ΦΩΣ ΕΚ ΦΩΤΟΣ
Η χρονολόγηση και αποκατάσταση του Παναγίου Τάφου.
Τα έτη 2016-2017 διεπιστημονική ομάδα του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, υπό την Καθηγήτρια Αντωνία Μωροπούλου, πραγματοποίησε εργασίες αποκατάστασης του Ιερου Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου, στον Ιερό Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα.
Στο πλαίσιο αυτών των εργασιών, εκτός των άλλων, για πρώτη φορά χρονολογήθηκαν με τη μέγιστη επιστημονική ακρίβεια τα υλικά κατασκευής του Ιερού Κουβουκλίου και αποδείχθηκε πως οι πρώτες εργασίες ανάδειξης και προστασίας του Παναγίου Τάφου πραγματοποιήθηκαν επί των ημερών του Αυτοκράτορος Αγίου και Μεγάλου Κωνσταντίνου, από την μητέρα του Αγία Ελένη.
Την ευθύνη της χρονολόγησης αυτής είχε ο Καθηγητής Νίκος Ζαχαριάς, συντοπίτης μας από το Αιτωλικό, ο ομιλητής στην εκδήλωση αυτή της Ιεράς Μητροπόλεώς Αιτωλίας και Ακαρνανίας, η οποία πραγματοποιείται με την υποστήριξη του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου.
«….Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η τεκμηρίωση και η μελέτη του Παναγίου Τάφου από τη διεπιστημονική ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, όταν μετά από επτά αιώνες μετακυλήθηκε η ταφική πλάκα του Αρκοσολίου και αποκαλύφθηκε το εσωτερικό του Παναγίου Τάφου στο πλαίσιο εργασιών ενεμάτωσης των εσωτερικών φάσεων του Ιερού Κουβουκλίου, οπότε και επετεύχθη η στερέωση του Ιερού Βράχου και η ανάδειξή του μέσα από το παράθυρο που άνοιξε στην ορθομαρμάρωση του ταφικού θαλάμου. Η αποκάλυψη αυτή έδωσε στους επιστήμονες τη δυνατότητα να μελετήσουν για πρώτη φορά τον Τάφο του Χριστού και τον Ιερό Βράχο και να πιστοποιήσουν ότι πρόκειται για το αυθεντικό ταφικό μνημείο της Κωνσταντίνειας περιόδου και ότι η σημερινή επιτάφια πλάκα τοποθετήθηκε μετά την καταστροφή της αρχικής το 1244 μ.Χ., στην ύστερη Σταυροφοριακή περίοδο….»
«….Το ιερό κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου βρίσκεται δυτικά του καθολικού του ναού της Αναστάσεως και καταλαμβάνει τμήμα του δυτικού μέρους της Ροτόντας.
Αρχικά είχε τη μορφή των ιουδαϊκών λαξευμένων σε βράχο ταφικών μνημείων. Τη διαμόρφωσή του έκανε η Αγία Ελένη. Την σημερινή του μορφή έλαβε το 1810, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 1808 που προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές.
Κατά την ανακαίνιση του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Θ’ του Μονομάχου, που διήρκεσε από το 1042 έως το1048, γύρω από τον Πανάγιο Τάφο χτίστηκε επίμηκες οικοδόμημα, το οποίο στα δυτικά είχε την μορφή πολυγωνικού ημικυκλίου.
Το εσωτερικό του Κουβουκλίου διαιρείται σε δυο μέρη. Ο προθάλαμος του αρχικού ταφικού μνημείου ονομάζεται Άγιος Λίθος ή παρεκκλήσιο του Αγγέλου. Η οροφή του θαλάμου έχει μικρό θόλο που βοηθά στον εξαερισμό του χώρου….
Στους τοίχους του θαλάμου υπάρχουν δυο ωοειδείς οπές, από τις οποίες μεταδίδεται το Άγιο Φωςμετά την αφή του, το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου.
Ο Πανάγιος Τάφος
Ο δεύτερος χώρος του Ιερού Κουβουκλίου αποτελείται από ένα λαξευμένο στο βράχο ορθογώνιο θάλαμο. Στον τοίχο πάνω του υπάρχει ανάγλυφη η παράσταση της Αναστάσεως. Στον Πανάγιο Τάφο καίνε διαρκώς λαμπάδες και σαράντα τρείς ακοίμητες κανδήλες….»
Ο Καθηγητής Νίκος Ζαχαριάς γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Αιτωλικό.
Έλαβε πτυχίο Χημικού Μηχανικού και διδακτορικό τίτλο από το Ε.Μ.Π.
Είναι Καθηγητής, Διευθυντής του Εργαστηρίου Αρχαιομετρίας και, από το Νοέμβριο του 2015, Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Έχει εργασθεί στο Πανεπιστήμιο της Βόννης και στο Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτος και έχει λάβει υποτροφίες από το Υπουργείο Ανάπτυξης, το Ι.Κ.Υ. και την Ε.Ε. Ειδικεύεται στις απόλυτες χρονολογήσεις ανόργανων αρχαιολογικών υλικών, στις αναλύσεις και τον χαρακτηρισμό υαλωδών υλικών, στη μικροδοσιμετρία, στις μελέτες ανασύνθεσης του παλαιοπεριβάλλοντος και στην εφαρμογή της ψηφιακής τεχνολογίας στην αρχαιολογία.
Είναι συγγραφέας άρθρων, κεφαλαίων βιβλίων και πρακτικών συνεδρίων και μιας μονογραφίας, κριτής διεθνών περιοδικών και αξιολογητής εθνικών και κοινοτικών ερευνητικών προγραμμάτων.
Είναι μέλος του Τ.Ε.Ε., του Πανελληνίου Συλλόγου Χημικών Μηχανικών, της Ελληνικής Αρχαιομετρικής Εταιρείας και της Διεθνούς Επιτροπής του International Symposium on Archaeometry.
Στο πλαίσιο των εργασιών συντήρησης του Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου από το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, ανέλαβε την χρονολόγηση των κονιαμάτων του.
Η χρονολόγηση αυτή απέδειξε πως ο Πανάγιος Τάφος ανακαλύφθηκε από την Αγία Ελένη και αναδείχθηκε με απόφαση του τότε Αυτοκράτορα Αγίου Κωνσταντίνου.