Ομιλία Δημήτρη Κωνσταντόπουλου, Εισηγητή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων επί των άρθρων του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Μετεξέλιξη του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων σε Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.) και λοιπές διατάξεις».
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες & Κύριοι Συνάδελφοι
Το ανέφερα και στη χθεσινή συνεδρίαση, θα το υπογραμμίσω και σήμερα.
Η φαστ τρακ διαδικασία για νομοθέτηση ζητημάτων που έχουν να κάνουν με βαθιά κοινωνικά ζητήματα και προστατεύουν βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, δεν μας βρίσκει σύμφωνους.
Ούτε όμως, έχει και το προοδευτικό πρόσημο που θέλετε να της αποδώσετε.
Όλες σας οι νομοθετικές παρεμβάσεις των τελευταίων δύο χρόνων:
Το Εθνικό Μητρώο Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας με το Ν.4445/2017
Η σύσταση του Εθνικού Μηχανισμού για το συντονισμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση των πολιτικών ένταξης και συνοχής Ν.4488/2017
Η απλοποίηση των κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας ΚΕΠΑ Ν.4331/2015
έχουν κυρίως διαχειριστικό χαρακτήρα.
Φανερώνουν ότι δεν αποτελούν κομμάτι μιας συγκροτημένης και μακρόπνοης κοινωνικής πολιτικής.
Σας το λέω αυτό, με το βάρος και την ευθύνη των ιστορικών μεταρρυθμίσεων που έχει υλοποιήσει το ΠΑΣΟΚ στο πεδίο αυτό.
Το κοινωνικό κράτος δεν υπήρχε πριν το ΠΑΣΟΚ.
Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως φορείς κοινωνικής πολιτικής, απέκτησαν τη δυνατότητα άσκησης κοινωνικής πολιτικής επί ΠΑΣΟΚ.
Η ίδρυση και λειτουργία παιδικών, βρεφικών, βρεφονηπιακών σταθμών και νηπιαγωγείων, κέντρων ψυχαγωγίας και αναψυχής ηλικιωμένων, βρεφοκομείων, ορφ
Το ίδιο και το Πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι που ξεκίνησε το 1998.
Το ίδιο και τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης που ενώ υπήρχαν από τη δεκαετία του ’80 επεκτάθηκαν το 2000 σε όλη τη χώρα.
Και παράλληλα με αυτά, τα στεγαστικά προγράμματα λαϊκής κατοικίας, ο θεσμός του κοινωνικού μισθού, η δυνατότητα διακοπών για παιδιά οικογενειών με χαμηλό εισόδημα, η αυτοτελής σύνταξη για την αγρότισσα, η δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη προς όλους τους αγρότες, τα οικογενειακά και πολυτεκνικά επιδόματα του 2459/97 και πολλές άλλες κοινωνικές πολιτικές που τότε, για την εποχή που υλοποιήθηκαν, έμοιαζαν εξωπραγματικές.
Για εμάς, λοιπόν, για τη Δημοκρατική Συμπαράταξη που έχει αφήσει το αποτύπωμά της στην ιστορία του τόπου μας με τις μεγάλες κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, το σύγχρονο κοινωνικό κράτος αποτελεί τον πυρήνα όλης μας της σκέψης και της δράσης.
Ανέφερα όλα τα παραπάνω για να υπενθυμίσω τι σημαίνει κοινωνική πολιτική με κέντρο τον άνθρωπο!
Και τότε που εφαρμόστηκαν αυτές η Ελλάδα έβγαινε από παρατεταμένες δύσκολες περιόδους.
Με πληγές και φόβους, αλλά υπήρξε το προοδευτικό πρόσημο στις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.
Υπήρχε συγκροτημένη ιδεολογία και στόχευση.
Καταφέραμε να αλλάξουμε και τη φυσιογνωμία της Ελλάδας.
Από μια αμιγώς αγροτική χώρα της Ευρωμεσογείου σε μια σύγχρονη σε υποδομές χώρα της ανεπτυγμένης Ευρώπης.
Οι Έλληνες, λοιπόν, όταν ψήφιζαν τη σημερινή κυβέρνηση, τέτοιου βεληνεκούς αλλαγές προσδοκούσαν.
Πολιτικές καινοτόμες και προσαρμοσμένες πάντα στις κοινωνικές και οικονομικές προϋποθέσεις.
Εμείς ακόμη και στα πρώτα δύσκολα χρόνια της κρίσης και του μνημονίου, με τις μεγάλες κοινωνικές ανισότητες που ξαφνικά δημιουργήθηκαν, καταφέραμε:
– την υλοποίηση του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, που χειρίστηκε ο τότε υφυπουργός Βασίλης Κεγκέρογλου,
– τη διανομή κοινωνικού μερίσματος συνολικού ύψους 450 εκ. ευρώ σε 650.000 φτωχές οικογένειες,
– τη συνέχιση των προγραμμάτων κάλυψης των άστεγων και της ανθρωπιστικής βοήθειας προς του άπορους,
– την καθιέρωση οικογενειακών επιδομάτων σε 700.000 οικογένειες από το πρώτο παιδί,
– τον εκσυγχρονισμό και την καταβολή των επιδομάτων αναπηρίας σε 10 κατηγορίες δικαιούχων χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, αλλά με διασφάλιση πιστοποίησης της αναπηρίας τους,
– την ένταξη πάνω από 700.000 οικογενειών στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (Κ.Ο.Τ.), δηλαδή 2-3 εκατομμύρια Έλληνες Πολίτες έχουν στο σπίτι τους ηλεκτρικό με έκπτωση έως 45%,
– Την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος με έκπτωση 70% περίπου σε 2.500 Φορείς Κοινωνικής Αλληλεγγύης
(Εκκλησιαστικά και Δημοτικά συσσίτια, Κοινωνικά Παντοπωλεία, Γηροκομεία -Ορφανοτροφεία, φορείς ΑΜΕΑ, Φορείς που παρέχουν στέγη σε άστεγους, κ.λπ.) με ειδική νομοθετική ρύθμιση που περάσαμε,
Πετύχαμε επίσης την επιδοτήση κατά 60% για τη σύνδεση με το δίκτυο Φυσικού Αερίου για 30.000 φτωχές οικογένειες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία και τη διασταύρωση δικαιούχων προνοιακών δικαιωμάτων, προς αποφυγή φαινομένων κατάχρησης από κυκλώματα που εκμεταλλεύονται την ανοργανωσιά τους κράτους.
Κι επειδή το παρόν νομοσχέδιο αφορά στη μετεξέλιξη του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων, θα ήθελα να προσθέσω κάτι ακόμη για την ιστορία.
Όταν ιδρύθηκε το 1961 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, αποτελούσε ένα πρωτοποριακό οργανισμό σε διεθνές επίπεδο.
Θεσμοθετήθηκε επί της ουσίας η πλήρης ασφάλιση των αγροτών.
Σε αριθμούς ο μισός πληθυσμός της χώρας.
Γιατί ήταν διεθνής πρωτοπορία; Γιατί τότε επιτεύχθηκε να μεταφερθεί αυτόματα εισόδημα από τον αστικό στον αγροτικό πληθυσμό, μέσω φορολογίας και κοινωνικών πόρων.
Με τον Ν. 2458/97 του ΠΑΣΟΚ, ο ΟΓΑ έγινε ο Κλάδος Κύριας Ασφάλισης των Αγροτών.
Η κυβέρνηση με τις πολιτικές της για το ασφαλιστικό έχει ουσιαστικά διαλύσει αυτόν τον κοινωνικά ευαίσθητο ασφαλιστικό φορέα
Σήμερα καταργώντας τον εντελώς , τον μετονομάζεται σε Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Περνάτε από το πεδίο της κοινωνικής ασφάλισης στο πεδίο της κοινωνικής βοήθειας.
Αυτό όμως δεν ονομάζεται κοινωνική πολιτική, αλλά επιδοματική πολιτική.
Και πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν ήταν μνημονιακή υποχρέωση να διαλυθεί ο ΟΓΑ.
Να θυμίσω το 2013, όταν υπήρξε παρόμοια πρόταση από την τρόικα εμείς καταφέραμε και τους πείσαμε ότι ο ΟΓΑ δεν έπρεπε να διαλυθεί αλλά να ενισχυθεί σε υποδομές και προσωπικό ως φορέας Κύριας Ασφάλισης.
Αυτά για την ιστορία.
Κύριε Πρόεδρε
Κυρίες & Κύριοι Συνάδελφοι
Στη συζήτηση επί της αρχής είχαμε επισημάνει τις ενστάσεις μας σε επιμέρους άρθρα και συγκεκριμένα:
Στην παρ 1 του άρθρου 4 του σχεδίου νόμου αποτυπώνονται όλα τα προνοιακά επιδόματα που «χορηγεί» και «διαχειρίζεται» ο ΟΠΕΚΑ.
Μεταξύ αυτών περιγράφονται και εκείνα που ανήκουν στις πρόσθετες αρμοδιότητες των Δήμων λόγω της μεταρρύθμισης του Καλλικράτη.
Προβλέπονταν στην περ 17 της παρ 3Β του άρθου 94 του Ν.3852/2010.
Επιδόματα όπως το διατροφικό, των νεφροπαθών , των μεταμοσχευμένων που καταβάλλεται από τις περιφέρειες μεταφέρονται στον ΟΠΕΚΑ.
Η διάταξη (ι) του άρθρου 4 είναι τόσο γενική και ευρεία αφού προσθέτει επί λέξει «Κάθε άλλη παροχή που χορηγείται σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις και έχει καταργηθεί μέχρι σήμερα».
Στην παρ.1 του άρθρου 3 διαβάζουμε ότι «οι πόροι του ΟΠΕΚΑ είναι α) η επιχορήγηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό για την κάλυψη των παροχών ….», ενώ η παρ .2 μας λέει ότι με Κ.Υ.Α των Οικονομικών και Εργασίας ρυθμίζεται η διαδικασία , ο χρόνος και ο τρόπος μεταφοράς των αναγκαίων πιστώσεων….»
Αυτή η διατύπωση για τη μεταφορά των αναγκαίων πιστώσεων αν εννοεί την αφαίμαξη των Κ.Α.Π από την Τ.Α πρώτου και δεύτερου βαθμού μιλάμε για οικονομική κατάρρευσή τους.
Στο άρθρο 4 παρ 1 στη περίπτωση στ’ η υποπερίπτωση γγ’ που αναφέρεται στην κάρτα μετακίνησης πολυτέκνων πρέπει να διαγραφεί όπως το ζήτησε και η Εκπρόσωπος της Α.Σ.Π.Ε.
Στο άρθρο 6 παρ 1 συμφωνούμε απόλυτα με την παρατήρηση του Γενικού Γραμματέα της Ε.ΣΑ.με.Α) και ζητούμε να απαλειφθεί η περ, ζ από το συγκεκριμένο εδάφιο.
Στο άρθρο 9 παρ 2 ό νέος φορέας να απαρτίζεται από Μόνιμο Προσωπικό και να γίνει μετατροπή της εργασιακής σχέσης και των υπαλλήλων ΙΔΧ όπως το ζήτησε και η Πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Εργαζομένων στον ΟΓΑ.
Στο άρθρο 11 που προβλέπεται η πρόσληψη 5 έμμισθων δικηγόρων με αποδοχές 2.400 ευρώ προτείνουμε η αμοιβή να είναι κατ’ αποκοπή.
Και βέβαια στο άρθρο 56 στο οποίο πρέπει να ξεκαθαριστούν τα κριτήρια , η διαδικασία και το πλαφόν στην επιχορήγηση των ΜΚΟ.
Κυρίες & Κύριοι Συνάδελφοι
Έγινε μεγάλη συζήτηση για τα Κέντρα Κοινότητας και τα ΚΕΠ.
Να θυμίσω ότι τα Κέντρα Κοινότητας είναι μια νέα δομή που θεσμοθετήθηκε με το Ν.4368/2016.
Αποτελούν το βασικό πυρήνα διευρυμένων υπηρεσιών με εξατομικευμένη ολιστική προσέγγιση.
Σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Κοινωνικών Υπηρεσιών κάθε ΟΤΑ παρέχουν υπηρεσίες για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.
Η λειτουργία τους στους 254 Δήμους της χώρας για να είναι αποτελεσματική πρέπει να ενισχυθεί σε υποδομές , σε προσωπικό και σε εκπαίδευση του προσωπικού για τη σύνδεσή του με τον ΟΠΕΚΑ.
Με δεδομένο την πίστωση χρόνου που πρέπει να υπάρξει τα ΚΕΠ αποτελούν μια επιπλέον δομή διοικητικής υποστήριξης έστω και αν ανήκουν σε άλλο Υπουργείο.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι
Είναι απόλυτα σαφές ότι το Νομοθετικό έργο της Κυβέρνησης, μεγαλώνει το κράτος.
Συγκροτεί Διοικητικά Συμβούλια , τοποθετεί Διευθύνοντες Συμβούλους , ορίζει πολυπληθείς Επιτροπές , καλλιεργεί προσδοκίες και δημιουργεί εξαρτήσεις.
Ακολουθεί μια πρακτική που όταν ήταν στην αντιπολίτευση η σημερινή Κυβέρνηση κατήγγειλε ως τη μεγάλη παθογένεια της Δημόσιας Διοίκησης , το λεγόμενο κομματικό κράτος.
Αυτό ζούμε την τελευταία τριετία και το ζούμε με νομοσχέδια εξπρές χωρίς διαβούλευση , χωρίς ουσιαστική συζήτηση , χωρίς διάλογο με τους φορείς.
Με το πιστόλι στον κρόταφο στη συζήτηση και ψήφιση νομοσχεδίων εμείς σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται να συναινέσουμε.
Επί της αρχής και επί των άρθρων ψηφίζουμε παρών και θα τοποθετηθούμε έτι περισσότερο στην ολομέλεια.
