Στα πλαίσια των εκδηλώσεων Τιμής και Μνήμης, με αφορμή τα 100 χρόνια από τον ξεριζωμό του Ελληνισμού το 1922 και την Γενοκτονία των Ελλήνων και των Εθνομαρτύρων αυτής, πραγματοποιήθηκε στις 18 Αυγούστου, μία σπουδαία Εσπερίδα, αφιερωμένη στη Σμύρνη με θέμα: «Μνήμες Αλησμόνητων Πατρίδων Μικράς Ασίας».
Η Εσπερίδα έλαβε χώρα στην Ι. Μ. Αγίας Παρασκευής Μάνδρας Θέρμου και διοργανώθηκε από τον Καθηγούμενο αυτής Αρχιμανδρίτη π. Ζαχαρία Σπυρόπουλο και την Επιτροπή του ‘’ΚΡΥΦΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ’’ στα πλαίσια των Πολιτιστικών Εκδηλώσεων: «Γιορτές Μνήμης Αγίου Κοσμά του Αιτωλού 2022», του Δήμου Θέρμου.
Την εκδήλωση άνοιξε και συντόνισε οκ. Αθανάσιος Ζέρης, Δάσκαλος και Πρόεδρος της Επιτροπής του ‘’Κρυφού Σχολειού’’.
Αυτά…μεταξύ άλλων κατέγραψαν και ανέφεραν τα τοπικά Μέσα Ενημέρωσης για την ανωτέρω Επετειακή Εσπερίδα, η οποία πράγματι ήταν μια σπουδαία και ξεχωριστή σε οργάνωση, περιεχόμενο, φιλοξενία, συντονισμό και παρουσίαση. Μια Εσπερίδα γεμάτη Ελλάδα και Ορθοδοξία από τις Αλησμόνητες Πατρίδες της Μικράς Ασίας. Μια Εσπερίδα την οποία στη συνέχεια θα παρουσιάσουμε σε όλους εσάς τους φίλους αναγνώστες μας.
Μετά τις επιβαλλόμενες προσφωνήσεις και το καλωσόρισμα όλων των παρευρισκόμενων, ακούστηκαντα τροπάρια της εδώ οικοδέσποινας Αγίας Παρασκευής και του μαρτυρικού Αγίου της Εσπερίδας, Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης, από την Βυζαντινή Παραδοσιακή Χορωδία ‘’ΕΜΜΕΛΕΙΑ ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΑ’’.
Στη συνέχεια και σε μικρή εισαγωγή τονίστηκε πως η αποψινή μας Εσπερίδα έχει ως σκοπό να φρεσκάρουμε «Μνήμες Αλησμόνητων Πατρίδων της Μικράς Ασίας» για την Επετειακή συμπλήρωση των 100 χρόνων 1922-2022 ξεριζωμού του Ελληνισμού της Ανατολής απ:ό τις πατρογονικές τους εστίες και την Εθνική Γενοκτονία των Ελλήνων και των Εθνομαρτύρων αυτής. Την παραθέτουμε:
«Εάν τα παρεληλυθότα μνημονεύεις, άμεινον περί των μελλόντων βουλεύσει» μας υπενθυμίζει αιώνες τώρα ο αρχαίος ρήτορας Ισοκράτης. Δηλαδή. Αν θυμάσαι τα περασμένα, ξέρεις να αντιμετωπίζεις καλύτερα το μέλλον.
Γι’ αυτό αποτελεί Ιερό και Εθνικό καθήκον και Χρέος όλων μας να κρατάμε αναμμένη την λαμπάδα της μνήμης μας, προς την Ιστορία και την όλη Πορεία του Γένους μας, γιατί ως γνωστό: «Έθνος που δεν έχει μνήμη δεν έχει μέλλον».
Η αξία της ιστορικήςμνήμης είναι σημαντική, είναι ανυπολόγιστη. «Είναι το μέλλον του παρελθόντος». Συνιστά την καρδιά της συνείδησης ενός Έθνους και πρέπει να είναι συνεχής και αδιάκοπος, γιατί όταν ένας λαός χάνει τη μνήμη του και την ικανότητα της μνήμης του, δεν κινδυνεύει μόνο να επαναλάβει τα λάθη του, αλλά κινδυνεύει και να μην μπορεί να ωριμάσει, μας διδάσκει η ζωή και η λογική.
«Αλλοίμονο σ’ αυτούς που χάσαν τον προορισμό τους και οι ρίζες τους από το χώμα σβήστηκαν. Χαμένη είναι η ζωή τους», μας τονίζει ο ποιητής μας Βάρναλης.
Ως Έλληνες έχουμε πλούσια και ένδοξη ιστορία, με θετικές και αρνητικές σελίδες γραμμένες με ιδρώτα, με αγώνες και αίμα και δικαιούμαστε να ζήσουμε χωρίς να αφομοιωθούμε και χωρίς να διατρέχουμε τον κίνδυνο αποκοπής από τις ρίζες μας.
Κανείς δεν έχει δικαίωμα να μας υποχρεώσει να παραιτηθούμε από το δικαίωμα στην ιστορική μνήμη. Ούτε να γράψει ξανά την Ιστορία των Ελλήνων στα μέτρα του. Γνωρίζουν ότι η μνήμη και η γνώση της Ιστορίας μας δημιουργούν αντιστάσεις, γι’ αυτό σήμερα μας θέλουν όλους παστούς και χωρίς φωνή.
Η διατήρηση της μνήμης και η μελέτη της Ιστορίας είναι χρήσιμη και απαραίτητη, ιδίως όταν σ΄ ένα τόπο με βαριά και ματωμένη κληρονομιά, όπως η Πατρίδα μας, η Ελλάδα, που έχει, δυστυχώς, πολλούς επιλήσμονες να βασιλεύουν και να θριαμβεύουν.
Θέλω να είμαι Έλληνας και Ορθόδοξος. Έχω πίσω μου παρελθόν να με καθοδηγεί, να με εμπνέει και να με συγκρατεί. Έτσι ξέρω ποιος είμαι, γνωρίζω τι ζητάω και αγωνίζομαι για ένα καλύτερο μέλλον.
Μπροστά, λοιπόν, σ’ αυτό το Ιερό και Εθνικό χρέος και καθήκον, της μνήμης και της γνώσης, το εδώ Μοναστήρι μας, η Αγία Παρασκευή, όπως και πέρυσι με την επέτειο των 200 χρόνων από την ‘’αγιασμένη επανάσταση’’ του 1821, διοργάνωσε ‘’Ημερίδα’’ ανάλογη, έτσι και φέτος 100 χρόνια μετά από την θλιβερή επέτειο της νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, αυτή της Μικρασιατικής καταστροφής, μας καλεί απόψε σε τούτη την ‘’Εσπερίδα’’, για να φρεσκάρουμε τις μνήμες μας, μέσα από τις ομιλίες των εκλεκτών καλεσμένων μας.
Με εμπνευστή και μπροστάρη τον εδώ οικοδεσπότη, τα τελευταία χρόνια της Ι. Μονής, Αρχιμανδρίτη π. Ζαχαρία και την συνεργασία της Επιτροπής του ‘’Κρυφού Σχολειού’’, επιζητούμε αυτές τις εκδηλώσεις οι οποίες πιστεύουμε ότι συμβάλουν στην διατήρηση της ιστορικής και θρησκευτικής μας συνείδησης, καθώς και στην αφύπνιση των εθνικών μας αντανακλαστικών, για να μη χάσουμε την Εθνική και Θρησκευτική μας ταυτότητα. Στοιχεία απαραίτητα για την επιβίωσή μας ως Έλληνες και ως Ορθόδοξοι χριστιανοί.
Γιατί αν θέλουμε πράγματι να αποφύγουμε τη φρίκη της ιστορίας, πρέπει διαρκώς να θυμίζουμε την Ιστορία. Δεν τυλίγουμε στη λήθη, αλλά ανακαλούμε στη μνήμη το ιστορικό παρελθόν, είτε για να επαναλάβουμε το μεγαλείο του, είτε για να αποφύγουμε τον όλεθρό του!
«1922-2022»! 100 χρόνια μετά, η καταστροφή και η γενοκτονία των Ελλήνων της ανατολής μέσα στο ιστορικό γίγνεσθαι, υπήρξε η μεγαλύτερη απώλεια στην ιστορία του Ελληνικού Έθνους από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εθνική συμφορά μετά την Άλωση της Πόλης. Υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες, αναγκαστικές καταστροφικές μετακινήσεις πληθυσμών στη σύγχρονη ιστορία.
Δεν ήταν ‘’συνωστισμός’’. Ήταν ‘’τραγωδία’’, δυστυχώς.
Η τρισχιλιετής ιστορία του Μικρασιατικού Ελληνισμού, η ιστορία της αρχαίας Ιωνικής Δωδεκάπολις, των πρώτων φιλοσόφων και του αποικισμού, η ιστορία των μεγάλων πρωτοχριστιανών Μαρτύρων και των μεγάλων Ελλήνων Πατέρων της πίστης μας, η ιστορία της δημιουργικής απαντοχής και των πολλών ελπίδων, καταστράφηκε με τον πιο βάρβαρο τρόπο, που είχε ως σύμμαχό του τα δικά μας λάθη και πάθη, αλλά και την προδοτική στάση των δήθεν φίλων και συμμάχων μας.
Σφαγές, αγχόνες, ατιμώσεις, λεηλασίες περιουσιών και πολλά άλλα είναι τα θλιβερά στοιχεία που συνθέτουν το νεότερο μαρτυρολόγιο του Έθνους μας.
Ας αφήσουμε όμως τους εκλεκτούς και σεβαστούς καλεσμένους ομιλητές μας να μας ταξιδέψουν με τον δικό τους τρόπο και λόγο σ’ εκείνες τις μέρες και στιγμές.
Στη συνέχεια και, αφού έγινε αναφορά στο πλούσιο βιογραφικό του, πρώτος εισηγητής ήταν ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ευκαρπίας και Καθηγούμενος της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Οσίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου, Αστόριας Νέας Υόρκης κ.κ. ΙΕΡΟΘΕΟΣ, με θέμα: «Χρυσόστομος Σμύρνης, ο μαρτυρικός Ιεράρχης». ‘’Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ευκαρπίας, μέσα από τη βιογραφία του Αγίου Ιερομάρτυρος Χρυσοστόμου Σμύρνης, προσπάθησε να σταχυολογήσει τις αντιδράσεις, αποφάσεις και ενέργειες αυτού του μεγάλου ανδρός, σε τόσο κρίσιμες για το Γένος αλλά και τον ίδιο προσωπικά.
Το μεγαλείο του Ηγέτη, σημείωσε χαρακτηριστικά ο Θεοφιλέστατος, διαφαίνεται στην διαχείριση των κρίσεων, των δυσκολιών, και ο Άγιος Χρυσόστομος αναδείχθηκε λαμπρός οιακοστρόφος, πιάνοντας το νήμα της πνευματικής συνέχειας των μεγάλων μαρτύρων της ιωνικής γης.
Επιπλέον, τόνισε πως ξεχώρισε λόγω της συνέπειας λόγων και πράξης, καθώς ως γνήσιος ποιμένας ουδέποτε διανοήθηκε να εγκαταλείψει το ποίμνιό του, παρά τις προτάσεις που του έγιναν. Από την πρώτη στιγμή που εντάχθηκε στον ιερό κλήρο, από τον τότε Μητροπολίτη Μυτιλήνης Κωνσταντίνο, αλλά και αργότερα με την εκλογή του σε Μητροπολίτη Δράμας συνδύασε τη ζωή του με το μαρτύριο με την κηρυγματική παρουσία, εντός της ταραχώδους εποχής του.
Ήταν ο λύχνος που φώτιζε και δυνάμωνε τους αδελφούς του, με πιο ενδεικτικό παράδειγμα τις τελευταίες του στιγμές, όπου με τα τρεμάμενα χέρια του ευλογούσε τα πλήθη.
Ο Θεοφιλέστατος αφού, περιέγραψε με γλαφυρό τρόπο το μαρτύριο του Αγίου κατέληξε με τα λόγια του Αμερικανού Πρόξενου στην Σμύρνη Τζώρτζ Χόρτον, πως το μοναδικό φταίξιμό του ήταν ότι ήταν Ένας Έλληνας με μεγάλο πατριωτισμό και ευγλωττία που επιθυμούσε την πρόοδο της φυλής του.’’
Ευχαριστώντας τον Θεοφιλέστατο για τον εμπεριστατωμένο λόγο του, καθώς και για τις εμπειρίες του, που μας μετέφερε από τις επισκέψεις του στα μέρη εκείνα, τονίσαμε κι εμείς πως πράγματι η Ιερή Εθνομαρτυρική μορφή του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης, ανακεφαλαιώνει όλο το δράμα του Μικρασιατικού Ελληνισμού.
Γιατί υπήρξε Εθναρχική μορφή. Ιεράρχης εξαιρετικής παιδείας, ενθέρμου εκκλησιαστικού ζήλου και υψηλού εθνικού φρονήματος. Τα λόγια του λίγο πριν το μαρτύριό του επισφραγίζουν του λόγου το αληθές.
«…προ των πυλών της Σμύρνης, της Ελληνικής, οι σφαγείς. Θεέ μου! Οίον και θέαμα και άκουσμα! Εγώ να εγκαταλείψω την Σμύρνη και την Μητρόπολή μου; Ποτέ! Θα με καταδιώκει η σκιά του ιερού Πολυκάρπου ως άνανδρον, και του αγίου Γρηγορίου του Ε΄ ως ανάξιον διάδοχόν του…», με αποτέλεσμα μετά τη Θ. Λειτουργία να γίνει έρμαιο του φανατισμένου τουρκικού όχλου, οι οποίοι τον βασάνισαν, τον διαπόμπευσαν και τον κατακρεούργησαν.
Έτσι έγινε το σύμβολο της αδούλωτης ελληνικής αντίστασης που αιώνες κρατούσε, γι’ αυτό δέχτηκε πάνω του συσσωρευμένη την αγριότητα του τουρκικού εθνικισμού.
Ήταν ο πρώτος, αλλά όχι ο μόνος. Γνωστοί και άγνωστοι εθνομάρτυρες Ιερωμένοι που πιστοποιούν για άλλη μια φορά τον Εθναρχικό ρόλο της εκκλησίας μέσα στους αιώνες.
Στη συνέχεια και, μετά την αναφορά μας στο βιογραφικό της, ως δεύτερος εισηγητής, τον λόγο πήρε η κα Μαρία ΡΑΠΤΗ, Πρόεδρος Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Βελλά Ιωαννίνων και Καθη-γήτρια Χριστιανικής Παιδαγωγικής, με θέμα: «Η Σμύρνη ως σύμβολο ζωής και δημιουργίας».
Η Εισήγησή της, μέρος της οποίας παραθέτουμε στη συνέχεια, εντυπωσίασε και άφησε άφωνο το ακροατήριο, τόσο ως προς το περιεχόμενό της, όσο κυρίως το ύφος και ο συγκινητικός τόνος της φωνής της.
1. Ακμή.
Οι επέτειοι γεγονότων, ευτυχών ή θλιβερών, αποτελούν ευκαιρίες για αναστοχασμό όσον αφορά στις αιτίες που οδήγησαν σ’ αυτά, στα διδάγματα που προκύπτουν και γενικά στις επιδράσεις που άσκησαν ή που εξακολουθούν να ασκούν στις κοινωνίες που τα δημιούργησαν ή τα υπέστησαν. Υπάρχουν, ωστόσο, γεγονότα που δεν μπορεί να τα «χωρέσει ο νους του ανθρώπου» και αρνείται να τα αποδεχθεί, όπως συνέβη για παράδειγμα με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης και την Καταστροφή της Σμύρνης. Την πρώτη η συλλογική μνήμη διέσωσε ως «θέλημα Θεού», τιμωρία για μακρά περίοδο διαφθοράς και σήψης με σύμφυτη ωστόσο την ελπίδα της επανάκτησης από τους Έλληνες –Πάλι με χρόνους με καιρούς. Όμως την καταστροφή της Σμύρνης, μιας ακμάζουσας πόλης, που παραδόθηκε στη φωτιά και την καταστροφή και που ο πληθυσμός της ήταν κατά το πλείστο Έλληνες, τη βίωσε τουλάχιστον ως μεγάλη αδικία.
H Μικρασιατική Καταστροφή αποτελεί σημείο αναφοράς στην πρόσφατη εθνική μας ιστορία και οι συνέπειές της, στις πραγματικές και τις συμβολικές τους διαστάσεις, επηρεάζουν τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα και η θέαση του μικρασιατικού ελληνισμού είναι αδύνατον να αποσπαστεί από τις διαδικασίες ένταξης των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία, την προσφυγική ταυτότητα, την μνήμη και την καταστροφή…………
2. Καταστροφή.
Η 25η Αυγούστου του 1922 ήταν η αρχή του τέλους του λαμπρού Μικρασιατικού πολιτισμού και της Σμύρνης. Αυτή την αποφράδα μέρα το ελληνικό μέτωπο λυγίζει. Το φοβερό άγγελμα μεταδίδεται σαν αστραπή στη Σμύρνη. Αρχίζει ο ρόγχος της μικρασιατικής Ελλάδας. Η 26η Αυγούστου είναι ημέρα αγωνίας, ημέρα τρόμου κι απόγνωσης για τους Έλληνες της Σμύρνης. Είναι η μέρα μιας εφιαλτικής αναμονής. Μυριάδες Έλληνες πορεύονται μελαγχολικοί και πένθιμοι στην προκυμαία με την ελπίδα να επιβιβαστούν στα συμμαχικά πλοία που πρόκειται ν’ αναχωρήσουν. Μάταια όμως. Ο Στεργιάδης, ο μοιραίος Ύπατος Αρμοστής, δίνει αυστηρή εντολή να μην επιτραπεί στον κόσμο να επιβιβαστεί στα πλοία. Η στερνή ελπίδα χιλιάδων Ελλήνων που κατακλύζουν την προκυμαία χάνεται για πάντα. Η νύχτα της Παρασκευής εκείνης έπεσε βαριά, ζοφερή και καταθλιπτική.
Τρεις μέρες κράτησαν οι θηριωδίες των Τούρκων. Στις ελληνικές και τις αρμενικές συνοικίες αρχίζουν οι λεηλασίες. Οι πόρτες των σπιτιών παραβιάζονται, το περιεχόμενό τους διαρπάζεται, οι ένοικοι σκοτώνονται, οι γυναίκες ατιμάζονται, τα μικρά παιδιά στραγγαλίζονται με τον πιο φρικτό και απάνθρωπο τρόπο. Οι δρόμοι γεμίζουν πτώματα φρικτά παραμορφωμένα, το αίμα ξεχειλίζει και βάφει κόκκινα τους τοίχους και τα κατώφλια των σπιτιών.
Τραγικές στιγμές του μαρτυρίου της Σμύρνης που όμως ωχριούν μπροστά σ’ αυτές που ακολούθησαν την πυρπόλησή της. Η πυρκαϊά εκδηλώθηκε στην αρμενική συνοικία το απόγευμα της Τετάρτης, 31ης Αυγούστου , και διήρκεσε μέχρι το πρωί του Σαββάτου. Μέσα σε λίγες ώρες το χριστιανικό τμήμα της πόλης είχε παραδοθεί στις φλόγες. Παλιά οικοδομήματα, ακλόνητα και στέρεα, όλες οι εστίες του μικρασιατικού ελληνισμού που κράτησαν με επιμονή και υπομονή την εθνική μας παράδοση τόσα και τόσα χρόνια μεταβάλλονται σε τέφρα. Σπίτια και σχολεία και μαζί μ’ αυτά η περιώνυμη Ευαγγελική σχολή, το Ομήρειο, το Νοσοκομείο, τα άσυλα, τα αγαθοεργά και ευαγή ιδρύματα λαμπαδιάζουν και καίγονται. Οι εκκλησίες αποτεφρώνονται και γκρεμίζονται, οι εικόνες γίνονται στάχτη. Είναι το σχέδιο των Τούρκων: από εδώ και πέρα τίποτε δεν πρέπει να θυμίζει ελληνισμό κι ορθοδοξία…….
3. Μηνύματα.
………. Οι πρόσφυγες της Σμύρνης και γενικά της Μ. Ασίας ΄έζησαν τον παράδεισο στην πατρίδα τους, λόγω εθνικών, πολιτικών και κυρίως ανθρώπινων αστοχιών έζησαν την απόλυτη καταστροφή. Ξεριζώθηκαν, πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς και επέζησαν γιατί δεν έχασαν τις ρίζες τους, τις αξίες τους τις ηθικές και τις θρησκευτικές. Μας άνοιξαν σε πολλούς τομείς τα μάτια του νου και της ψυχής. Μέχρι σήμερα όταν θέλουμε να μιλήσουμε για πολιτισμό, νοικοκυροσύνη και δημιουργικότητα αναφερόμαστε στους πρόσφυγες του 22.
Σήμερα που βιώνουμε την ηθική παρακμή, τις ιδεολογικές εκπτώσεις , το ξεπούλημα της πνευματικής ελευθερίας, τις συνέπειες του ατομικιστικού και ωφελιμιστικού πνεύματος έχουμε ανάγκη από την ιστορία, την παράδοση, την ελπιδοφόρα εμπιστοσύνη στην αγάπη του Δημιουργού, η πατρίδα μας και η Εκκλησία μας έχει ανάγκη να αναβαπτιστεί από την παρακαταθήκη των αλησμόνητων πατρίδων, έχουν πολλά να μας πουν και να μας διδάξουν… και να μας θυμίζουν καθημερινά ότι είμαστε πάροικοι και παρεπίδημοι.
Στη συνέχεια η Νεανική Βυζαντινή Παραδοσιακή Χορωδία ‘’ΕΜΜΕΛΕΙΑ ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΑ’’ με Χοράρχη τον κ. Κωσταντίνο Καμζέλα, μας ταξίδεψες στα μέρη εκείνα των Αλησμόνητων Πατρίδων, με ένα πλούσιο ρεπερτόριο τραγουδιών της Μικράς Ασίας, καταχειροκροτού-μενη απ’ όλους τους παρευρισκόμενους.
Το τελευταίο μέρος της Εσπερίδας είχε τμήμα του Χορευτικού Ομίλου Θέρμου, το οποίο και αυτό με την σειρά του μας μετέφερε στα μέρη εκείνα, με τους ανάλογους χορούς, φορεσιές και Δημοτική μας Παράδοση.
Στην Εσπερίδα παραβρέθηκε και ο Δήμαρχος Θέρμου, κος Σπυρίδων Κωνσταντάρας, ο οποίος κατά τον χαιρετισμό που απηύθυνε τόνισε μεταξύ άλλων, ότι οφείλουμε να αναζητούμε τα λάθη που οδήγησαν στην καταστροφή, αλλά και να αντλούμε διδάγματα από το Δράμα της Μικρασιατικής καταστροφής και γενικότερα από το παρελθόν για την εθνική, πολιτική και ηθική μας συμπεριφορά. Επίσης πρέπει να έχουμε επίγνωση των προβλημάτων του σήμερα με όσα συμβαίνουν στο Αιγαίο και ως Έλληνες να έχουμε ομόνοια και εθνική συνεργασία.
Τέλος, την όλη Εκδήλωση-Εσπερίδα έκλεισε, ο Αρχιερατικός Θέρμου π. Θεόκλητος Ράπτης, ο οποίος αφού μετέφερε τις ευλογίες του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου και Τοποτηρητή της Ιεράς Μητροπόλεώς μας κ.κ. Ιεροθέου, ευχαρίστησε ξεχωριστά τον κάθ’ έναν για την παρουσία του στην επιτυχία αυτής της Εσπερίδας, τονίζοντας παράλληλα και την διαχρονική και σωτήρια παρουσία, με λόγο και έργο της Εκκλησίας και ειδικότερα των Μοναστηριών μας, στην μακραίωνη επιβίωσή μας ως Ελληνικό και Ορθόδοξο Έθνος.
Θέρμο, Σεπτέμβριος 2022
Αθανάσιος Ζέρης, Δάσκαλος & Πρόεδρος
Επιτροπής του ‘’ΚΡΥΦΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ’’
Ι. Μ. Αγίας Παρασκευής Μάνδρας-Θέρμου
