Όλο και περισσότεροι άνθρωποι με διαβήτη και οι θεραπευτές τους χρησιμοποιούν τεχνολογικά εργαλεία για τη διαχείριση του διαβήτη, από αντλίες ινσουλίνης, συνεχή παρακολούθηση γλυκόζης και συστήματα κλειστού κυκλώματος (βρόγχου) μέχρι συστήματα υποστήριξης αποφάσεων που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη και πολλά άλλα. Παράλληλα, η τεχνολογία που σχετίζεται με τον διαβήτη προχωρά πολύ γρήγορα και εισάγονται νέες και καινοτόμες νέες συσκευές και φάρμακα για τη βελτίωση της διαχείρισης του διαβήτη, βελτιστοποιώντας έτσι τον γλυκαιμικό έλεγχο και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής.
Τηλεϊατρική και ιατρική με Τεχνητή Νοημοσύνη ενισχύθηκαν… λόγω COVID
Τον Μάρτιο του 2020, η πανδημία COVID-19 ανάγκασε πολλά νοσοκομεία και εγκαταστάσεις κλινικής περίθαλψης να τεθούν σε λουκέτο για περίοδο που κυμαινόταν από μερικές εβδομάδες έως πολλούς μήνες. Δεδομένου ότι οι ασθενείς με διαβήτη, ειδικά εκείνοι με διαβήτη τύπου 1, εκείνοι με κίνδυνο μιας σοβαρής επιπλοκής που ονομάζεται διαβητική κετοξέωση, καθώς και άλλα άτομα υψηλού κινδύνου χρειάζονταν φροντίδα κατά τη διάρκεια του lockdown, πολλά κέντρα διαβήτη αναγκάστηκαν να αναπτύξουν τηλε-υγεία ή εικονική ιατρική για παροχή φροντίδας.
Διαχείριση του διαβήτη… εξ αποστάσεως
Πολλά μέρη της φροντίδας του διαβήτη μπορούν να πραγματοποιηθούν αποτελεσματικά εξ αποστάσεως, ακόμα και εικονικά. Κάτι τέτοιο έχει πολλά πλεονεκτήματα τόσο για τους ασθενείς όσο και για τους παρόχους. Για παράδειγμα, οι ασθενείς δεν χρειάζεται να ταξιδέψουν για τις επισκέψεις τους στην κλινική ή σε επείγουσες καταστάσεις, ενώ μπορούν να εξοικονομήσουν χρήματα και χρόνο που σχετίζονται με ταξίδια προς τον ειδικό. Οι περισσότεροι ασθενείς και πάροχοι έχουν εκτιμήσει τη διαθεσιμότητα της τηλε-υγείας.
Οι νεότερες τεχνολογικά συσκευές (CGM), που πλέον κάποιες χορηγούνται και από τα ασφαλιστικά ταμεία στη χώρα μας, μετρούν ανά λεπτό τη γλυκόζη ενδιάμεσα στους ιστούς κάτω από το δέρμα, είναι ασύρματες, δίνοντας πληροφορίες για τις τιμές της γλυκόζης στο κινητό, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο.
Ο προγραμματισμός τους δίνει ηχητικό συναγερμό στο κινητό για πολύ χαμηλές (80mg/dl) και πολύ υψηλές τιμές γλυκόζης (200mg/dl), προειδοποιώντας και προστατεύοντας τον χρήστη από υπογλυκαιμία ή πολύ υψηλά σάκχαρα.
Συνεχής παρακολούθηση γλυκόζης VS δακτυλοκέντηση
Η συνεχής παρακολούθηση της γλυκόζης (CGM) κατέλαβε ξεκάθαρα κεντρική θέση στη διαχείριση του διαβήτη τύπου 1, ιδιαίτερα σε κέντρα τριτοβάθμιας φροντίδας διαβήτη.
Αντίθετα, η φροντίδα στο πρωτογενές επίπεδο, όπου τα περισσότερα άτομα με διαβήτη τύπου 2 λαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας τους, παραμένει σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητη, τηρώντας τα παλιά μοντέλα διαχείρισης του διαβήτη (δακτυλοκέντηση).
«Εξυπνα» λογισμικά για πρόβλεψη των επιπλοκών του διαβήτη
Επιπλέον, οι σημαντικές διαφορές στην τακτική φροντίδα του διαβήτη τύπου 1 έγιναν πιο ορατές. Ωστόσο, μια άλλη ανικανοποίητη ανάγκη έγινε πιο εμφανής: Μετά από αρκετά χρόνια συσσώρευσης δεδομένων, το CGM διαθέτει ισχυρά στοιχεία για τη θετική σχέση του με τις χρόνιες επιπλοκές του διαβήτη τύπου 1. Το ερώτημα είναι, αν θα δούμε μελλοντικά να συμβαίνει κάτι αντίστοιχο και για τον διαβήτη τύπου 2 που θεραπεύεται με ινσουλίνη.
Η απάντηση έχει να κάνει με τους ασφαλιστικούς φορείς, οι οποίοι θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο σε αυτό το ερώτημα: Θα συμπεριλάβουν τελικά δεδομένα και αποτελέσματα που προέρχονται από το CGM στην ασφαλιστική κάλυψη των ινσουλινοθεραπευόμενων ατόμων με διαβήτη τύπου 2 ή θα παραμείνουν στην αξιολόγηση με την κλασική δακτυλοκέντηση; Προς το παρόν, πάντως, κανένα ασφαλιστικό ταμείο δεν έχει καλύψει τη χρήση CGM για ινσουλινοθεραπευόμενα άτομα με διαβήτη 2.
Εβδομαδιαίες ινσουλίνες
Νέες βασικές ινσουλίνες για άτομα με διαβήτη τύπου 2 -για χορήγηση μία φορά την εβδομάδα- μελετώνται στην κλινική πράξη.
Οι βασικές ινσουλίνες μία φορά την εβδομάδα μπορεί να βοηθήσουν να ξεπεραστούν ορισμένες από τις προκλήσεις, όπως η σταθερή τήρηση της θεραπείας, που έρχονται ιστορικά με τη λήψη καθημερινής ινσουλίνης. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πολλοί άνθρωποι θα προτιμούν να κάνουν 52 ενέσεις σε αντίθεση με 365 ενέσεις τον χρόνο.
Τεχνητό πάγκρεας και αντλίες ινσουλίνης
Αντλίες ινσουλίνης: Συνδεδεμένες με ασύρματο μετρητή συνεχούς καταγραφής γλυκόζης. Διακόπτουν την παροχή ινσουλίνης όταν οι τιμές γλυκόζης πέφτουν κάτω από το 80mg/dl, προστατεύοντας από σοβαρή υπογλυκαιμία.
Τεχνητό πάγκρεας: Εξελιγμένη αντλία ινσουλίνης που χρησιμοποιεί τεχνητή νοημοσύνη (AID: Αυτοματοποιημένη Παροχή Ινσουλίνης) για συνεχή παρακολούθηση της γλυκόζης και αυτόματη ρύθμιση της παροχής ινσουλίνης.
Βιονικό πάγκρεας: Αποτελείται από αντλία ινσουλίνης και ένα λογισμικό που εκπαιδεύεται και αποφασίζει πόση ινσουλίνη θα χορηγήσει με βάση τις ατομικές απαιτήσεις ενός ατόμου. Αν και παρόμοια με άλλα συστήματα τεχνητού παγκρέατος, η μεγάλη διαφορά του βιονικού είναι ότι απαιτεί ελάχιστη συμβολή από το άτομο που το χρησιμοποιεί.
Περισσότερες λεπτομέρειες για το βιονικό πάγκρεας
Αυτόματη παροχή ινσουλίνης, με βάση το βάρος του χρήστη. Βασίζεται σε ένα σύστημα κλειστού κυκλώματος για την αυτόματη παροχή ινσουλίνης και βαθμονομείται από το σωματικό βάρος ενός ατόμου, χωρίς να απαιτείται χειροκίνητη εισαγωγή ή προσαρμογές στις δόσεις.
«Αναγγελία γεύματος». Οσον αφορά τις ώρες γευμάτων, χρησιμοποιεί μια λειτουργία «αναγγελίας γεύματος», χωρίς να χρειάζεται ακριβής μέτρηση υδατανθράκων. Οι χρήστες πρέπει να εκτιμήσουν την ποσότητα των υδατανθράκων στο γεύμα τους και να την εισαγάγουν στη συσκευή ως «μικρή», «μεσαία» ή «μεγάλη».
Αυτόματη παραγγελία δόσεων ινσουλίνης. Ο αλγόριθμος της συσκευής μαθαίνει να ανταποκρίνεται στις ατομικές ανάγκες του χρήστη σε ινσουλίνη και θα αποφασίζει ανεξάρτητα και θα παραγγέλνει δόσεις.
Αυτόματη διόρθωση επιπέδων γλυκόζης. Μπορεί επίσης να διατάξει αυξήσεις, μειώσεις, διατήρηση ή αναστολή του βασικού ρυθμού ινσουλίνης του χρήστη, αλλιώς γνωστή ως ινσουλίνη υποβάθρου και μπορεί να παραγγείλει διορθωτικές δόσεις για να μειώσει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα με βάση τις πληροφορίες που παρέχονται από τη συμβατή συσκευή CGM του χρήστη.