Παραδίδουν τις Λαϊκές Αγορές με ΣΔΙΤ σε ιδιώτες και σκοτώνουν τους παραγωγούς
Απαιτείται μέτωπο παραγωγών – καταναλωτών και Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αγρινίου για την υπεράσπιση του θεσμού των λαϊκών αγορών
Του Δημήτρη Τραπεζιώτη
Οι λαϊκές αγορές γεννήθηκαν το 1929 για να χτυπηθούν οι κερδοσκόποι
Κάτω από τις έντονες διαμαρτυρίες σχεδόν όλων των επαγγελματικών οργανώσεων που πίστευαν ότι θα ζημιώνονταν τα μέλη τους, ξεκινούσε στις 18 Μαΐου 1929 η λειτουργία του θεσμού των λαϊκών αγορών. Η πρώτη λαϊκή αγορά στήθηκε στην πλατεία Θησείου, ημέρα Σάββατο, και η παρουσία του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου, με το καλάθι στο χέρι να ψωνίζει προϊόντα, έδειχνε την απόφαση της κυβέρνησης να καθιερώσει το νέο μετρό. Εξάλλου, η κερδοσκοπία των μεσαζόντων είχε καταντήσει μάστιγα και η οικονομική κρίση βρισκόταν προ των πυλών. ………
Η πρώτη «λαϊκή αγορά» Εβδομάδες ολόκληρες ασχολούνταν στο Υπουργείο Εσωτερικών για να οργανώσουν την πρώτη λαϊκή αγορά. Ο χειμώνας δεν βοηθούσε το έργο τους. Οι παραγωγοί ήταν εκείνοι που θα καθόριζαν τον χρόνο και αναλόγως της κατάστασης στην οποία θα βρίσκονταν οι λαχανόκηποι μετά τη βελτίωση του καιρού. Εξάλλου, οι «μεσάζοντες» απειλούσαν τους παραγωγούς λέγοντας αφενός πως το μέτρο θα αποτύγχανε και αφετέρου πως θα διέκοπταν τη συνεργασία μαζί τους. …
Ο Γεώργιος Πωπ (1872 – 1946 – Έλληνας δημοσιογράφος, πολιτικός και νομικός), δεν έχασε την ευκαιρία .. και έδωσε .. τις απαραίτητες έμμετρες οδηγίες: «Θα πας εις το Θησείον μόλις φέξη / ή μόνος ή μετά παρέας / και πριν ακόμη πης μια λέξι / θα παίρνης ζαρζαβατικά και κρέας». «Έτσι θα καλοτρώγωμεν τα πλήθη, / όλα θα βρίσκωνται ‘φθηνά κι αφθόνως, / και της ζωής το πρόβλημα ελύθη / και κάνομε γυμναστική συγχρόνως»!
Το περίφημο «δώσε μου κι εμένα μπάρμπα» κυριαρχούσε σ’ εκείνες τις πρώτες λαϊκές αγορές Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα ο θεσμός των λαϊκών αγορών αποθεωνόταν και ο αριθμός τους είχε διπλασιαστεί.. …. Η επιτυχία οδηγεί στην ανάγκη καλύτερης οργάνωσης του θεσμού, προστασίας, φύλαξης και καθαριότητας του χώρου λειτουργίας τους κ.λπ., οπότε ιδρύεται (1932) το «Ταμείον Λαϊκών Αγορών».(από άρθρο του Ελευθερίου Γ. Σκιαδά)
Πέρασαν ήδη 92 χρόνια από τότε που θεσμοθετήθηκαν και λειτούργησαν οι λαϊκές αγορές, πλην της περιόδου της Κατοχής. Εξαπλώθηκαν απ’ άκρου εις άκρον σε όλη τη χώρα. …… Το θεσμικό πλαίσιο τροποποιήθηκε επανειλημμένα, η σύνθεση παραγωγών και προϊόντων άλλαξε σε μεγάλο βαθμό, αλλά παραμένει ένα μέτρο που ακούμπησε τις γειτονιές και αγαπήθηκε από τα νοικοκυριά ΔΗΛΑΔΗ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ.
Σήμερα, στον 21ο αιώνα οι «λαϊκές αγορές» ανά την Ευρώπη κυρίως αλλά και ανά τον κόσμο έχουν αναλάβει και έναν άλλο ρόλο πολύ σημαντικό, δεδομένων και των περιστάσεων από την κλιματική κρίση, αυτόν της άμεσης κατανάλωσης ή αλλιώς όπως έγινε γνωστό «από το χωράφι στο ράφι» ή στον πάγκο της λαϊκής αγοράς. Αυτό προϋποθέτει την άμεση συνεργασία παραγωγών και καταναλωτών με τον ρόλο των δεύτερων να είναι καθοριστικός για την ανάπτυξη, διεύρυνση και βελτίωση των υπαίθριων αγορών προϊόντων του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα, όπου το σύνθημα είναι και πρέπει να παραμείνει «καταναλώνω ντόπια – τοπικά προϊόντα ».
Ωστόσο σήμερα στην Ελλάδα η Κυβέρνηση της ΝΔ και το Υπουργείο Ανάπτυξης καταθέτουν νομοσχέδιο για τις λαϊκές αγορές εκτός τόπου και χρόνου. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, που αναρτήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Πανελλαδική Ομοσπονδία Παραγωγών Λαϊκών Αγορών δηλώνει αντίθετη στις αλλαγές που φέρνει νέο νομοσχέδιο ΔΙΟΤΙ:
το νέο σχέδιο νόμου έρχεται να δώσει τη διαχείριση των λαϊκών αγοριών σε ιδιώτες (ΣΔΙΤ-Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα) και επιτρέπει σε νομικά πρόσωπα (εταιρείες) να αδειοδοτούνται και να συμμετέχουν στις λαϊκές αγορές και να δικαιούνται το 5% των θέσεων κάθε λαϊκής αγοράς,
ορίζει τον πλειστηριασμό των θέσεων και βγάζει κάθε 3 χρόνια στο σφυρί τις θέσεις, εμπλέκει τους δήμους να γνωμοδοτούν για τον καθορισμό του ύψους του ανταποδοτικού τέλους προς το φορέα διαχείρισης,
καταργεί τις επιτροπές λαϊκών αγορών (διοικητικά συμβούλια) και εξαιρεί τους εκπροσώπους των παραγωγών και επαγγελματιών πωλητών από τους σχεδιασμούς και τις αποφάσεις.
Δηλαδή το νομοσχέδιο αυτό, μετά από 92 χρόνια, επαναφέρει τους κερδοσκόπους και τους μεσάζοντες για την αντιμετώπιση των οποίων είχε γεννηθεί ο θεσμός. Το κάλεσμα της ομοσπονδίας απευθύνεται προς τις τοπικές ομοσπονδίες, τα σωματεία και τους συλλόγους παραγωγών και επαγγελματιών πωλητών όλης της χώρας.
Κάποιοι όμως δεν κλήθηκαν, οι καταναλωτές. Εκείνη η ομάδα δηλαδή που μπορεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο. Σήμερα που η εντοπιότητα αποτελεί την «Λυδία λίθο» για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η ποιότητα το Α και το Ω της διατροφής, σήμερα που ο καταναλωτής κατέχει πλέον τις γνώσεις εκείνες που τον κάνουν «ρυθμιστή» της αγοράς θα πρέπει να είναι ΣΥΜΜΑΧΟΣ των παραγωγών στον αγώνα για τη διατήρηση της ποιότητας των τοπικών προϊόντων και της προστασίας του περιβάλλοντος. Αυτή η συνεργασία Παραγωγού – Καταναλωτή είναι που θα εκτοπίσει με πράξεις και αποτελεσματικά τον ιδιώτη εισβολέα που θα θελήσει να βάλει την κερδοφορία πάνω απ’ όλα. Έτσι ο «αθέμιτος ανταγωνισμός» δεν θα μπορεί να ισχύσει πλέον και τα αγνώστου προελεύσεως προϊόντα που θα εισάγουν «οι έμποροι» στις Λαϊκές αγορές μάλλον θα τους μείνουν στο ράφι! Το φρέσκο και το ντόπιο οδηγούν την ιστορική αλλαγή που επιτυγχάνεται πλέον παγκοσμίως μέσα από αυτήν την συνεργασία παραγωγού-καταναλωτή και η Ελλάδα δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποτελεί εξαίρεση.
Πηγαίνοντας στη Λαϊκή αγορά επιλέγουμε εμείς το μικρό αυτό παραδοσιακό κύκλωμα των τοπικών, εποχιακών προϊόντων, λιγότερο βαθμονομημένων απ’ ότι στα σούπερ μάρκετ, αλλά υγιεινών και πάνω απ ‘ όλα νόστιμων και αυθεντικών.
Σε μια λαϊκή αγορά οι καταναλωτές συνδέονται με τους παραγωγούς και αυτός είναι ένας τρόπος να γνωρίσουν καλύτερα την προέλευση και τον τρόπο παραγωγής των αγαθών που θα καταναλώσουν. Οι τοπικές λαϊκές αγοράς είναι επίσης προνομιακοί τόποι για τους κατοίκους και στοιχείο της καθημερινής ζωής. Οι λαϊκές αγορές καθιστούν δυνατή τη διατήρηση και την ενίσχυση του κοινωνικού δεσμού στην τοπική κοινωνία ευνοώντας παράλληλα την τοπική οικονομία με την υποστήριξη των ντόπιων παραγωγών.
Συνεπώς οι Λαϊκές Αγορές είναι και παραμένουν θεσμός που υπηρετεί το Δημόσιο συμφέρον, δηλαδή «το κοινό της πόλεως αγαθό». Για το λόγο αυτό το θέμα είναι πολύ σοβαρό και άμεσα θα πρέπει να απασχολήσει το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αγρινίου με σκοπό τη λήψη απόφασης για την υπεράσπιση του θεσμού αυτού.
Δημήτρης ΤΡΑΠΕΖΙΩΤΗΣ
Δικηγόρος, π. Δήμαρχος Θεστιέων
