Την παραπομπή 36 μη πολιτικών προσώπων σε δίκη, στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων για την τραγωδία στα Τέμπη, ζητά ο Εισαγγελέας Εφετών Λάρισας κ. Λάμπρος Τσόγκας με την πρότασή του που αριθμεί 996 σελίδες την οποία απέστειλε στην πρόεδρο Εφετών Λάρισας.
Στην πρότασή του, ο εισαγγελέας Εφετών δεν εστιάζει μόνο στις ευθύνες των άμεσα εμπλεκόμενων – του άπειρου σταθμάρχη Βασίλη Σαμαρά και των δύο συναδέλφων του, Κώστα Παυλόπουλου και Παναγιώτη Χαμηλού που αποχώρησαν πριν από τη λήξη της βάρδιάς τους τη μοιραία νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου του 2023 αφήνοντάς τον να χειριστεί μόνος τις διελεύσεις των τρένων από τον σταθμό της Λάρισας, όπως και του επιθεωρητή του ΟΣΕ Δημήτρη Νικολάου, που είχε την αρμοδιότητα του ελέγχου των βαρδιών των σταθμαρχών. Επισημαίνει ωστόσο και τις χρόνιες σημαντικές παραλείψεις των αρμόδιων των φορέων που ήταν υπεύθυνοι για την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου – δηλαδή στελεχών του ΟΣΕ, της ΡΑΣ, και της ΕΡΓΟΣΕ, καθώς και διευθυντικών στελεχών του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Ποινικές ευθύνες καταλογίζει και σε ανώτερα στελέχη της Train, όπως και στην υπάλληλο του ΟΣΕ που συμμετείχε στην επιτροπή η οποία ενέκρινε την πρόσληψη του Σαμαρά σε θέση σταθμάρχη, παρότι δεν πληρούσε την προϋπόθεση για το όριο ηλικίας των 48 ετών που όριζε η προκήρυξη.
Στην πρόταση του Εισαγγελέα Εφετών Λάρισας, περιλαμβάνονται οι κατηγορίες της επικίνδυνης παρέμβασης στη συγκοινωνία μέσων σταθερής τροχιάς με ενδεχόμενο δόλο με επικίνδυνες για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο μεγάλου αριθμού ανθρώπων, της βαριάς σωματικής βλάβης μεγάλου αριθμού ανθρώπων και τη σημαντικής βλάβης σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας. Επίσης, της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή, της βαριάς σωματικής βλάβης από αμέλεια από υπόχρεο κατά συρροή, της βαριάς σωματικής βλάβης από αμέλεια από υπόχρεο κατά συρροή, της απλής σωματικής βλάβης από αμέλεια από υπόχρεο κατά συρροή,όπως και ης παράβασης καθήκοντος τελεσθείσας και από κοινού.
Όσον αφορά τον ΟΣΕ – ο τότε πρόεδρος του Οργανισμού Σπύρος Πατέρας και όλα τα ανώτατα στελέχη είναι κατηγορούμενοι – ο εισαγγελικός λειτουργός αναφέρει πως δεν μερίμνησε, παρόλο που είχε εκ του νόμου τη σχετική υποχρέωση, να εισηγηθεί στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών και τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ), η οποία γνωμοδοτεί σχετικά, τη θέσπιση – επιβολή Νέου Εθνικού Κανόνα, λόγω του κατεπείγοντος, ως αναγκαίου – προσωρινού προληπτικού μέτρου άμεσης εφαρμογής. Παράλληλα, δεν επιβλήθηκε ποτέ η μείωση της ταχύτητας των τρένων, η οποία θα συνέτεινε αποφασιστικά στην αποφυγή σύγκρουσης αμαξοστοιχιών ή σε κάθε περίπτωση στη μείωση των συνεπειών αυτής, καθώς και δεν αποκαταστάθηκε η τηλεδιοίκηση της Λάρισας, η οποία είχε τεθεί εκτός λειτουργίας λόγω πυρκαγιάς από το 2019.
Για την τότε πρόεδρο της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων Ιωάννα Τσιαπαρίκου ο Εισαγγελέας Εφετών Λάρισας, επισημαίνει πως ενώ γνώριζε πως λειτουργούσε με ελλείψεις το σύστημα επικοινωνίας GSM-R, το οποίο ήταν ήδη εγκατεστημένο από το 2018, παρέλειψε την έγκαιρη πιστοποίησή του, αν και θα αποτελούσε σύστημα συνεχούς και αξιόπιστης ραδιοεπικοινωνίας μεταξύ σταθμαρχών, μηχανοδηγών και ρυθμιστών κυκλοφορίας.
Επίσης, της καταλογίζει ότι παρέλειψε να επιβάλλει κανονιστικά στον ΟΣΕ, με οδηγίες, συστάσεις, επιθεώρηση, εποπτεία και επιβολή, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, των προβλεπόμενων διοικητικών προστίμων, φτάνοντας ακόμα και στην ανάκληση της έγκρισης ασφαλείας, αν και γνώριζε τις ελλείψεις στη λειτουργία των κρίσιμων συστημάτων ασφάλειας της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας στο συγκεκριμένο τμήμα της διπλής σιδηροδρομικής γραμμής.
Αναφορικά με την ΕΡΓΟΣΕ, στην πρόταση του Εισαγγελέα Εφετών Λάρισας, μεταξύ άλλων, επισημαίνεται πως η συμπεριφορά των κατηγορουμένων τελεί σε άμεσο αιτιώδη σύνδεσμο με το αποτέλεσμα που επήλθε (σύγκρουση των τρένων), καθώς εάν μεριμνούσαν και δεν παρέλειπαν την ανάταξη των ουσιωδών συστημάτων ασφαλείας και ελέγχου της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, μεριμνώντας για την εμπρόθεσμη κατά το αρχικό της, εφικτό, χρονοδιάγραμμα εκτέλεση της σύμβασης 717, καθώς και την συνέπεια αυτής (ανάταξης) πλήρη κατά τα ειδικώς εκτιθέμενα λειτουργία του συστήματος ETCS επιπέδου 1, ενδεχομένως θα αποφευγόταν το σιδηροδρομικό δυστύχημα.
Για το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ο εισαγγελικός λειτουργός τονίζει πως μπορεί, έπειτα από γνώμη της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων και του ΟΣΕ, να εγκρίνει και να εφαρμόζει χωρίς καθυστέρηση Νέο Εθνικό Κανόνα. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ, παρόλο που θα απέτρεπε, ενδεχομένως, το πολύνεκρο δυστύχημα, καθώς θα τηρούνταν οι ορισμένοι θεσπισμένοι κανόνες ασφαλείας.
Πλέον, σύμφωνα με τη δικονομική διαδικασία, οι διάδικοι έχουν στη διάθεσή τους προθεσμία περίπου 10 ημερών για να ασκήσουν ένδικα μέσα, εφόσον το κρίνουν αναγκαίο. Στην εισαγγελική πρόταση αναφέρεται ότι δεν συντρέχει λόγος περαιτέρω κύριας ανάκρισης, διότι έχουν γίνει οι δέουσες ανακριτικές ενέργειες για τη διερεύνηση των εγκλημάτων, ενώ έχουν εκδοθεί τα βουλεύματα (αναφέρονται αναλυτικά) του Συμβουλίου Εφετών Λάρισας για ζητήματα αναβάθμισης-διεύρυνσης κατηγοριών, διενέργειας ανακριτικών πράξεων και οι διατάξεις (αναφέρονται αναλυτικά) του Εφέτη Ανακριτή.
Επίσης, στην πρόταση του εισαγγελικού λειτουργού σημειώνεται, ότι κατά την κύρια ανάκριση ελήφθησαν καταθέσεις μαρτύρων – επιβαινόντων στην επιβατική αμαξοστοιχία σε ικανό αριθμό, και επομένως, εκτός των άλλων μαρτυρικών καταθέσεων, υπάρχουν καταθέσεις προσώπων, που με τις αισθήσεις τους αντιλήφθηκαν τα πράγματα. «Κατά συνέπεια δεν κρίνεται αναγκαία στο παρόν δικονομικό στάδιο η επιστροφή της δικογραφίας στην κύρια ανάκριση για εξέταση των λοιπών παθόντων (εκτός από τους ήδη εξετασθέντες), που υπέστησαν σωματικές βλάβες. Ούτε ακόμη, σύμφωνα με όσα έχουν προεκτεθεί, συντρέχει περίπτωση για επιστροφή της δικογραφίας στην κύρια ανάκριση για άλλη αιτία» καταλήγει.
Η πρόταση του Εισαγγελέα Εφετών Λάρισας την οποία απέστειλε στην πρόεδρο των Εφετών, σηματοδοτεί την είσοδο της υπόθεσης της τραγωδίας στα Τέμπη στην τελική ευθεία, με τις οικογένειες των θυμάτων και την κοινωνία να αναμένουν με αγωνία την έναρξη της δίκης που ελπίζουν πως θα αποδώσει ευθύνες για το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην ιστορία της χώρας.
