος Γιώργος Χαρβαλιάς που το έγραψε, θεμελιώνει την διαχρονική επικυριαρχία του γερμανικού ιμπεριαλισμού στην Ελλάδα – απ’ τη γέννηση του νεώτερου ελληνικού κράτους.
Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο, με τεκμηριωμένες αναφορές, επεξεργασμένη ανάλυση και τόλμη -παρότι ο συγγραφέας δεν κρύβει τη μεροληψία του- σε βάρος της Γερμανίας των τελευταίων δυο αιώνων.
Η αφηγηματική εξέλιξη του βιβλίου θεμελιώνει ότι η σχέση της Ελλάδας με τη Γερμανία υπήρξε εξ αρχής λεόντειος, υπέρ των Γερμανών. Το αποτέλεσμά της δε είναι μόνο ζημιογόνο, αλλά ενίοτε και ανατριχιαστική. Ακόμη και μετά την Κατοχή- και μέχρι σήμερα.
Ο Καραμανλής έγραψε τον πρόλογο σ’ αυτό το «βαρύ» βιβλίο, όπως το χαρακτηρίζει, ζυγίζοντας μία προς μία τις λέξεις του. Επισημαίνει και τις αρετές και τις αδυναμίες – και προτάσσει μαζί με τον έπαινο στον Χαρβαλιά για τη δουλειά του και τις επιφυλάξεις του, τις διαφωνίες του. Και στις 20 Μαρτίου θα είναι παρών στην παρουσίαση.
Η «εμπλοκή» του πρώην Πρωθυπουργού υπερβαίνει την υποστήριξη ενός δημοσιογράφου που γνωρίζει από παλιά και δεν διέκοψαν της επαφές του ακόμη και όταν από το «Έθνος» ο Χαρβαλιάς ήταν επιθετικός στην κυβέρνησή του. Άλλωστε, όπως λέει ο ίδιος: «Ο Καραμανλής δεν είναι συνηθισμένος πολιτικός, περνάει το ποτάμι όταν χρειάζεται, χωρίς να λογαριάζει το βάρος και τα ρεύματα».
Ωστόσο ο προσεκτικός αναγνώστης θα διακρίνει δυο στοιχεία του βιβλίου που δεν είναι άσχετα με την επιλογή του πρώην Πρωθυπουργού να το υποστηρίξει ως «καλό βιβλίο» – με τον πρόλογό του και τη συμμετοχή του στη παρουσίαση.
Όπου, ειρήσθω εν παρόδω, θα είναι παρών και ο πρώην πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος – για τον οποίο το βιβλίο αναδεικνύει ότι προσέφερε στη χώρα την πιο ισχυρή υποστήριξη στη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων και λοιπών οφειλών προς την Ελλάδα.
Το ένα στοιχείο είναι η απόσταση του συγγραφέα από όσα έχουν καταλογιστεί στο παρελθόν ως «άγος» στον θείο και πολιτικό του πρόγονο Κωνσταντίνο Καραμανλή, για την υπόθεση Μέρτεν. Το βιβλίο απαλλάσσει με σαφήνεια τον μετέπειτα «εθνάρχη» από τις σκιές του Γερμανού σφαγέα των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.
Το άλλο στοιχείο είναι πιο σύνθετο και πιο ουσιαστικό. Αφορά το ιστορικό φόντο που διαμορφώνεται το βιβλίο για την αξιολόγηση της επιβολής των Μνημονίων στην Ελλάδα το 2010. Ως κορύφωση της διαχρονικής παρέμβασης των Γερμανών στην Ελλάδα.
Αυτό το φόντο δείχνει να παρακινεί τον πρώην Πρωθυπουργό και αρχηγό της ΝΔ να κάνει το πρώτο βήμα προς την κατάθεση της δίκης του εκδοχής για την περίοδο 2008-9, την οποία, ο διάδοχός του στη πρωθυπουργία και άλλοι, προσπάθησαν να αναδείξουν ως περίοδο δημιουργίας των λόγων που οδήγησαν τη χώρα στο Μνημόνιο.
Μετά τις εκλογές του 2009, ο νικητής τους Γιώργος Παπανδρέου εγκατέλειψε την προεκλογική γαλαντομία του -που δεν ήταν τόσο έντιμη απέναντι στην ενσυνείδητη πολιτική λιτότητας που πρότεινε ο Καραμανλής- και προσπάθησε να χρεώσει στον προκάτοχό του τη δική του επιλογή να οδηγήσει τη χώρα σε διεθνή οικονομικό έλεγχο. Προβάλλοντας ότι η δημοσιονομική κατάσταση που παρέλαβε δεν ήταν αναστρέψιμη.
Δεν είναι αποδεκτό από πολλούς – και το βιβλίο υποστηρίζει αυτήν την άποψη.
Εκτός από τις εξηγήσεις που έδωσε ο τελευταίος υπουργός Οικονομικών του Καραμανλή Γιάννης Παπαθανασίου -με μια μπροσούρα εν θερμώ και ένα βιβλίο αργότερα- και άλλοι έχουν απορρίψει τη «νομοτέλεια» του Μνημονίου.
Πχ ο Γ. Στουρνάρας διατύπωσε τη θέση ότι αν η κυβέρνηση Παπανδρέου είχε υλοποιήσει τους περιορισμούς που κατέθεσε ως πρόγραμμά του ο Καραμανλής -στη Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβριο του 2009- η χώρα θα απομακρυνόταν από τα μνημόνια.
Σ’ αυτό το σημείο έχει σημασία μια συζήτηση που γίνεται συχνά σε κάποιους πολιτικούς κύκλους: η σχέση του Καραμανλή με την πανίσχυρη τότε καγκελάριο Μέρκελ.
Λέγεται ότι στις ελληνογερμανικές επαφές της εποχής, υπήρχε η αίσθηση ότι η Γερμανία δεν θα ανακινούσε «δημοσιονομικό θέμα» σε βάρος της Ελλάδας, εφόσον μετά τις εκλογές η νέα κυβέρνηση υλοποιούσε πρόγραμμα προσαρμογής.
Αυτό ακριβώς -ή γι’ αυτό ακριβώς- ο Καραμανλής δεσμεύθηκε από τη ΔΕΘ ότι σχεδιάζει. Υιοθετώντας προεκλογικά το αδιανόητο για υποψήφιο Πρωθυπουργό: πρόγραμμα λιτότητας με συγκεκριμένα «αντιλαϊκά» μέτρα – τα οποία μετεκλογικά μάλλον θα έκανε «σκληρότερα».
Ωστόσο ο διάδοχός του, που έλεγε τα αντίθετα προεκλογικά, δεν είχε καμία «όχληση» από την Καγκελάριο, όταν από την επόμενη των εκλογών επέσπευσε να… διαφημίσει το ελληνικό έλλειμμα, προτού καν διαμορφωθεί. Και να πάρει μέτρα… διεύρυνσής του με το σλόγκαν: «το προεκλογικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ δεν είναι διαπραγματεύσιμο». Παρότι λεφτά δεν υπήρχαν.
Η Γερμανία έδειχνε να ανέχεται τις πιρουέτες του ντουέτου Παπανδρέου – Παπακωνσταντίνου ως και τον Φεβρουάριο του 2010. Αντί για δημοσιονομικούς περιορισμούς κατέθεταν προϋπολογισμό με παροχές, ακύρωναν μέτρα κατά του ελλείμματος και προωθούσαν άλλα που το… επιδείνωσαν.
Αν ισχύουν τα προεκλογικά μηνύματα από τη Γερμανία, πρόκειται για αθέτηση -άτυπης- συμφωνίας, ή και για «παγίδα» στον Καραμανλή, ή έστω για αλλαγή της γερμανικής πλεύσης. Ώστε βοηθούσης και της αρχικής αδράνειας, με αναποτελεσματικά «προγράμματα προσαρμογής»- η κυβέρνηση Παπανδρέου να παραδώσει τη χώρα στο διευθυντήριο Φρανκφούρτης-Ουάσιγκτον-Βρυξελλών.
Με τις ευλογίες του Βερολίνου και… σοσιαλιστική κυβέρνηση στην Αθήνα, με επικεφαλής κάποιον που ήδη λάτρευε το ΔΝΤ του Στρος Καν!
Το αποτέλεσμα είναι γνωστό. Εκτός από τη χώρα που μπήκε σε τούνελ και σε επιτήρηση… δεκαετιών, ένα κυρίαρχο κόμμα καταστράφηκε -και κάποιοι έκαναν καριέρα- παρότι εκτός από την -εύκολη και δια νόμων- δημοσιονομική προσαρμογή, το χρέος εκτινάχθηκε.
Αλλά ο Καραμανλής δεν μίλησε. Όσοι τον γνωρίζουν αντιλαμβάνονται πόσο βαριά φέρει την κατηγορία ότι υπήρξε υπαίτιος της «χρεοκοπίας» και της «βίαιης» διάσωσης της, από την Τρόικα.
Παρότι αυτά δεν έγιναν επί των ημερών του, τα Μνημόνια φέρουν τις υπέγραφες των διάδοχων του και ο ίδιος δεν είχε την ευκαιρία να δοκιμάσει τη συνταγή που πρότεινε προεκλογικά. Για «πικρή» ανάκαμψη, που ωστόσο δεν θα οδηγούσε σε παράδοση της χώρας σε επικυρίαρχούς «σωτήρες» της.
Δεν θα μάθουμε ποτέ αν αυτό που έδειχνε ο Καραμανλής -για να αλλάξει τη δημοσιονομική εκτίναξη από την ατυχή διαχείριση της κρίσης από τις κυβερνήσεις του-ήταν το σωστό. Αλλά σε κάθε περίπτωση ο Καραμανλής είχε ένα δίκιο: οι εκλογές ήταν η υγιής -και πολιτικά αναγκαία- λύση για να αντιμετωπιστεί η δημοσιονομική κρίση του 2009.
Τις επίσπευσε και είχε πρόταση για την αναστροφή της εκτροπής. Στα χαρτιά τουλάχιστον. Αντίθετα ο αντίπαλός του πρότεινε αυτά που οδηγούσαν σε επιδείνωση, εκτός από το έλλειμμα και το αξιόχρεο της χώρας. Όπως πράγματι συνέβη, με μια πανίσχυρη κυβέρνηση με νωπή λαϊκή εντολή στα πράγματα – σε αντίθεση με την κυβέρνηση που τελούσε υπό το «δάκτυλο του Παυλίδη» και τον εχθρότητα των «νταβατζήδων».
Πολλοί απορούν: πώς είναι δυνατόν να φέρει το μεγαλύτερο βάρος αυτός που –κόντρα στα εκλογικά του συμφέροντα- πρότεινε πρόγραμμα λιτότητας ως μέθοδο επίλυσης του δημοσιονομικού προβλήματος, αλλά να εμφανίζεται ως τιμητής αυτός που από την προεκλογική ευκολία «λεφτά υπάρχουν» μετεκλογικά έλαβε αποφάσεις για τις οποίες δεν είχε λαϊκή εντολή;
Για ποιο λόγο έγιναν οι εκλογές του 2009, αν όχι για αν μην επιδεινωθεί η κατάσταση και να μην χρειαστούν όσα επακολούθησαν από τον Απρίλιο το 2010;
Για την περίοδο Καραμανλή μπορεί να μην έχει μιλήσει ο ίδιος, «μιλάει» όμως μια εντυπωσιακά ευρεία βιβλιογραφία – από Έλληνες και ξένους δημοσιογράφους κυρίως. Η επιλογή του ιδίου να «συνδεθεί» με το «αντιγερμανικό» βιβλίου του Γ. Χαρβαλιά δεν είναι πράξη αβροφροσύνης προς τον συγγραφέα.
Δείχνει να περιέχει ένα συμβολισμό: είναι ίσως η πρώτη πράξη της απάντησης που οφείλει.
Από αυτήν την άποψη, ως σωστές απαντήσεις στο αρχικό κουΐζ μπορούν να θεωρηθούν και τα Α, Β, Γ. Ο πρώην Πρωθυπουργός έχει αφήσει ανοιχτούς λογαριασμούς με την Ιστορία. Μάλλον πλησιάζει η ώρα να αρχίζει να τους κλείνει…
ieidisis.gr
