Σοκολάτες, μπισκότα, κέικ, παγωτά – γιατί όταν «πέφτουμε» επάνω τους στο σούπερ μάρκετ δεν μπορούμε ποτέ να τα αγνοήσουμε; Ερευνητές του Ινστιτούτου Max Planck για την Ερευνα στον Μεταβολισμό στην Κολωνία σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Πανεπιστήμιο Yale στις ΗΠΑ πιστεύουν ότι έχουν την απάντηση στο γλυκό(πικρο για την υγεία) ερώτημα. Οπως αναφέρουν σε δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Cell Metabolism», οι τροφές που είναι πλούσιες σε λιπαρά και ζάχαρη κυριολεκτικώς αλλάζουν τον εγκέφαλό μας – ακόμη και αν τις καταναλώνουμε σε μικρές ποσότητες αλλά σε τακτική βάση, ο εγκέφαλος «μαθαίνει» να καταναλώνει ακριβώς τις ίδιες τροφές και στο μέλλον.
Ο εγκέφαλος μαθαίνει να προτιμά τις γλυκές και λιπαρές τροφές
«Η τάση μας να καταναλώνουμε τροφές με πολλά λιπαρά και ζάχαρη στο πλαίσιο της αποκαλούμενης δυτικού τύπου διατροφής, μπορεί να είναι εγγενής ή να είναι το αποτέλεσμα του να είναι κάποιος υπέρβαρος. Πιστεύουμε όμως ότι ο εγκέφαλος μαθαίνει αυτή την προτίμηση» ανέφερε η δρ Σαρμίλι Εντουιν Ταναράτζα, κύρια συγγραφέας της νέας μελέτης.
Το πείραμα της… πουτίγκας
Προκειμένου να διερευνήσουν αυτή την υπόθεση οι ερευνητές έδωσαν σε μια ομάδα εθελοντών μια μικρή πουτίγκα που περιείχε πολλά λιπαρά και ζάχαρη κάθε ημέρα επί οκτώ εβδομάδες σε συνδυασμό με τη διατροφή που ούτως ή άλλως ακολουθούσε ο κάθε εθελοντής. Μια άλλη ομάδα εθελοντών κατανάλωνε επίσης για το ίδιο διάστημα καθημερινά πουτίγκα η οποία περιείχε τον ίδιο αριθμό θερμίδων αλλά λιγότερα λιπαρά και ζάχαρη. Η εγκεφαλική δραστηριότητα κατεγράφη πριν και κατά τη διάρκεια των οκτώ εβδομάδων της μελέτης.
Ενεργοποίηση του συστήματος ανταμοιβής
Οπως προέκυψε, η απόκριση του εγκεφάλου στις τροφές με πολλά λιπαρά και ζάχαρη αυξήθηκε σημαντικά στην ομάδα που κατανάλωνε την πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη πουτίγκα μετά τις οκτώ εβδομάδες. Ιδιαίτερα ενεργοποιημένο εμφανίστηκε να είναι το ντοπαμινεργικό σύστημα, η περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τα κίνητρα και την ανταμοιβή.
«Επανακαλωδίωση του εγκεφάλου»
«Οι μετρήσεις της εγκεφαλικής δραστηριότητας που κάναμε έδειξαν ότι ο εγκέφαλος ‘επανακαλωδιώνεται’ μέσω της κατανάλωσης τροφών με πολλά λιπαρά και ζάχαρη και μαθαίνει να προτιμά τις τροφές που συνδέονται με ανταμοιβή. Μέσω αυτών των αλλαγών που υφίσταται ο εγκέφαλος, το άτομο θα συνεχίσει να προτιμά για πάντα υποσυνείδητα τις τροφές με πολλά λιπαρά και ζάχαρη» εξήγησε ο Μαρκ Τιτγκεμέγιερ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Ανθυγιεινές προτιμήσεις και στο μέλλον
Πρέπει να σημειωθεί ότι κατά τη διάρκεια διεξαγωγής της μελέτης οι εθελοντές που κατανάλωναν την πλούσια σε λιπαρά και ζάχαρη πουτίγκα δεν πήραν επιπλέον βάρος σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου ενώ δεν εμφάνισαν και αλλαγές σε δείκτες του αίματος όπως το σάκχαρο ή η χοληστερόλη. Ωστόσο οι ερευνητές εκτιμούν ότι η προτίμηση των εθελοντών για γλυκές και λιπαρές τροφές θα συνεχιστεί και στο μέλλον. «Δημιουργούνται νέες συνδέσεις στον εγκέφαλο που δεν σταματούν γρήγορα. Είναι γνωστό άλλωστε ότι η ουσία της μάθησης είναι ότι όταν μάθουμε κάτι δεν το ξεχνάμε εύκολα» κατέληξε ο δρ Τιτγκεμέγιερ.
