Η Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού καθιερώθηκε να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ, με σκοπό την ενημέρωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για τον αυτισμό και την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ομαλή ένταξη των αυτιστικών ατόμων στην κοινωνία.
Σύμφωνα με μελέτες, σε διεθνές επίπεδο η συχνότητα του αυτισμού κυμαίνεται περίπου στο 1-1,5% του γενικού πληθυσμού. Τα τελευταία χρόνια σημειώνεται αύξηση της συχνότητας εμφάνισης των διαταραχών αυτιστικού φάσματος, που σε ένα βαθμό οφείλεται στα ακριβέστερα διαγνωστικά κριτήρια και διαγνωστικά εργαλεία που διαθέτουμε, αλλά και στην ευαισθητοποίηση των οικογενειών και των ειδικών και στην καλύτερη αναγνώριση και ταυτοποίηση των δυσκολιών.
Ο αυτισμός είναι ο γενικός όρος για μια ομάδα σύνθετων διαταραχών της ανάπτυξης του εγκεφάλου η οποία οδηγεί σε ποικίλες δυσκολίες και περιορισμούς στη διαμόρφωση γνωστικών λειτουργιών, στον τρόπο επικοινωνίας και στην επεξεργασία των αισθητηριακών ερεθισμάτων. Φαίνεται να έχει τις ρίζες του στην πολύ πρώιμη ανάπτυξη του εγκεφάλου. Ωστόσο, τα πρώτα σημάδια και συμπτώματα του αυτισμού είναι ορατά στην ηλικία των 2 ή 3 ετών. Το φάσμα του αυτισμού χαρακτηρίζεται, σε διαφορετικούς βαθμούς, από δυσκολία στην κοινωνική αλληλεπίδραση και την κοινωνική κατανόηση και συναισθηματική συναλλαγή, από δυσκολίες στη λεκτική και τη μη λεκτική επικοινωνία, καθώς και από επαναλαμβανόμενες, στερεότυπες συμπεριφορές και δραστηριότητες που επηρεάζουν τη λειτουργικότητα του ατόμου. Τα βασικά του χαρακτηριστικά είναι τρία: διαταραχή της επικοινωνίας, διαταραχή της φαντασίας, διαταραχή της κοινωνικότητας.
Η διαμόρφωση αποτελεσματικών μεθόδων πρώιμης διάγνωσης και έγκαιρης παρέμβασης με την ακόλουθη εφαρμογή κατάλληλων ψυχολογικών, εκπαιδευτικών και θεραπευτικών προσεγγίσεων, οι οποίες θα γίνονται από νωρίς και θα έχουν συνέχεια και συνέπεια, μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση και μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις, σημαντικά. Μερικά άτομα με αυτισμό παρουσιάζουν εξαιρετικές ικανότητες και διαπρέπουν στη μουσική, τα μαθηματικά ή τις τέχνες. Πολλά άτομα στο αυτιστικό φάσμα θα έπρεπε να είναι υπερήφανα για τις ικανότητες τους και τον ξεχωριστό τους τρόπο θέασης του κόσμου και της πραγματικότητας. Γι’ αυτό η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική καθώς επιτρέπει την παροχή οικογενειακής υποστήριξης και πρόωρης παρέμβασης, την αντιμετώπιση των ιδιαίτερων αναγκών του παιδιού, την κατανόηση της συμπεριφοράς του και τη βελτίωση των εκπαιδευτικών του επιδόσεων με αποτέλεσμα τη σωστότερη ανάπτυξη.
Οι διαταραχές αυτισμού είναι πολυποίκιλες και πολυσύνθετες και για την αντιμετώπιση τους χρειάζονται εξειδικευμένες παρεμβάσεις σε διάφορες φάσεις, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου και σύμφωνα με τις ανάγκες του, από κατάλληλα εκπαιδευμένα στελέχη σε εξατομικευμένη βάση και με άλλα παιδιά σε παιδικούς σταθμούς, κέντρα ημέρας, σχολεία. Όσο πιο πρώιμη η παρέμβαση τόσες οι πιθανότητες τα παιδιά με αυτισμό και να μην ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα, όσο ξεχωριστά κι αν είναι σε κάποιους τομείς. Η αποστολή της ανθρωπότητας σχετικά με τον αυτισμό, θα πρέπει να είναι η βελτίωση της ζωής των αυτιστικών, η διαμόρφωση αποτελεσματικών θεραπειών που θα αντιμετωπίζουν τις σημαντικές προκλήσεις με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωπα αυτά τα άτομα, όσον αφορά την επικοινωνία και τη σωματική υγεία, την αύξηση της αποδοχής, το σεβασμό και την υποστήριξη.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΓΡΑΦΙΩΤΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΡΩΣΣΑΣ
