Ενα οπτικοακουστικό αφήγημα για τους αγώνες των Ελλήνων με άξονα την Επανάσταση του 1821 είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν όσοι γέμισαν το θέατρο στον Πολυχώρο Λιπασμάτων της Δραπετσώνας την Κυριακή, σε μια ξεχωριστή βραδιά που έκλεισε με τη συναυλία του έργου το «Ποτάμι», με το ποίημα του Φώντα Λάδη, δηλαδή, που είχε μελοποιήσει ο Λίνος Κόκοτος και κυκλοφόρησε σε δίσκο πριν από 35 χρόνια με βασική ερμηνεύτρια τη Σωτηρία Μπέλλου τότε, με τις ερμηνείες του Γιώργου Μεράντζα και της Βίκυς Καρατζόγλου τώρα.
Με εικόνες από πίνακες για την Επανάσταση του 1821, τις μάχες και τους ήρωες όπως τα αποτύπωσαν οι ζωγράφοι, αλλά και τα ανδραγαθήματά τους, τις νίκες και τις ήττες όπως διασώθηκαν από τη λαϊκή μούσα. Με τα δημοτικά τραγούδια που σώζονται και περιγράφουν τις πτυχές του αγώνα και τις θυσίες ενός λαού που κατάφερε την πρώτη ρωγμή στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Με τα σπουδαία τραγούδια από το «Ποτάμι» και σε ρόλο εξιστορητή τον Δημήτρη Κανέλλο.
Με όλα αυτά τα «υλικά» ως μέρος του κοινού οπτικοακουστικού δρώμενου, έβλεπε κανείς να ξεδιπλώνεται μπροστά του το ποτάμι της ιστορίας που μας έφερε ώς εδώ, με τα καλά, όπως η έγνοια για δημοκρατικό πολίτευμα από την αρχή του αγώνα, αλλά και με τα άσχημα, τον εμφύλιο, τον διχασμό, την οικονομική υποδούλωση σε ξένους αφέντες. Την αφήγηση, που παρεμβαλλόταν στα ιστορικά περιστατικά που έγιναν τραγούδι, για να εξηγήσει κάθε φορά πόσο σημαντικές ήταν μερικές στιγμές του αγώνα που πέρασαν στην αιωνιότητα και τη συλλογική μνήμη, ανέλαβε ο σπουδαίος Κώστας Καστανάς. Ηταν εκεί πότε να συνδέει τα χνάρια της Ιστορίας και πότε να απαγγέλλει τους στίχους που έμελλε να μας παραδοθούν ως παρακαταθήκη.
Και ήταν πολλές οι αφορμές για στοχασμό: από τον θάνατο του οραματιστή της ελευθερίας, Ρήγα Φεραίου, το 1798, τη χρονιά που γεννήθηκε ο Διονύσιος Σολωμός ο οποίος ύμνησε την ελευθερία, μέχρι εκείνο το ταπεινό δωμάτιο στην Οδησσό, κάπου 16 χρόνια αργότερα, το 1814, όταν με τη δημιουργία της Φιλικής Εταιρείας πυροδοτήθηκε η θρυαλλίδα που έμελλε να ανάψει τη σπίθα της ανεξαρτησίας: «…Τέλος πάντων ορκίζομαι εις Σε, ω ιερά πλην τρισαθλία Πατρίς! Ορκίζομαι εις τας πολυχρονίους βασάνους Σου…».
Κι ενδιαμέσως; Σπάνια τραγούδια που έβλεπες και άκουγες τη Δόμνα Σαμίου να τραγουδάει μέρος τους ή ακόμη και τον Β. Γαϊτάνο να τα παίζει στο πιάνο…
Μια αναφορά στους σπουδαίους μας ποιητές και μερικοί στίχοι τους ήταν η γέφυρα με το δεύτερο μέρος του αφηγήματος και με το «Ποτάμι» του Λάδη, που μιλά για τους παλιούς και τους νεότερους αγώνες, με στίχους όπως «Για πέστε μου, βρε Ελληνες, τόσα χρόνια μια φωτιά, με τη σπίθα στη ματιά. Τι συνάζεστε, τι λέτε, αχ, βρε Ελληνες, τι θέτε;». Ή εκείνο για την Εξοδο του Μεσολογγίου όπου «γεννήθηκε η Ελλάδα» σύμφωνα με τον ποιητή. Ή και το άλλο: «Αν θες να πας μπροστά, θυμήσου πίσω να κοιτάς κι από τη μια φωτιά σ’ άλλη φωτιά να περπατάς…».
Τη βραδιά προλόγισε ο διευθυντής της «Εφημερίδας των Συντακτών», Νικόλας Βουλέλης. Αφού ευχαρίστησε τον δήμαρχο Κερατσινίου-Δραπετσώνας, Χρήστο Βρεττάκο, τον Λίνο Κόκοτο, τον Φώντα Λάδη και όλους τους συντελεστές, χαρακτήρισε την παράσταση ολόκληρη «ποτάμι με τις αγωνίες μας, τα όνειρά μας, τις διαψεύσεις μας και τις προσδοκίες μας για ελευθερία, δημοκρατία, δικαιοσύνη και αλληλεγγύη, που τόσο λείπει στην εποχή μας». Και κατέληξε: «Ας είναι λοιπόν αυτή η εκδήλωση ένας ελάχιστος φόρος τιμής από εμάς στον Παύλο Φύσσα, που θυσιάστηκε στον αγώνα κατά του φασισμού και του ναζισμού στις 18 Σεπτεμβρίου πριν από οχτώ χρόνια εδώ στο Κερατσίνι. Η “Εφημερίδα των Συντακτών” δεν θα μπορούσε να μη στηρίξει αυτή την εκδήλωση».
Αργότερα ο Φώντας Λάδης, κλείνοντας την εκδήλωση, αφιέρωσε με τη σειρά του τη βραδιά στον Μίκη Θεοδωράκη.
efsyn.gr