Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ένας άνθρωπος πεθαίνει από πνιγμό παγκοσμίως περίπου κάθε 90 δευτερόλεπτα, ενώ πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι το φαινόμενο είναι ακόμη συχνότερο (ένας άνθρωπος κάθε 30 δευτερόλεπτα), δεδομένου ότι δεν δηλώνονται/καταγράφονται όλα τα περιστατικά.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), περισσότεροι από 350 έως 400 άνθρωποι χάνουν την ζωή τους από πνιγμό ετησίως, με την αναλογία αντρών: γυναικών να είναι 3:1.

Το 60% δεν γνωρίζει κολύμπι

Δυστυχώς, κάθε χρόνο στη χώρα μας πνίγεται και ένας σημαντικός αριθμός παιδιών και εφήβων (περίπου 10 παιδιά και έφηβοι). Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, στην Ελλάδα, μια χώρα που περιτριγυρίζεται από θάλασσα, ένα μεγάλο ποσοστό κατοίκων (αγγίζει ακόμη και το 60%, όπου σημαντικό ποσοστό αυτών είναι παιδιά και έφηβοι) δεν γνωρίζει πώς να κολυμπά και πώς να τηρεί βασικούς κανόνες ασφαλείας με στόχο την αποφυγή των πνιγμών.

Όλα τα παραπάνω καθιστούν επιβεβλημένες τις δράσεις – στρατηγικές για την πρόληψη των πνιγμών στη χώρα μας. Σύμφωνα με όσα τονίζει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο δρ Βασίλειος Γεροδήμος καθηγητής Προπονητικής του ΤΕΦΑΑ-ΠΘ, κάποιες από τις σημαντικότερες στρατηγικές για να περιοριστούν οι πνιγμοί είναι η εξοικείωση του πληθυσμού με το νερό, η εκμάθηση βασικών κανόνων ασφαλείας και η εκμάθηση κολύμβησης.

Εξοικείωση με το νερό

Στο πλαίσιο αυτό, εξηγεί ο ίδιος, πριν από λίγα χρόνια στη χώρα μας, η εκμάθηση της κολύμβησης εντάχθηκε στο ωρολόγιο πρόγραμμα του μαθήματος της φυσικής αγωγής της Γ΄ Δημοτικού. Στόχος του μαθήματος ήταν οι μικροί μαθητές να εξοικειωθούν με το υδάτινο περιβάλλον και να αποκτήσουν βιωματικές γνώσεις των βασικών κανόνων ασφαλείας και υγιεινής που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην αποφυγή των πνιγμών. 

Η αποτελεσματικότητα του πιο πάνω προγράμματος «εξοικείωσης με το νερό – εκμάθησης κολύμβησης», που εντάχθηκε στο ωρολόγιο πρόγραμμα του Δημοτικού, εξετάστηκε στο πλαίσιο της Μεταπτυχιακής Διατριβής της Παρασκευής Χασιώτη καθηγήτριας Φυσικής Αγωγής και υπεύθυνης του προγράμματος κολύμβησης στον νομό Τρικάλων με επιβλέποντα τον δρ Βασίλειο Γεροδήμο καθηγητή Προπονητικής του ΤΕΦΑΑ-ΠΘ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης (τα οποία δημοσιεύθηκαν στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό ActaPaediatrica), η υδροβιότητα των μαθητών/τριών βελτιώθηκε σημαντικά κατά 28-63%, ανάλογα με τη δοκιμασία που αξιολογήθηκε (π.χ. επίπλευση και ισορροπία, υποβρύχια όραση και ακοή, υδροδυναμική θέση, γλίστρημα στο νερό κ.α.) μετά την εφαρμογή των μαθημάτων κολύμβησης (9 μαθήματα, 1 φορά την εβδομάδα).

Βασικοί κανόνες

Ο δρ. Βασίλειος Γεροδήμος αναφέρει επίσης ότι «αν και η εισαγωγή του μαθήματος της κολύμβησης στο σχολείο ήταν μια σημαντική και πολύ αποτελεσματική πρωτοβουλία όπως φάνηκε από τη μελέτη που πραγματοποιήθηκε, πρέπει να γίνουν πολλά περισσότερα για να μειωθούν δραστικά τα ποσοστά πνιγμών στη χώρα μας».

Πέρα από την εξοικείωση του πληθυσμού με το νερό και την εκμάθηση κολύμβησης, η τήρηση κάποιων βασικών κανόνων ασφαλείας, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι σημαντική για την αποφυγή των πνιγμών στη χώρα μας.

Οι βασικοί κανόνες ασφαλείας για την αποφυγή πνιγμών είναι:

1.Παρακολουθείστε οργανωμένα μαθήματα κολύμβησης.

2.Κολυμπήστε πάντα με παρέα και ιδανικά υπό την επίβλεψη ναυαγοσώστη (εάν αυτό είναι εφικτό).

3.Μην αφήνετε από την επίβλεψή σας ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι.

4.Αποφύγετε την κολύμβηση αμέσως μετά το φαγητό (ιδανικά πρέπει να έχουν περάσει 3 ώρες από την κατανάλωση φαγητού). 

5.Μπείτε σταδιακά μέσα στο νερό, ώστε να προσαρμοστεί ο οργανισμός σας στη θερμοκρασία του νερού (ιδιαίτερη προσοχή όταν το νερό είναι κρύο).

6.Μην απομακρύνεστε από τα ρηχά και κολυμπήστε παράλληλα με την ακτή.

7.Μην υπερεκτιμάτε τις δυνάμεις σας και μην κάνετε επίδειξη των δυνάμεών σας στους υπόλοιπους λουόμενους.

8.Μην κάνετε ριψοκίνδυνα παιχνίδια που θέτουν εσάς ή τους γύρω σας σε κίνδυνο.

9.Αν παρασυρθείτε στα βαθιά από κάποιο ρεύμα, διατηρήστε την ψυχραιμία σας, κολυμπήστε παράλληλα με την ακτογραμμή για να απεγκλωβιστείτε και μετά κάθετα για να επιστρέψετε στην ακτή.

10.Αποφύγετε το κολύμπι εάν έχετε καταναλώσει αλκοόλ ή ναρκωτικά.

11.Μην παραβλέπετε τυχόν προειδοποιήσεις προς τους λουόμενους από τις τοπικές Αρχές.

12.Να είστε επιφυλακτικοί όταν επισκέπτεστε μια παραλία για πρώτη φορά. Καλό είναι να έχετε ενημερωθεί από τους κατοίκους της περιοχής για τυχόν κινδύνους που μπορεί να προκύψουν.