Σπίτια με πολύ χαμηλό ενοίκιο για 10 χρόνια σε δικαιούχους όλων των ηλικιών με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια θα μπορεί να διαθέτει το κράτος μέσα από τον θεσμό της κοινωνικής αντιπαροχής.

Μετά τη 10ετή μίσθωση θα έχουν κατά προτεραιότητα το δικαίωμα να αγοράσουν το σπίτι (rent to own).

Το κυβερνητικό σχέδιο περιλαμβάνει την ανέγερση τουλάχιστον 20.000 τέτοιων κατοικιών σε βάθος χρόνου μέσω της εμπορικής αξιοποίησης των ακινήτων που κατέχουν το Δημόσιο και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Το Δημόσιο (ή οι ΟΤΑ) θα υπογράφουν σύμβαση κοινωνικής αντιπαροχής με ιδιώτες, οι οποίοι στη συνέχεια με δικά τους έξοδα και μέσα θα μπορούν να αξιοποιήσουν τα ακίνητα του κράτους είτε χτίζοντας διαμερίσματα είτε ανακαινίζοντας παλιά κτίρια.

Το 30% τουλάχιστον από τα σπίτια που θα κατασκευάζουν ή θα ανακαινίσουν οι ιδιώτες θα διατεθούν σε ευάλωτα νοικοκυριά με εισοδηματικά, περιουσιακά, αλλά και οικογενειακά κριτήρια.

Οι κυβερνητικές δράσεις για την κοινωνική αντιπαροχή περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας που έχει αναρτηθεί για δημόσια διαβούλευση και τα βασικότερα σημεία του είναι τα εξής:

1. Οι δικαιούχοι ενοικιαστές σε κοινωνικές κατοικίες θα επιλέγονται από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) με βάση το εισόδημα, την περιουσιακή και οικογενειακή κατάσταση και την ηλικία των τέκνων τους.
2. Οι δικαιούχοι μισθωτές, καθώς και τα εξαρτώμενα μέλη τους, εφόσον φιλοξενούνται από αυτούς, δεν δύνανται από τη σύναψη της σύμβασης μίσθωσης και εξής να λαμβάνουν το επίδομα στέγασης, το επίδομα στεγαστικής συνδρομής για ανασφάλιστους υπερήλικες και το στεγαστικό επίδομα σε φοιτητές, ούτε να είναι ωφελούμενοι άλλων προγραμμάτων ή παροχών που αποσκοπούν στην κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών.
3. Το ύψος του μισθώματος που καταβάλλουν οι δικαιούχοι μισθωτές κοινωνικής κατοικίας θα υπολείπεται ουσιωδώς του μισθώματος που διαμορφώνεται σύμφωνα με τις συνθήκες της αγοράς για κατοικία αντίστοιχων ποιοτικών χαρακτηριστικών με την προς εκμίσθωση κοινωνική κατοικία.
4. Στις οριζόντιες ή κάθετες ιδιοκτησίες των ακινήτων που ανεγείρονται ή ανακαινίζονται ή επισκευάζονται στο πλαίσιο σύμβασης κοινωνικής αντιπαροχής επιτρέπεται η σύναψη συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά τους (rent tο own) από τους δικαιούχους μισθωτές, μετά την παρέλευση 10 ετών από τη σύναψη της αρχικής σύμβασης μίσθωσης.

Ο στόχος της κοινωνικής αντιπαροχής είναι να αυξηθεί το οικιστικό απόθεμα ιδίως για τα άτομα με χαμηλό εισόδημα.