Όποιος μισθωτός εργάζεται με μερική απασχόληση και λαμβάνει 500 ευρώ το μήνα δεν μπορεί να σώσει το σπίτι που βγαίνει στον πλειστηριασμό. Δεν θεωρείται ευάλωτος για να ενταχθεί στο πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου.

Αλλά και η στεγαστική συνδρομή είναι μόλις 70 ευρώ το μήνα. Ενώ ο λογαριασμός του ρεύματος μέσα στο χειμώνα, στο βαθμό που δεν διαθέτει (σ.σ. με το δεδομένο εισόδημα) κεντρική θέρμανση, ίσως ξεπερνάει και τα 100 ευρώ το μήνα…

Μπορεί η άρση των πλειστηριασμών, μετά την κατάργηση της προστασίας του νόμου Κατσέλη, να ορίστηκαν για τις αρχές καλοκαιριού πέρυσι, αλλά λόγω θερινών διακοπών και πανδημίας (σ.σ. δόθηκε 3μηνη παράταση), η χρονιά κύλησε σχετικά… ομαλά. Ωστόσο, ήδη ξεκίνησαν «σαρωτικοί» φέτος, ακόμη και εν μέσω πανδημίας. Στο 2022 αναμένεται να αλλάξουν χέρια δεκάδες χιλιάδες ακίνητα. Κυρίως δε πρώτες κατοικίες οι οποίες, σε μεγάλο βαθμό, έχουν πληρωθεί ήδη με τις προ κρίσης δόσεις.

Βίαιη αλλαγή και αδικίες

Σε κάθε περίπτωση πλειστηριασμός σημαίνει βίαιη μεταβίβαση. Ειδικά όμως όταν πρόκειται για πρώτη κατοικία, η βία συμπληρώνεται και από την αδικία. Τόσο λόγω «αβλεψίας» του νομοθέτη για την προστασία των πραγματικά ευάλωτων νοικοκυριών, όσο και την εμπορική εκτίναξη των τιμών των ακινήτων. Κάτι που καθιστά τα fund που «έβαλαν στο χέρι» τα ακίνητα, π.χ. στο 30% τα αξίας τους (σ.σ. μεταβίβαση των «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες), απόλυτους «σατράπες» και κερδοσκόπους.

Συγκεκριμένα:

– Ο νόμος 4738/2020 προβλέπει την διαδικασία ιδιωτικής πτώχευσης. Άρα, προκειμένου να αποσείσει τα βάρη του ο πολίτης (τράπεζες, εφορία, πιστωτές γενικά) θα πρέπει να εκδυθεί κάθε περιουσιακού στοιχείου. Πρόσθετα θα πρέπει να κάνει δήλωση για κάθε μεταβίβαση ή επιβάρυνση περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη που έγινε εντός των τελευταίων 5 ετών πριν την υποβολή της αίτηση. Άρα όποια πώληση η μεταβίβαση έγινε από το 2017 και μετά μπορεί να θεωρηθεί… δόλια.

– Ακόμη και εάν κάνει δήλωση οι χρηματοδοτικοί φορείς (Fund , τράπεζες κ.α.) διατηρούν τη διακριτική ευχέρεια εάν (να) καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη. Δεν υποχρεούνται.

Η εκτίναξη των ακινήτων

– Ακριβώς η άνοδος των τιμών των ακινήτων κάνει… δύστροπα τα Fund που έχουν αναλάβει τα ακίνητα. «Έχουν κάνει πρόταση για προκαταβολή ακόμη και του 30% της οφειλής» λέει ο εξειδικευμένη δικηγόρος Αριάνδη Νούκα, «πράγμα δυσβάστακτο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά». Σε πολλές δε περιπτώσεις παρατηρείται μια άτυπη «συνεργασία» με εκτιμητές ακινήτων (οι οποίοι προσδιορίζουν την τιμή εκκίνησης του πλειστηριασμού για το ακίνητο), με αποτέλεσμα το σπίτι να περνάει στον έλεγχο τρίτου σε χαμηλή τιμή (σ.σ. ουχί σπανίως και της αρχικής τράπεζας…). Έτσι ο δανειολήπτης χάνει το σπίτι και… συνεχίζει να οφείλει ποσό (υπόλοιπο) δανείου (στις περιπτώσεις που το εκπλειστηρίασμα δεν αρκεί για την αποπληρωμή του συνόλου της οφειλής).

– Σε περίπτωση χαμηλής εκτίμησης ο ιδιοκτήτης μπορεί να προσφύγει στο Ειρηνοδικείο για επαναπροσδιορισμό νέας τιμής ώστε να μην «πάρουν το σπίτι για ψίχουλα», αλλά κάτι τέτοιο κοστίζει έως και 600 €.

Τα κόκκινα δάνεια έμειναν στους ιδιοκτήτες

– Κατά συνέπεια, η απόσειση των βαρών αφορά αποκλειστικά τις τράπεζες, καθώς τα «κόκκινα» δάνεια πέρασαν στα Fund με κρατική εγγύηση (των φορολογουμένων) 24 δις ευρώ, αλλά όχι τους δανειολήπτες οι οποίοι δεν τυγχάνουν μιας κάπως πιο ευνοϊκής πρότασης για την σταδιακή αποπληρωθεί ενός δανείου που συνήφθη κάτω από άλλες οικονομικές συνθήκες οι οποίες, προφανώς, έχουν ανατραπεί τα τελευταία χρόνια.

– Πέραν όμως των «κόκκινων» δανειοληπτών το πρόβλημα, και μάλιστα διπλό, είναι για τους φορολογούμενους. Οι οποίοι πλήρωσαν την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (στήριξη λόγω των «κόκκινων» δανείων), και τώρα υπάρχει κίνδυνος να κληθούν να πληρώσουν εκ νέου τις κρατικές εγγυήσεις του σχεδίου «Ηρακλής». (Τα «κόκκινα» δάνεια μεταβιβάστηκαν με την εγγύηση ότι ένα κομμάτι της τιτλοποίησης είναι υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας-senior τίτλοι). Αν γενικευτούν πλειστηριασμοί και γενικώς οι εισπράξεις, τότε μειώνεται ο κίνδυνος κατάπτωσης των κρατικών εγγυήσεων. Αντιθέτως, αν υπάρχουν προσκόμματα (π.χ. μη κατάθεση ρεαλιστικής πρότασης αποπληρωμής από τα Fund ή κυνικότητα για υψηλότερο -πλην αβέβαιο- τίμημα κ.α.), τότε το «μάρμαρο» θα το πληρώσει ο φορολογούμενος…

– Σε αυτή την περίπτωση πιθανότατα είχε δίκαιο ο κεντρικός τραπεζίτης Γ. Στουρνάρας που επέμενε στην λύση της Bad Bank. Κάτι τέτοιο θα προστάτευε τους πραγματικά ευάλωτος και θα περιόριζε τους κινδύνους για το δημόσιο χρέος.

Ενοίκιο και νέα… αγορά

– Να σημειωθεί πάντως ότι για να παραμείνει κάποιος στο σπίτι του πληρώνοντας ενοίκιο (επαναμίσθωση), θα πρέπει να θεωρηθεί «ευάλωτος». Δηλαδή, να έχει μηνιαίο εισόδημα έως 500 ευρώ (7.000 ετήσιο) και η αξία του ακινήτου να μην υπερβαίνει τα 120.000 €. Για ζευγάρι το εισόδημα δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 10.500 ευρώ και η αξία της κατοικίας τις 135.000 ευρώ, για τριμελή οικογένεια το εισόδημα αυξάνεται στις 14.000 ευρώ και αξία κατοικίας στις 150.000 ευρώ.

Σε μια τέτοια περίπτωση θα πληρώνει το «ενοίκιο» που θα καθοριστεί, ενώ από το δημόσιο θα λαμβάνει για πέντε (5) χρόνια 70 € το μήνα (+35 για κάθε προστατευόμενο μέλος). Μετά την 12ετία θα πρέπει να αγοράσει την οικία του στην τότε εμπορική τιμή χωρίς να υπολογίζονται οι αρχικές δόσεις, τυχόν εφάπαξ ποσό στη αρχική σύμβαση αγοράς και φυσικά τα ενοίκια του μεσοδιαστήματος…

ieidisis.gr